Dünya Mülteciler Günü: Aile ve arkadaşlarla kutlanacak bir gün

CENEVRE, 20 Haziran (UNHCR) – Zulümden kaçanların sayısı dünya çapında dramatik seviyelere ulaşırken BM Mülteci Örgütü insanları Dünya Mülteciler Günü çerçevesinde bu hüznü yaşamaya davet ediyor.
BM Genel Sekreteri Ban Ki-moon bu güne özel verdiği mesajında şunları kaydetti: “Mülteci ve ülke içinde yerinden edilenlerin sayısı bugün 20 yılın en üst seviyesine ulaşarak 45 milyonu aşmıştır. Sayılar, bu büyük insani dramın sadece bir parçasını yansıtıyor. Savaşlar nedeniyle her gün binlerce ailenin hayatı mahvoluyor. Bu insanlar ya sevdiklerini arkalarında bırakmak zorunda kalıyor ya da savaşın neden olduğu kaos ortamı nedeniyle onlardan ayrı düşüyorlar.”
Bu yılki teması aile olan bu günde BM Mülteciler Yüksek Komiseri António Guterres ve UNHCR Özel Temsilcisi Angelina Jolie, 1,6 milyon Suriyeli mültecinin acılarına dikkat çekmek için bulundukları Ürdün’de bu konuyu dile getirdi.
Guterres gönderdiği özel bir mesajla mevcut durum hakkındaki endişelerini şöyle dile getirdi: “Mülteciler adına çalıştım yıllar boyunca gördüğüm en endişe verici dönemden geçmekteyiz. Bu insanların ihtiyaçları çok büyük, acıları katlanılamaz boyutlarda. Halkının sağa sola savrulduğu bir ulusun tamamının yok olmaya terk edilmiş olmasından korkmakla birlikte yakın gelecekte siyasi bir çözüm bulunamadıkça bu iç savaşın bölgesel çatışmalara kayma tehlikesinden de endişe ediyorum” Guterres siyasi sorumlulukları olanları bir araya gelerek bu savaşı bitirmek için güçlerini kullanmaya davet etti.
Dünya Mülteciler Günü, BM Genel Kurulu tarafından 2000 yılının sonunda, dünyada zorla yerinden edilen insanların sıkıntılarına dikkat çekmek amacıyla her yılın 20 Haziran tarihinde kutlanmak üzere belirlenmiştir.
UNHCR görevlileri aylarca planladıkları Dünya Mülteciler Günü çerçevesinde ışık şovları, film gösterimleri, konferanslar, açık oturumlar, dünya mutfağından örneklerin sunulduğu büfeler, moda defileleri, kültürel gösteriler, konserler ve spor müsabakalarından oluşan çeşitli etkinlikler hazırladılar. Tüm bunlara ek olarak yarışmalar, ağaç dikimi etkinlikleri, şiir okuma ve fotoğraf sergileri de düzenleniyor. UNHCR ayrıca bugüne kadar yürüttüğü en büyük sosyal medya kampanyasıyla bu özel güne dikkat çekerek farkındalığı artırmayı amaçlıyor.
UNHCR’ın Amerikalı fotoğrafçı Brian Sokol tarafından çekilen fotoğraflardan esinlenilerek hayata geçirilien ve dünya çapında özel bir ilgiyle karşılanan kampanyası “En Önemli Şey” başlığını taşıyor. Bu kampanya tüm insanları evlerini terk etmek zorunda kalanların aldıkları yürek burkan kararları hayal etmeye çağırılıyor. “Siz yanınıza ne alırdınız?” sorusu yöneltilen kişiler söz konusu şey ile bir fotoğraflarını çekip bunu, ekledikleri bir mesaj ile UNHCR’nin ilgili Pinterest sayfasına göndermeye davet ediliyor. Elde edilen sonuçlar ilgi çekici.
Örgütün hükümetler, bağış yapanlar ve STK’lardan oluşan ortakları da yardım etmek için üzerlerine düşeni yaparlarken dünyanın farklı yerlerindeki mülteciler de seslerini duyurarak bu etkinliğe katılmış olacaklar. Sayıları geçen yıllara göre daha fazla olan UNHCR destekçisi ünlüler de verdikleri özel mesajlarla katkılarını sunuyorlar.
ASYA-PASİFİK
Günün başlamasıyla Avustralya’nın Canberra ofisi Avustralya ve Yeni Zelanda’dan gelen ve “Savaş nedeniyle yerinden edilmiş 1 aile bir çok fazla” temasını çarpıcı ve düşündürücü bir açıdan ele alan 300 aday arasından Dünya Mülteciler Günü Sanat Yarışması’nın 12 kazananını açıkladı.
Canberra’daki Eski Meclis, Milli Kütüphane ve Avustralya Milli Arşivleri gibi önemli kamu kurumları Dünya Mülteciler Günü kutlamalarının ruhuna uygun olarak BM mavisiyle aydınlatıldı.
Japonya’da tasarım öğrencileri BM mavisi temalı bir moda gösterisiyle 20 mülteci veren ve alan ülkenin geleneksel kostümlerini mavi temasıyla yeniden yaratarak görücüye çıkardı. Güney Kore’de ise 20 milletvekilinin katılımıyla mültecilerin korunması için beraber çalışma kararı alan “Friends of UNHCR” girişimi hayata geçirildi.
Filipinler’deki Güney Çin Denizi’nin karşı tarafında, Mindanao sokaklarında çoğunluğu ülke içinde yerinden edilmiş kişilerden oluşan 1.500 bisiklet taksi kullanıcısı giydikleri Dünya Mülteciler Günü t-şörtleriyle boy gösterdiler. 350 kadar mini taksi de yaklaşık 2,5 milyon ülke içinde zorla yerinden edilen kişinin bulunduğu bu bölgede sığınma konusuna dikkat çekmek için Dünya Mülteciler Günü flamalarıyla ortaya çıktı.
Hong Kong ve Tayland’da düzenlenen mülteci filmleri festivalleriyle mültecilerin hayat ve deneyimleri hakkında insanların fikir sahibi olmaları sağlandı. Hong-Kong’da aktör/sunucu Tong Hung UNHCR gönüllüsü olduğunu bugün açıkladı.
Pakistan’da UNHCR ve ilgili bakanlık Dünya Mülteciler Günü’nü ülke çapında bir dizi etkinlikle andı. Hükümet, zorla yerinden edilenlere koruma sağlamaya devam edeceği taahhüdünde bulundu. Pakistan’da 1,6 milyon mülteci bulunuyor. Bu var olan en yüksek rakam.
ORTA DOĞU
Daha da batıda, çatışmaların yaşandığı Suriye’de UNHCR ve ortakları Şam, Halep ve Humus gibi kentlerde sanat, spor ve sosyal aktiviteler düzenlediler.
Komşu ülke Irak’ta ise kuzeydeki Erbil kent merkezi ve çevresindeki Suriyeli mülteciler meşhur Kale’de geleneksel Kürt şarkılarını seslendirirken güney şehri Basra’da tiyatro sergilendi. Ödüller UNHCR’ın Ticari Şirket Kurma projesine katılan en yenilikçi girişimciye ve Suriyeli mülteciler üzerine en iyi makaleyi kaleme alan gazeteciye verildi.
AFRİKA
Kenya’da UNHCR, Somali açıklarındaki korsanlığı, dolayısıyla alternatif yokluğunun evlerini terk etmek zorunda kalan gençleri nasıl korkunç önlemler almaya ittiğini konu alan “A Hijacking” isimli filmin Afrika prömiyerine ev sahipliği yaptı. Etkinlik kapsamında ayrıca bölgede ün sahibi dört kişinin mülteci hayatını deneyimlediği simülasyonları konu alan “Refugee Run” isimli bir film gösterimi de yapıldı.
Fikri kelime anlamıyla yorumlayan ABD’ye yerleşen maraton koşucusu mülteci Guor Marial, doğduğu ve UNHCR’ın yardımıyla 20 yıl sonra geri döndüğü ülke Güney Sudan’da beş kilometrelik bir koşu düzenledi. Tanzanya’da düzenlenen bir fotoğraf sergisiyle Kongolu mültecilerin ve çocukların UNHCR’ın mülteci ve ev sahibi halkları bir araya getirme girişimi “Bridging the Lines” kapsamında yaptıkları çalışmalar sergilendi.
Güney Afrika’nın Pretoria kentinde 600’den fazla kişi Grammy ödülü sahibi Sowto Gospel Choir’in belediye binasında verdikleri konseri dinledi. Dünya Mülteciler Günü’nün kutlanması vesilesiyle verilen konser sosyal uyumu ve mültecilere yönelik toleransı geliştirmeyi amaçlıyor. Sahneye çıkan mülteci sanatçılarla birlikte grup bir Güney Afrika türküsü olan Shosholoza’yı seslendirdi. Durban ve Cape Town şehirlerinde de kültürel etkinlikler ve fotoğraf sergileri düzenlendi.
Öte yandan, eski 300 Sierra Leonelı mülteci Monrovia mahkemesinde düzenlenen bir törenle Liberya vatandaşlığı kazandı. Yeni vatandaşlar yirmi yıl kadar bir süredir Liberya’da yaşıyorlardı.
AVRUPA
UNHCR’ın merkezinin bulunduğu Cenevre’de otobüsler ve vapurlar mülteci örgütünün sembolünü taşıyan flamalarla donatıldı. Ünlü Jet d’Eau da bu akşam mavi renk püskürdü. UNHCR binasının avlusunda Orta Doğu ve Afrika’dan büyüleyici sesler yankılanırken Suriyeli Kürt müzisyen Mico Kendes ve İsviçreli müzisyen Christophe Erard buzuki, cora ve mey gibi enstrümanlar kullandıkları bir konser verdiler.
Birleşik Krallık tüm hafta boyunca kutladığı Dünya Mülteciler Günü’nde yüzlerce etkinlik düzenledi. Roma döneminden itibaren Birleşik Krallığa yönelik sığınma hareketleri arşivinin bulunduğu bir web sitesinin açılması bugünün etkinlikleri arasındaydı. http://www.refugeeweektimeline.org.uk/
Londra Tate Modern “There is no place like home” filminin gösterimiyle beraber sığınma üzerine yapılan tartışmalara sahne olurken Victoria ve Albert müzeleri kapılarını mültecilere açtı. Kuzey Galler’de ise insanlar her şekil ve renkteki kumaşlardan yapılan eserlerle mültecilere dikkat çekmeyi amaçlayan “UKnitty” etkinliğine katıldılar.
Freddie Mercury, Lucian Freud, Lord Richard Rogers gibi mülteci kahramanların heykelleri Londra sokaklarını süsleyerek mültecilerin Birleşik Krallık’a yaptıkları katkılar alkışlandı.
Fransız gazetesi Le Monde, UNHCR’ın sponsoru olduğu makale yarışmasının kazanan makalesini yayınladı. Sophia Marchesin tarafından yazılan makale Fransa’da yaşayan Suriyeli bir ailenin hikayesini anlatıyor. Yarışmai genç gazeteciler arasında sığınma konusunda farkındalık yaratmayı amaçlıyor. Kazananlar ise UNHCR’ın bir saha çalışmasını yerinde görme imkanına kavuşuyor.
Lyon kentinde yüzlerce insan mültecilere koruma sağlanması gerekliliğini sembolize eden beyaz şemsiyelerle sokaklara döküldü. Her yıl düzenlenen Dünya Mülteciler Günü şemsiye yürüyüşü yerel bir STK tarafından organize ediliyor.
Orta Avrupa’daki UNHCR ofisleri “Sanctuary and Sustenance” isimli bir proje gerçekleştirdiler. Bu proje kapsamında kilise, üniversite, belediye binaları ve diğer önemli yerlerin duvarlarına sanat eserleri işleniyor. Etkinlik Budapeşte, Prag, Varşova, Ljubljana, Sofya ve Bükreş’te gerçekleştiriliyor.
AMERİKA
Washington, DC’de ABD Dış İşleri Bakanı John Kerry, bakanlık binasındaki özel törene katıldı. Ürdün’de bulunan Yüksek Komiser Guterres’e canlı bağlantı yapılan etkinlik kapsamında son zamanların yükselen yıldızı Diamond White “Peace” isimli şarkıyı seslendirdi. Şarkı bugün, UNHCR’ın “1 aile” kampanyası çerçevesinde piyasaya sunuldu. Şarkı dünya çapında savaş ve zulümden kaçan 40 milyondan fazla insana ithaf ediliyor.
Kerry, yaptığı açıklamada, mültecilere ev sahipliği yapmanın ülkesinin DNA’larında bulunduğunu söyledi. “Dünya çapında yerlerinden edilmiş 46 milyon insanın gözleri üzerimizde” ifadesini kullanan Kerry, ABD hükümetinin UNHCR’a olan yıllık katkısını iki kat artırarak 800 milyon dolara çıkardığını belirtti.
Kanada ve Orta ve Güney Amerika ülkelerinde de çeşitli etkinlikler düzenlendi.
Vivian Tan, Bangkok, Tayland; Leo Dob