پزشک افغانستانی با هر تماس تلفنی اش، به پناهندگان در مبارزه با ویروس کووید-19 کمک می کند

در پایان شیفتی طولانی، هنگامی که سالن انتظار از موج بیماران خالی شده و اتاق های مشاوره برای آن روز ضدعفونی شده اند، دکتر فضه حسینی، قبل از شروع قسمت دوم روز کاری اش، به پشت میز خود می رود تا نفسی تازه کند.

فضه حسینی، پناهنده افغانستانی 38 ساله اخیراً به عنوان سرپرست برنامه ویروس کرونا در خصوص دسترسی عمومی در استان مرکزی اصفهان، در جمهوری اسلامی ایران انتخاب شده است که علاوه بر وظایفش به عنوان رئیس مرکز بهداشت رازی در خمینی شهر، اصفهان، اکنون به بیماران ایرانی و افغانستانی مبتلا به ویروس کرونا و یا در معرض خطر ویروس مشاوره تلفنی می دهد. ماه ها است که او و  تیم پزشکی پنج نفره اش ساعت ها بعد  از اتمام ساعات کاری در مرکز مانده اند تا هرروز عصر با حدود 200 نفر تماس تلفنی برقرار کنند.

او می گوید: «ویروس کرونا باعث شد مانند سایر پزشكان در سراسر جهان احساس ناتوانی کنم». «این تماس های تلفنی برای من راهی بسیار ارزشمند شده است تا بتوانم به افرادی که در خانه هستند و ممکن است نیاز به مشاوره و خدمات پزشکی داشته باشند، دسترسی پیدا کنم».

در طی این تماس ها، فضه و تیمش قبل از معاینه افرادی که نتیجه آزمایش کرونای آنها مثبت بوده اما آنقدر بیمار نیستند که بستری شوند، با بیماران ایرانی و افغانستانی که علائم مشابه کووید دارند، صحبت می کنند. این تیم همچنین قبل از بازگشت به خانه، در مورد اقدامات پیشگیرانه بهداشتی و سلامت با خانواده های دیگر صحبت می کنند تا ابتلا به ویروس را محدود کنند.

آمنه 30 ساله، مامای ایرانی که در تیم فضه کار می کند، می گوید: «در ایران، مردم از ویروس کرونا خسته شده اند و متأسفانه تعداد معدودی همچنان اقدامات احتیاطی سلامتی و فاصله اجتماعی را رعایت می کنند. اما همه کسانی که ما با آنها تماس می گیریم، به خصوص در جامعه افغانستانی، به توصیه های ما گوش می دهند، زیرا این توصیه ها از طرف خانم دکتر حسینی هستند!»

همچنین ببینید: با گسترش ویروس کرونا، پزشکان پناهنده خواستار پیوستن به این نبردند

هنگامی که والدینش از درگیری در استان سرپل در شمال افغانستان گریخته و وارد ایران شدند، فضه کودکی یک ماهه بود. رهاکردن همه چیز تصمیم آسانی برای والدین او نبوده، اما می دانستند که در ایران فرزندانشان می توانند در امنیت و با آینده ای روشن تر زندگی کنند. او به یاد می آورد: «مادرم می گفت که آموزش مهمتر از غذا و لباس است».

کودکان پناهنده در ایران می توانند در مدارس ملی تحصیل کنند و برنامه درسی مشابه ایرانیان را دنبال می کنند. فضه با تشویق مادرش  تحصیلات خود را با موفقیت به پایان رساند و در 19 سالگی با موفقیت آزمون کنکور ورود به دانشگاه را با موفقیت گذراند و در دانشکده پزشکی مشغول به تحصیل شد. اما در دانشگاه، او مجبور بود بر تعصبات و موانع اقتصادی-اجتماعی که بسیاری از پناهندگان را از ادامه تحصیلات عالی بازمی دارد، غلبه کند.

او می گوید: «انتظاراتی که برای خودم داشتم بسیار کم بود، فقط می خواستم ماما بشوم. اما استادم مرا متقاعد کرد که می توانم هر کاری که اراده کنم را انجام دهم».

او با نمرات بالا فارغ التحصیل شد. با این حال، به عنوان یک پناهنده، آینده اش به عنوان پزشک نامشخص بود. اگرچه پناهندگان در ایران می توانند به کار در بخش های مشخصی دسترسی داشته باشند، شغل هایی از جمله پزشکی برای آنها دور از دسترس می ماند.

فضه بدون مجوز پزشکی، سال ها در بیمارستانی به صورت داوطلبانه کمک می کرد و جلساتی برای جامعه افغانستانی هماهنگ می کرد تا با آنها در مورد بهداشت، تغذیه و رژیم غذایی صحبت کند. او می گوید: «از اینکه می توانستم در زندگی افغانستانی ها تغییری ایجاد کنم خوشحال بودم، اما می دانستم كه می توانم کارهای خیلی بیشتری انجام دهم».

سرانجام، در سال 2016 ، کار فوق العاده ای که ارائه می کرد از سوی دولت ایران تشویق شد و بصورت استثنا مجوز رسمی پزشکی به او اعطا شد. او اولین و تنها پزشک پناهنده در استان اصفهان شد؛ استانی که حدود پنج میلیون نفر، از جمله حدود 100,000 پناهنده، در آن زندگی می کنند.

”گاهی اوقات، بیماران افغانستانی من وقتی متوجه می شوند که من نیز اهل افغانستان هستم، متعجب می شوند. به نظر می رسد فراموش کرده اند که آنها نیز می توانند موفق شوند“

او می گوید: «گاهی اوقات، بیماران افغانستانی من وقتی متوجه می شوند که من نیز اهل افغانستان هستم، متعجب می شوند. به نظر می رسد فراموش کرده اند که آنها نیز می توانند موفق شوند».

امروز، فضه بر نیمی از پرسنل پزشکی مرکز بهداشت رازی، که با حمایت کمیساریا ساخته شده است، نظارت می کند. هر ماه، پزشکان و پرستاران این مرکز تقریباً 10,000 بیمار ایرانی و افغانستانی را تحت درمان قرار می دهند. انها از زمان شیوع کووید-19 بیماران را برای این ویروس غربالگری، آزمایش و درمان کرده و موارد حادتر را به بیمارستان های استانی ارجاع داده اند.

از زمانی که اولین مورد ویروس در ایران در ماه فوریه گزارش شد، ویروس در 31 استان کشور شیوع پیدا کرده و هم پناهندگان و هم جوامع میزبان آنها را مورد تاثیر قرار داده است. آژانس پناهندگان سازمان ملل (کمیساریا) اقلام درمانی و بهداشتی بسیار لازم برای پشتیبانی از تلاش های دولت ایران برای مبارزه با ویروس را به صورت هوایی وارد کرده است. پناهندگان نیز با دوختن ماسک و روپوش بیمارستانی برای کارکنان درمانی و با کمک به توزیع بسته های کمکی میان فقیرترین اعضای جامعه اشان، کمک کرده اند.

همچنین ببینید: پرستار پناهنده در خط مقدم مقابله با ویروس کرونا در ایران

در ایران، پناهندگان به مراقبت های بهداشتی اولیه رایگان دسترسی دارند و توانسته اند همانند ایرانی ها، به آزمایش ها و معالجات مربوط به کووید دسترسی داشته باشند. با اینکه پناهندگان بیشتر از بقیه در معرض خطر ابتلا به ویروس کرونا نیستند ولی از آنجاییکه اغلب از اقشار آسیب پذیر جامعه هستند، ممکن است تلاتمات اقتصادی ناشی از کووید-19  را به دلیل از دست دادن معیشتشان  شدیدتر احساس کنند.

علاوه برکار خستگی ناپذیر فضه درمرکز بهداشت و شیفت های دواطلبانه اش در کلینیک های سیار کووید-19، تماس های گروهی با زنان و دختران افغانستانی جامعه اش هماهنگ می کند. در این تماس ها اطلاعاتی درباره اقدامات بهداشتی و سلامتی به اشتراک می گذارد و به حرفهای کسانی که به صورت غیرمستقیم تحت تاثیر کووید-19 قرار گرفته اند گوش می دهد.

فضه می گوید: «در ماه های گذشته تعداد زیادی از زنان به وی گفته اند که به دلیل افزایش استرس ناشی از بین رفتن معیشت آنها به واسطه بیماری کرونا، منازعات خانگی بیشتری را تجربه می کنند».

او اضافه می کند: «از آنجاییکه من هم مانند بیمارانم افغانستانی هستم، احساس می کنند می توانند با من راحت صحبت کنند، زیرا فرهنگ و تجربیات مشترکی داریم». «اما چیزی که باعث افتخار زیاد من می شود این است که دید مردم نسبت به من به عنوان فردی است که می تواند به آنها کمک کند، نه فقط یک پناهنده».