İnsani Kriz Durumlarında Mültecilerin Eğitimi: Okul Çağındaki Mülteci Çocukların Yarısından Fazlası Okula Gidemiyor

BM Mülteci Örgütü UNHCR, bugün yayımladığı raporda dünyada okul çağındaki 7,1 milyon mülteci çocuktan 3,7 milyonunun, yani yarısından fazlasının okula gidemediğini belirtti.
Harekete Geçme Zamanı: Mültecilerin Eğitim Krizi başlıklı rapor, mülteci çocukların yaşları büyüdükçe eğitime erişimlerinin önündeki engelleri aşmanın daha da zorlaştığını ortaya koyuyor. Dünya genelinde çocukların yüzde 91’i ilköğretime devam ederken bu oran mülteci çocuklarda sadece yüzde 63. Benzer şekilde dünyada her 100 gençten 84’ü ortaöğretime devam ederken mülteci gençlerin yalnızca yüzde 24’ü bu fırsatı elde edebiliyor.
BM Mülteciler Yüksek Komiseri Filippo Grandi, yaptığı açıklamada, “Okul, mültecilere ikinci bir şansın verildiği yerdir. Geleceğe yatırım yapmaları için ihtiyaç duydukları bilgi ve becerileri geliştirme fırsatı vermeyerek mültecileri bu olanaklardan mahrum bırakıyoruz.” dedi.
Mülteci çocukların ilköğretimden ortaöğretime geçişte kayıt oranlarında görülen büyük düşüş, mültecilerin eğitimi konusunda finansal kaynak eksikliğinin doğrudan sonucudur. Bu bağlamda UNHCR, mültecilerin ortaöğretime kayıt olma oranını yükseltmeyi hedefleyen yeni bir girişim için hükümetlere, özel sektöre, eğitim kurumlarına ve bağışçılara mali destek çağrısında bulunuyor.
Grandi, konuyla ilgili sözlerini şöyle tamamladı: “Mültecilerin eğitimine yatırım yapmak zorundayız, aksi takdirde bağımsız yaşamaları, iş bulmaları, kendi topluluklarına katkı sağlamaları mümkün olmayacak şekilde yetişen bir neslin bedelini ödeyeceğiz.”
Ortaöğretim girişimi, okulların inşası ve tadilatı, öğretmenlere eğitim verilmesi ve mülteci ailelere, çocuklarını okula gönderme masraflarını karşılayabilmeleri için finansal desteğin sağlanmasını hedefleyecek.
Bu yılki rapor, ayrıca mültecilerin resmi olmayan okullara gitmeye mecbur bırakılmak yerine milli eğitim sistemlerine dâhil edilmeleri ve okul öncesi eğitim, ilköğretim ve ortaöğretim boyunca resmi müfredata uygun eğitim görebilmeleri konusunda çağrıda bulunuyor. Bu sayede mülteci gençler, üniversite ve meslek yüksekokullarına girebilmeleri için gereken nitelikleri kazanabileceklerdir.
Şu anda tüm zorlukları aşıp ortaöğretimi tamamlayabilseler dahi, mülteci gençlerin sadece yüzde 3’ü yükseköğretim kurumlarına gidebilme şansını elde ediyor. Bu rakam, dünya genelindeki %37’lik oranla  karşılaştırıldığında sönük kalıyor.
UNHCR; okulların, üniversitelerin ve eğitim bakanlıklarının belge, diploma ve sertifika bağlamında daha gerçekçi bir yaklaşım izlemesi gerektiği konusunda da çağrıda bulunuyor. Çok sayıda mülteci, evlerini terk ederken kimliklerinin yanı sıra sınav belgeleri ve kurs sertifikalarını da yanlarına alamadıkları için okullara kabul edilmiyor. Bu belgeler mevcut olsa bile, bazı ev sahibi ülkeler, bunları, mültecilerin menşe ülkelerinde düzenlenmesi sebebiyle geçerli saymayı reddediyor.
Dünyadaki mülteci çocukların eğitimi konusu acilen ele alınması gereken bir konudur. 2018 sonu itibarıyla, 20 milyon 400 bini UNHCR yetki alanında olmak üzere dünyadaki toplam mülteci nüfusu 25 milyon 900 bini geçti. Bu sayının yaklaşık yarısını 18 yaşından küçük çocuklar oluşturuyor ve milyonlarca insan yakın gelecekte evlerine dönme konusunda taşıdıkları az bir umutla, uzun süren bir mültecilik durumunda yaşıyor.
Ortaöğretim girişimi için destek arama faaliyetleri, Aralık 2019’da gerçekleştirilecek Küresel Mülteci Forumu’nun önemli bir parçasını oluştururken aynı zamanda dünyanın, mülteci durumlarına ortak müdahalesini güçlendirme açısından önemli bir fırsat sunuyor.
https://www.unhcr.org/news/press/2019/8/5d67b2f47/refugee-education-crisis-half-worlds-school-age-refugee-children-education.html