Suriye’de artan insani yardım ihtiyacı UNHCR’yi alarma geçirdi

Bu sözler, bugün Birleşmiş Milletler Cenevre Ofisi’nde yapılan basın açıklamasında UNHCR sözcüsü Andrej Mahecic’in söylediklerinin bir özetidir ve kendisini atfedilebilir.

Doğu Guta'daki çatışmalardan kaçan bir aile Herjalleh, Suriye'de kendi yaptıkları küçük bir barınakta yaşıyorlar.  © UNHCR/Ola Kabalan

UNHCR, BM Mülteci Örgütü, Suriye’nin farklı bölgelerinde devam eden şiddetin neden olduğu sivil ölümler ve tırmanışa geçen yerinden edilme konusunun ciddiyetinin altını çiziyor. Bu, yaşanmakta olan vahim insani durumun üzerine eklenmektedir. Suriyeli siviller fazlasıyla acı çekmiştir.

On binlerce sivilin sıkışıp kaldığı Doğu Guta’da yer alan Duma’daki durum özellikle kaygı verici. Son 1 ay içinde Doğu Guta’dan 133.000 kişinin kaçtığı tahmin edilmektedir. Bu, 20 Mart’ta raporladığımız sayının yaklaşık 3 katıdır ve şu anda Rif Şam’daki 8 toplu barınma alanında yaşamakta olan 45.000 civarındaki kişi de bu sayıya dâhildir. Şu ana dek çoğu kadın, çocuk ve yaşlılardan oluşan yaklaşık 44.000 kişinin, güvenlik taramasından geçtikten sonra toplu barınma alanlarından ayrılmasına izin verildi. UNHCR ekipleri, aşırı kalabalık olan bu barınma alanlarındaki koşulları iyileştirmek için Birleşmiş Milletler ve STK ortaklarıyla işbirliği içinde çalışmaktadır. Çatışmanın tüm taraflarına, hareket özgürlüğü ve kalınacak yeri seçme özgürlüğü dâhil olmak üzere, sivil halkın doğru şekilde korunması için çağrıda bulunuyoruz. Ailenin birliği ilkesine de riayet edilmelidir.

Bu acil durum başladığından beri, BM’nin yürüttüğü müdahale çerçevesinde, UNHCR yerinden edilen kişilerin ihtiyaçlarına cevap vermek için çalışmaktadır. UNHCR personeli, Doğu Guta’da yerlerinden edilen kişilerin kaldığı barınma merkezlerine her gün ziyaretler gerçekleştirerek onların ihtiyaçlarını tespit etmekte ve karşılanmasına destek olmaktadır. Aşırı kalabalık barınma alanları ve yetersiz sağlık tesisleri ciddi sağlık riskleri doğurmaktadır. Dikkatimize gelen ortak sorunlar nüfus belgelerinin olmaması, hareket özgürlüğüne getirilen kısıtlamalar, aile üyelerinin ayrı düşmesi, cinsel ve toplumsal cinsiyete dayalı şiddet riskidir.

UNHCR’nin Doğu Guta’daki acil duruma müdahalesi temel yardım malzemeleri, barınma desteği ve koruma hizmetleri sağlanmasını kapsamaktadır. Acilen yardıma ihtiyaç duyan kişi sayısı yaklaşık 250.000 iken, şu ana kadar yardım ulaştırılan kişi sayısı 60.000’in üzerindedir. Çoğu insan evinden ayrılırken yanına üzerindeki kıyafetten başka bir şey almadığı için, UNHCR ihtiyaç duyulan giysileri yerel olarak satın almaktadır. Barınma yardımı için yapılan geniş çaplı çalışmaların yanı sıra, UNHCR’nin koruma alanında çalışan ortakları 22.000 kişiye hukuki danışmanlık hizmeti vermiştir.

Bunların yanı sıra, Afrin’de yerlerinden edilen 137.000’in üzerindeki Suriyelinin yardım ihtiyaçlarına yanıt verirken de benzer sorunlarla ve endişelerle karşılaşıyoruz. Bu insanların çoğu Halep’in kuzeyindeki Tel Rıfat, Nubul, Zehra ve civar kasabalara dağılmıştır ve yaşam alanları derme çatma evler, hasarlı veya inşaat hâlindeki binalar, camiler, depolar ve açık alanlardır. Yaklaşık 3.500 kişi Halep’in kuzeyinde bulunan Fafin kentindeki çadır kampta kalmaktadır. Ayrıca, barınma alanlarının yenilenmesi için 1.400’ün üzerinde yardım paketi dağıtılmış ve gerektiğinde kullanılmak üzere 1.000 UNHCR aile çadırı tekrar bölgeye sevk edilmiştir.

Afrin’de yerinden edilme azalmış; kentten ayrılanların bir kısmı geri dönmeye başlamıştır. Yerlerinden edilenler için zorlu eve geri dönüş yolculuğu, bazı durumlarda dört gün sürebilmektedir. Yerlerinden edilen kişilerin Halep’e ve hükümet kontrolündeki diğer alanlara dönüşünde sıkıntılar yaşanmaya devam etmektedir.