BM Mülteciler Yüksek Komiseri, devletleri ülkesinden kaçan Suriyeliler için açık kapı politikasını sürdürmeye çağırıyor.

Cenevre, 16 Temmuz (UNHCR) - BM Mülteciler Yüksek Komiseri António Guterres, salı günü ülkeleri Suriyeli mülteciler için sınır ötesi açık kapı politikasını kısıtlamamaya teşvik etti; aynı zamanda mülteci akınının yüksek risklerini azaltmak ve Suriye’ye komşu ülkelerdeki durumu istikrarlı hale getirmek için acil önlemlerin alınması gerektiği konusunda uyarılarda bulundu.
Guterres, Cenevre’den video bağlantısıyla katıldığı BM Güvenlik Konseyi toplantısında, “Bölge ülkelerine ve bölge dışındaki ülkelere, sınırları açık tutma ve korunma bekleyen tüm Suriyelileri kabul etme konusundaki çağrımı yineliyorum.”,dedi. “Komşu ülkeler ile toplu uluslararası dayanışma içinde olmak bu çağrıyı başarıya ulaştırmanın temelidir. Yerleştirme ve İnsani kabul fırsatları, sınırlı da olsa yararlı sınır paylaşımı ölçütleri olarak bunu tamamlayabilir. Yüksek Komiser, BM Mülteciler Yüksek Komiserliği tarafından Lübnan, Ürdün,Türkiye, Irak ve Mısır’da bilinen neredeyse 1.8 milyon Suriyeli mülteciye katılmak amacıyla kaçmayı deneyen insanlar için bölgede güvenliğe erişimin giderek daha da zorlaştığını ifade etti. “Bunların üçte ikisi, ortalama olarak günlük 6,000’in üzerinde insan bu yılın başından bu yana Suriye’yi terk etti.
Neredeyse 20 yıl önce Ruanda soykırımından bu yana böyle korkutucu bir orana çıkan bir mülteci akını görmemiştik.” diyerek durumu açığa vurdu.
Irak’ta mezhep çatışmalarının yoğunlaştığını ve ülkenin sınırlarını sızmaları yavaşlatarak kapattığını ifade etti. Irak bugün 160,000 Suriyeli mülteciyi barındırmaktadır. BM Mülteciler Yüksek Komiserliği’nin 90,000 kadar mülteciyi kaydettiği Mısır’da, Suriyeliler için vize gerekliliklerini ve güvenlik soruşturmasını uygulama kararının ardından Suriye’den gelen birkaç yolcu uçağı geçen hafta geri çevrildi.
Guterres Güvenlik Konseyi’ne Mısır’ın bugünlerde karşılaştığı sorunları anlamakla birlikte, ülkenin çatışmanın başlangıcından bu yana Suriyeli mültecilere karşı gösterdiği konukseverliği sürdüreceğini umduğunu ifade etti.
Birlikte nerdeyse 1 milyon Suriyeli mülteciyi barındıran Türkiye ve Ürdün’de, “yetkililerin Suriye ile sınırı temel olarak ulusal güvenlik kaygıları nedeniyle dikkatli bir şekilde yönettiklerini” ekledi. Sınırlar kapatılmamıştır, mülteciler geçmeye devam etmektedir ama çoğu bunu aşamalı şekilde gerçekleştirmektedir.”
Guterres, hükümetleri tehlikeli sızmalardan korunmak için alınan önlemler ile güvelik arayan mültecilerin –özellikle aileler, yaşlılar ve çocuklu kadınlar- tehlikeli şartlarda bırakmamayı veya çatışmalara yakalanmaya maruz bırakmamayı garanti altına alma arasında doğru bir denge bulmak için ellerinden geleni yapmaya çağırdı.
Aynı zamanda çatışma, sınırları tamamen açık kalmaya devam eden tek ülke olan ve bu güne kadar 600,000’den fazla kayıtlı mülteciyi barındıran Lübnan’a sızmaktadır. Ayrıca Guterres, Trablus’ta, güneyde ve Beka vadisi civarında güvenlik olaylarının sayısının artmakta olduğunu söyledi ve ekledi:” Ülkenin politik sistemi felç olmuştur ve muhtemelen Suriye krizi bitene kadar da böyle kalacaktır.”
Yüksek Komiser, ev sahibi ülkelerin mültecilere karşı cömertliğinin giderek daha pahalıya mal olduğunu vurguladı. “ Suriye kendi halkını boşaltmaya devam ederken politik çözüm ve çatışmanın bitmesi beklentileri zayıf kalmaktadır. Bazı komşu ülkelerdeki istikrarsızlaşma uyarı sinyalleri sorun yaratmaktadır. Eğer uluslararası toplum yardım etmekte daha kararlı davranmazsa devam eden akın onları uçurumun kenarına itebilir. Erişim konusundaki son kısıtlamalar göz ardı edilmemesi gereken bazı tehlike çanları çalıyor.” diyen Guterres, uluslararası toplumu “Suriye krizinin etkilerini basit bir insani acil durum olarak davranmaya devam edemeyeceğimizi görmeye” çağırdı.
Çatışmalar sürdükçe “özellikle mülteci krizinden ciddi şekilde etkilenen ülkeler ve toplumlar için gelişme desteğine odaklanan daha uzun vadeli bir yaklaşım gerekmektedir” dedi. Bu amaçla uluslararası finansal kuruluşlardan, BM kuruluşlarından ve ulusal ve bölgesel kalkınma ajanslarından ilgili hükümetlerle Suriye’deki kriz ile başa çıkma ve bu ülkelere destek sağlayacak toplum destekleme programlarınını oluşturma konusunda işbirliği yapmasını” rica etti.
Bazı somut adımlar Dünya Bankası, AB Komisyonu ve çeşitli bağışçı ülkeler tarafından atıldı. Ama şu an ihtiyaç duyulan şey, en çok etkilenen ev sahibi ülkelerin üzerindeki baskıyı rahatlatmaya ve onlara mültecileri barındırmaya devam etme imkanı sağlamaya yardım edecek iyi koordine edilen ve kapsamlı bir eylem planıdır. BM Mülteciler Yüksek Komiserliği sahadaki kapsamlı varlığı ile böyle bir girişimi desteklemeye tamamıyla hazırdır.”dedi.
Guterress, “Benim bugün istediğim şey tüm orta doğuyu içine alabilecek bir patlamanın riskini azaltmak için elzemdir. Ama sadece Suriye için bir siyasi çözüm gelmesi ve çatışmanın sonlanması bu riski tamamen ortadan kaldırabilir.” çıkarımında bulundu.