جمهوری اسلامی ایران تاریخچه ای بس طولانی در میزبانی از پناهندگان دارد که ممکن است برای بسیاری ناشناخته باشد و یا اغلب در سایه بحران های پناهندگانی دیگر در سراسر جهان پنهان شده باشد. ایران در حال حاضر پذیرای بیش از یک میلیون پناهنده افغانستانی و 1.5 – 2 میلیون افغان فاقد مدارک قانونی، نماینده یکی از طولانی مدت ترین وضعیت های پناهندگی جهان است و بدین ترتیب چهارمین بزرگترین کشور پناهنده پذیر محسوب می شود.
آموزش در فرهنگ ایرانی و ارزش های اجتماعی آن جایکاه خاصی دارد. خدمتی که دولت از ابتدا در طی مدت اقامت کودکان پناهنده در جمهوری اسلامی ایران به آنها ارائه کرده است.
و فراتر از آن در راستای افزایش دسترسی تمام کودکان افغانستانی مدرسه ای ساکن ایران به امر آموزش – حتی برای جمعیت دانش آموز فاقد مدارک قانونی- مقام معظم رهبری بیانیه ای در سال 94 صادر کردند.
این فرمان رسمی رهبری اعلام می دارد که حتی کودکان فاقد مدارک قانونی باید در مقاطع ابتدایی و متوسطه در کناردانش آموزان ایرانی به تحصیل بپردازند. در نتیجه ی این بیانیه، بیش از 420،000 دانش آموز اتباع خارجی در حال حاضر در مدارس ایرانی مشغول به تحصیل می باشند که 46،000 نفر از آن ها فاقد مدارک قانونی می باشند.
در حالی که این فرمان قدمی بزرگ در راستای تضمین تحصیل کودکان افغانستانی در ایران به شمار می آید،ثبت نام تعداد بسیار زیاد دانش آموزان جدید در برنامه آموزشی ملی، فشار بسیاری بر وزارت آموزش و پرورش برای پیدا کردن جای خالی برای این تعداد زیاد از کودکان مدرسه ای نهاده است.
در اردیبهشت سال 95، زمانی که آموزش برای کودکان پناهنده در ایران مقرون به صرفه تر شد، شدت یافت، دولت شهریه مخصوص دانش آموزان اتباع خارجی را برای مقاطع ابتدایی و متوسطه حذف کرد که بدین ترتیب هزینه ها برای خانواده ها به ازای هر دانش آموز مبلغ 70-90 دلار سالانه صرفه جویی شد.
بمنظور حمایت از دولت ایران برای تامین نیازهای رو به رشد احداث مدرسه، کمیساریا در طی همکاری با وزارت آموزش و پرورش، در ساخت 16 مدرسه جدید در 9 استان کشور مشارکت کرد. این مدارس در طی سال های 95 و 96 ساخته شدند تا فضاهای آموزشی امن در مناطقی که تعداد زیادی از پناهندگان در آن اقامت دارند را فراهم سازد.
یکی از 16 مدرسه ی جدید در مهمانشهر ساوه واقع در 150 کیلومتری تهران ساخته شده است. این بزرگترین مهمانهشر از میان 21 مهمانشهر پناهندگان می باشد که توسط دولت اداره می شوند. نزدیک به 5،941 پناهنده افغانستانی در این مهمانهشر اقامت دارند که اکثریت آنان از جامعه پشتو می باشند.
بر اساس یکی از این باورها قوم پشتو که عقیده ای به تحصیل دختران ندارند، متاسفانه تعداد بسیاری از دختران پشتو بعد از کلاس دوم و سوم دبستان دیگر به مدرسه نمی روند.
حال، به توفیق ساخت این مدرسه جدید و تلاش های مشترک کمیساریا و اداره کل امور اتباع و مهاجرین خارجی در دخیل کردن خود افغانستانی در امر افزایش سطح آگاهی و تغیر رفتار در جامعه خود، به تدریج خانواده ها مزایای ادامه تحصیل دختران جوان خود را بیشتر در نظر می گیرند.
عبدالمتین یکی از با نفوذ ترین نمایندگان جامعه پناهنده ساوه و همچنین عضو شورای پناهندگی مهمانهشر می باشد. اگرچه او نیز ملیت وی پشتو می باشد اما او به عنوان یک پیشرو در فرستادن دختر 10 ساله اش نازی به مدرسه شناخته شده است.
شخصیت های کلیدی در جامعه پناهنگان همچون اعضای شورای پناهندگی توسط کمیساریا و دولت مورد هدف قرار گرفته شده اند تا به عنوان پیشگامان فرستادن دخترانشان به مدرسه دیده شوند و والدین دیگر را نیز تشویق به انجام این کار کنند.
عبدالمتین به تدریج به ارزش آموزش برای تمام اعضای خانواده اش پی برد و اکنون مطمئن است که اگر چنانچه دخترانش بی سواد بودند و به مدرسه نمیرفتند ، آینده ی آن ها به خطر می افتاد.
دیگر افراد جامعه نیز از وی پیروی کردند و اکنون به امید و فرصت هایی که از سواد آموزی فرزندانشان ایجاد می شوند پی برده اند. در نتیجه این فرآیند، آمار ثبت نام دختران مهمانشهر ساوه در مدرسه در طول سال تحصیلی 17% افزایش یافته است.
نازی که قبلا به مدت 3 سال از رفتن به مدرسه منع شده بود و در خانه نگهداری می شد، اکنون کلاس اول مدرسه خود را تمام کرده است. او که از معلمان خود الهام گرفته است اکنون می تواند اسامی تمام افراد خانواده خود را بنویسد و می خواهد تمام شادی و آرزوهایی که مدرسه جدیدش در مهمانهشر ساوه برای او به همراه آورده است را با بقیه نیز تقسیم کند.
“می خواهم در آینده معلم بشوم و به دخترانی مثل خودم آموزش دهم تا آن ها هم بتوانند نوشتن را بیاموزند”
با پشتیبانی پدر نازی، کمیساریا و وزارت آموزش و پرورش، آینده روشن است.
جهت کسب اطلاعات بیشتر با پانیذ زمانیان تماس حاصل نمایید:
[email protected]، 009821893491114
Share on Facebook Share on Twitter