UNHCR: Aantal mensen wereldwijd op de vlucht bereikt een nieuw record; de stijgende trend van de afgelopen tien jaar is daarmee een feit

De afgelopen tien jaar is het aantal mensen dat gedwongen op de vlucht is jaarlijks toegenomen en is nu het hoogste aantal sinds het begin van de statistieken. Deze trend kan alleen worden gekeerd door een nieuwe, gezamenlijke inspanning om vrede te stichten, volgens de VN-Vluchtelingenorganisatie UNHCR (vandaag).

Volgens het jaarlijkse Global Trends Rapport van UNHCR dat vandaag is gepubliceerd, waren eind 2021, 89,3 miljoen mensen op de vlucht voor oorlog, geweld, vervolging en mensenrechtenschendingen; 8 procent meer dan een jaar eerder en ruim het dubbele aantal van 10 jaar geleden.

Sindsdien hebben de Russische invasie van Oekraïne – die de snelste en een van de grootste gedwongen ontheemdingscrises sinds de Tweede Wereldoorlog veroorzaakte – en andere noodsituaties, van Afrika tot Afghanistan en daarbuiten, het cijfer over de dramatische mijlpaal van 100 miljoen geduwd.

• Lees hier het volledige Global Trends Rapport

“Het afgelopen decennium zijn jaarlijks de aantallen gestegen,” zegt Filippo Grandi, VN Hoge Commissaris voor de Vluchtelingen. “Of de internationale gemeenschap komt samen om actie te ondernemen om iets te doen aan deze menselijke tragedie, conflicten op te lossen en duurzame oplossingen te vinden, of deze verschrikkelijke trend zal zich voortzetten.”

Vorig jaar was opmerkelijk vanwege het aantal conflicten dat escaleerde en nieuwe conflicten die oplaaiden; volgens de Wereldbank werden 23 landen, met een gezamenlijke bevolking van 850 miljoen, geconfronteerd met conflicten van gemiddelde of hoge intensiteit.

Ondertussen dragen voedselschaarste, inflatie en de klimaatcrisis bij aan de ontberingen van mensen, waardoor de humanitaire respons verder onder druk komt te staan, en de financieringsvooruitzichten in veel situaties somber zijn.

Het aantal vluchtelingen steeg in 2021 tot 27,1 miljoen. Het aantal vluchtelingen steeg onder meer in Oeganda, Tsjaad en Soedan. De meeste vluchtelingen werden net als in voorgaande jaren opgevangen door buurlanden met weinig middelen. Het aantal asielzoekers bereikte 4,6 miljoen, een stijging van 11 procent.

Vorig jaar steeg voor het 15e jaar op rij het aantal intern ontheemden, tot 53,2 miljoen. De stijging werd veroorzaakt door toenemend geweld of conflict, bijvoorbeeld in Myanmar, het conflict in Tigray in Ethiopië en opstanden in de Sahel, met name in Burkina Faso en Tsjaad.

Er zijn nog steeds meer mensen op de vlucht dan dat er oplossingen voor hen zijn, zoals terugkeer, hervestiging of lokale integratie. Toch bevat het Global Trends Rapport ook een sprankje hoop. Het aantal vluchtelingen en intern ontheemden die terugkeerden naar hun gebied of land van herkomst nam in 2021 toe en bereikte zo het niveau van vóór COVID-19, waarbij de vrijwillige terugkeer met 71 procent steeg, hoewel het absolute aantal bescheiden bleef.

• Klik hier voor de recentste cijfers over vluchtelingen

“Terwijl we getuige zijn van verschrikkelijke nieuwe vluchtelingensituaties, en bestaande situaties die opnieuw oplaaien of onopgelost blijven, zijn er ook voorbeelden van landen en gemeenschappen die samenwerken om oplossingen te zoeken voor mensen op de vlucht,” voegt Grandi eraan toe. “Het gebeurt op sommige plaatsen – bijvoorbeeld de regionale samenwerking om Ivorianen te repatriëren – maar deze belangrijke beslissingen moeten ook elders worden genomen en opgeschaald.”

Tenslotte, hoewel het geschatte aantal staatlozen in 2021 licht groeide, kregen er zo'n 81.200 het staatsburgerschap of lieten dit bevestigen – de grootste afname van staatloosheid sinds de start van UNHCR's IBelong-campagne in 2014.

“Of de internationale gemeenschap komt samen om actie te ondernemen om iets te doen aan deze menselijke tragedie... of deze verschrikkelijke trend zal zich voortzetten.”

Dit zijn de belangrijkste cijfers uit het 2021 UNHCR Global Trends Rapport:

In mei 2022 waren wereldwijd meer dan 100 miljoen mensen gedwongen op de vlucht voor vervolging, conflicten, geweld, mensenrechtenschendingen of gebeurtenissen die de openbare orde ernstig verstoorden.

Eind 2021 bedroeg dat cijfer 89,3 miljoen, bestaande uit:

• 27,1 miljoen vluchtelingen (waaronder 21,3 miljoen vluchtelingen onder het mandaat van UNHCR en 5,8 miljoen Palestijnse vluchtelingen onder het mandaat van UNRWA)
• 53,2 miljoen intern ontheemden
• 4,6 miljoen asielzoekers
• 4,4 miljoen Venezolanen ontheemd buiten hun land

Cijfers over vluchtelingen en Venezolanen die in 2021 hun land verlieten:

• Lage- en middeninkomenslanden vingen 83 procent van de vluchtelingen op;
• De minst ontwikkelde landen verleenden asiel aan 27 procent van het totaal;
• 72 procent woonde in buurlanden van hun land van herkomst;
• Türkiye ving de meeste vluchtelingen op, namelijk bijna 3,8 miljoen, gevolgd door Oeganda (1,5 miljoen), Pakistan (1,5 miljoen) en Duitsland (1,3 miljoen). Colombia ontving 1,8 miljoen Venezolanen.
• Libanon ontving het grootste aantal vluchtelingen per hoofd van de bevolking (1 op 8), gevolgd door Jordanië (1 op 14) en Türkiye (1 op 23). In verhouding tot hun nationale bevolking huisvest het eiland Aruba het grootste aantal Venezolanen (1 op 6), gevolgd door Curaçao (1 op 10).
• Meer dan twee derde van de vluchtelingen (69 procent) kwam uit slechts vijf landen: Syrië (6,8 miljoen), Venezuela (4,6 miljoen), Afghanistan (2,7 miljoen), Zuid-Soedan (2,4 miljoen) en Myanmar (1,2 miljoen).

Wereldwijd waren er in 2021 6,1 miljoen Venezolaanse vluchtelingen, asielzoekers en migranten (gemeld door het Coördinatieplatform voor Vluchtelingen en Migranten uit Venezuela).

Asielzoekers dienden 1,4 miljoen nieuwe aanvragen in. De Verenigde Staten van Amerika waren 's werelds grootste ontvanger van nieuwe individuele aanvragen (188.900), gevolgd door Duitsland (148.200), Mexico (132.700), Costa Rica (108.500) en Frankrijk (90.200).

Oplossingen:

• In 2021 keerden 5,7 miljoen mensen op de vlucht terug naar hun gebied of land van herkomst, waaronder 5,3 miljoen intern ontheemden en 429.300 vluchtelingen.

Aanvullende informatie en ondersteunend multimediamateriaal:

Het Global Trends Rapport van UNHCR en een bijbehorend pakket multimediamiddelen zijn beschikbaar op onze mediapagina. Het rapport is onderworpen aan een wereldwijd strikt embargo tot 00:01 GMT / 02:01 CET op 16 juni 2022.

Opmerking:

UNHCR's Global Trends Rapport wordt tegelijk uitgebracht met het jaarlijkse Global Report, dat rapporteert over UNHCR-programma's en -activiteiten om tegemoet te komen aan de behoeften van iedereen die gedwongen wordt te vluchten en staatlozen.