พายุหมุนเขตร้อน (Tropical cyclones) หนึ่งในภัยพิบัติที่ทำให้เกิดการพลัดถิ่น เกิดจากอะไร?

พายุหมุนเขตร้อน คืออะไร

ลมพายุหมุนเขตร้อน เกิดจากความกดอากาศต่ำที่เกิดขึ้นในบริเวณเขตร้อน ซึ่งมีศูนย์กลางที่มีอากาศพัดวนเป็นวงกลมและมีลักษณะของลมที่โบกพัดรอบศูนย์กลาง ปกติแล้วจะเกิดขึ้นในมหาสมุทรและทะเล โดยธรรมชาติของพายุหมุนเขตร้อนจะมีความรุนแรงมากกว่าพายุที่เกิดขึ้นในเขตอบอุ่น เนื่องจากอุณหภูมิที่สูงและความชื้นสัมพัทธ์ในบรรยากาศที่มากกว่า

การเกิดพายุหมุนเขตร้อนเกิดได้ในเวลาที่อุณหภูมิน้ำทะเลสูงกว่า 26 องศาเซลเซียส และมีระบบการหมุนเวียนของอากาศในทะเล ลักษณะของพายุจะมีเส้นผ่านศูนย์กลางตั้งแต่ 100-600 กิโลเมตร โดยมีความแรงของลมสูงสุดอยู่ที่ระดับ 119 กิโลเมตรต่อชั่วโมงหรือมากกว่า ซึ่งภัยพิบัติทางธรรมชาติประเภทนี้สามารถก่อให้เกิดความสูญเสีย และความเสียหายอย่างมหาศาลต่อทรัพย์สิน อาคาร บ้านเรือน รวมถึงเกิดอันตรายต่อชีวิตได้ นอกจากนี้ยังเป็นภัยพิบัติที่ทำให้ผู้คนจำนวนมากต้องพลัดถิ่นหรือลี้ภัย

ประเภทของพายุหมุนเขตร้อน

• พายุดีเปรสชัน (depression) : มีความเร็วลมสูงสุดตั้งแต่ 33 กิโลเมตรต่อชั่วโมง แต่ไม่เกิน 61 กิโลเมตรต่อชั่วโมง ลักษณะของพายุดีเปรสชันมักมีการหมุนวนของลมไม่ชัดเจน และมีฝนตกปานกลางใกล้ศูนย์กลาง
• พายุเขตร้อน (tropical storm) : รุนแรงกว่าพายุดีเปรสชัน มีความเร็วลมสูงสุด 62 กิโลเมตรต่อชั่วโมง แต่ไม่เกิน 118 กิโลเมตรต่อชั่วโมง มีการหมุนวนของลมชัดเจนกว่าพายุดีเปรสชัน และมักจะก่อให้เกิดฝนตกหนักอย่างต่อเนื่อง
• พายุไต้ฝุ่น (typhoon)* : เป็นพายุหมุนเขตร้อนที่รุนแรงที่สุดที่เกิดขึ้นในมหาสมุทรแปซิฟิกตะวันตกและทะเลจีนใต้ มีความเร็วลมสูงสุดตั้งแต่ 119 กิโลเมตรต่อชั่วโมง และอาจมากถึง 250 กิโลเมตรต่อชั่วโมง มีการหมุนวนของลมอย่างรุนแรงและมีฝนตกหนักต่อเนื่อง

*โดยพายุหมุนเขตร้อนจะมีชื่อเรียกที่แตกต่างกันตามพื้นที่ที่เกิดพายุ ซึ่งถ้าเป็นพายุหมุนเขตร้อนในเขตมหาสมุทรแปซิฟิกตะวันตกจะเรียกว่าพายุไต้ฝุ่น เช่น พายุไต้ฝุ่นไห่เยี่ยนหรือพายุไต้ฝุ่นโยลันดาที่เกิดในประเทศฟิลิปปินส์ และหากเกิดพายุหมุนเขตร้อนในพื้นที่มหาสมุทรอินเดียจะเรียกว่าพายุไซโคลน เช่น พายุไซโคลนอิดาอี พายุไซโคลเฟรดดี ที่เข้าปะทะประเทศโมซัมบิก พายุไซโคลนโมคาในประเทศเมียนมา ขณะที่การเกิดพายุหมุนเขตร้อนในเขตมหาสมุทรแอตแลนติกจะเรียกว่าพายุเฮอริเคน เช่น พายุเฮอริเคนดาเนียลที่พัดถล่มลิเบียตะวันออก เป็นต้น

ขอบคุณข้อมูลจาก Hurricanes, Cyclones, and Typhoons Explained

สาเหตุการเกิดพายุหมุนเขตร้อนมาจากอะไร?

พายุหมุนเกิดจากปัจจัยหลายประการที่เอื้ออำนวยให้เกิดความไม่เสถียรในบรรยากาศบริเวณพื้นที่เขตร้อน โดยมีปัจจัยหลักคือ การเปลี่ยนแปลงของสภาพภูมิอากาศของโลกซึ่งทำให้อุณหภูมิของผิวน้ำทะเลเพิ่มขึ้นสูงกว่า 26 องศาเซลเซียส ซึ่งเป็นแหล่งจ่ายพลังงานให้กับพายุ ประกอบกับมีความชื้นในบรรยากาศและการหมุนเวียนของลมเป็นตัวเร่งให้เกิดการหมุนวนของอากาศ จนกระทั่งกลายเป็นระบบความกดอากาศต่ำที่เริ่มมีลมหมุนวนรอบ ๆ ศูนย์กลาง 

การเกิดพายุหมุนเขตร้อนในประเทศไทย เนื่องจากประเทศไทยตั้งอยู่ในเขตร้อน ซึ่งมีแนวโน้มที่จะเกิดพายุหมุนเขตร้อนในช่วงเดือนพฤษภาคมถึงพฤศจิกายน โดยพายุหมุนเขตร้อนในประเทศไทยที่เคยเกิดขึ้นนั้นมักจะมีความรุนแรงระดับปานกลางถึงรุนแรง ก่อให้เกิดความเสียหายต่อชีวิตและทรัพย์สินของประชาชน เช่น การพังทลายของบ้านเรือน การถูกกระแสน้ำพัดพา การขาดแคลนอาหารและน้ำสะอาด เป็นต้น

ซึ่งเมื่อกระแสลมมีการหมุนตัวรุนแรงขึ้นก็จะกลายเป็นพายุหมุนเขตร้อนที่มีกำลังสูง มีความเร็วลมสูงและความกดอากาศต่ำในบริเวณศูนย์กลาง ซึ่งจะมีผลต่อส่วนอื่น ๆ ของระบบอากาศ จนทำให้เกิดเป็นฝนตกหนักหรือกลายเป็นอุทกภัยรุนแรง

ขอบคุณข้อมูลจาก How Do Cyclones Work Fact

การทำงานของ UNHCR เพื่อตอบสนองในเหตุภัยพิบัติต่าง ๆ รวมถึงในเหตุพายุหมุนเขตร้อน ใต้ฝุ่น หรือไซโคลน

สำนักงานข้าหลวงใหญ่ผู้ลี้ภัยแห่งสหประชาชาติ (UNHCR) ทำงานอยู่ในพื้นที่ต่าง ๆ ทั่วโลกเพื่อมอบความคุ้มครองผู้ลี้ภัยและผู้พลัดถิ่นจากสงครามทั่วโลก รวมถึงในสถานการณ์ฉุกเฉิน เช่นในเหตุภัยพิบัติทางธรรมชาติที่ทำให้เกิดการพลัดถิ่น รวมถึงในภัยพิบัติจากพายุหมุนเขตร้อน ด้วยการให้ความช่วยเหลือด้านที่พักพิง อาหาร และน้ำสะอาด รวมถึงการซ่อมแซมโครงสร้างพื้นฐานที่เสียหาย เพื่อให้ประชาชนสามารถกลับมาใช้ชีวิตได้ตามปกติและมีสุขอนามัยที่ดี 

เช่นเดียวกับเหตุการณ์พายุไซโคลนโมคาในเมียนมาและบังกลาเทศ หรือพายุไซโคลนอิดาอี ที่เข้าปะทะประเทศโมซัมบิกและหลายพื้นที่ในแอฟริกา ที่ทำให้หลายครอบครัวกลายเป็นผู้พลัดถิ่นหลายพันคนและต้องการความช่วยเหลืออย่างเร่งด่วน โดย UNHCR ลงพื้นที่และทำงานอย่างหนักในการประสานงานกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง เพื่อประเมินความเสียหายและส่งมอบความช่วยเหลือตามความต้องการในแต่ละพื้นที่

อ้างอิงข้อมูลจาก พายุที่รุนแรงสร้างความเสียหายต่อที่พักพิงของผู้ลี้ภัยชาวเอธิโอเปียกว่า 16,000 คนในประเทศซูดาน

ผลกระทบจากพายุหมุนเขตร้อน ใต้ฝุ่น หรือไซโคลน

ไม่ว่าพายุหมุนเขตร้อนเกิดขึ้นบริเวณใดก็นับเป็นภัยธรรมชาติที่ก่อให้เกิดความเสียหายอย่างมหาศาลต่อพื้นที่ที่ถูกพายุเข้าโจมตีไม่แพ้ภัยธรรมชาติอื่น ๆ เช่น น้ำท่วม แผ่นดินไหว หรือภูเขาไฟระเบิด โดยผลกระทบที่เกิดขึ้นก็มีดังนี้

• ความเสียหายต่อโครงสร้างพื้นฐาน เช่น บ้านเรือน ถนน สะพาน ที่จำเป็นต่อการลำเลียงความช่วยเหลือ และระบบสาธารณูปโภค
• การเกิดอุทกภัยและน้ำท่วมขัง เนื่องมาจากฝนตกหนักและคลื่นลมแรง
• การสูญเสียชีวิตและบาดเจ็บของประชาชน เนื่องจากถูกพายุปะทะ หรือถูกน้ำพัดพา
• ความเสียหายต่อภาคเกษตรกรรมและอุตสาหกรรม ทำให้ขาดแคลนอาหารและผลผลิต
• ภาวะเศรษฐกิจตกต่ำจากความเสียหายทางโครงสร้างพื้นฐานและการผลิต
• ปัญหาด้านการสาธารณสุขและการแพร่ระบาดของโรคภัยไข้เจ็บ
• ผู้คนต้องพลัดถิ่นและสูญเสียที่อยู่อาศัย โดยมีข้อมูลว่าในปี 2022 ภัยพิบัติเกี่ยวกับสภาพอากาศได้ทำให้เกิดการพลัดถิ่นภายในประเทศเพิ่มขึ้นถึง 41% เมื่อเทียบกับปี 2008 โดยสัดส่วน 98% มาจากภัยธรรมชาติ โดยมีผู้คนบางส่วนที่ต้องลี้ภัยข้ามพรมแดนไปยังประเทศเพื่อนบ้าน 

อ้างอิงข้อมูลจาก Climate change and displacement: the myths and the facts

ขั้นตอนการรับบริจาคเงินช่วยผู้พลัดถิ่นจากภัยพิบัติรวมถึงจากผู้ประสบภัยพายุหมุนเขตร้อน ใต้ฝุ่น หรือไซโคลน

เมื่อเกิดภัยพิบัติต่าง ๆ เช่น ภัยแล้งพายุหมุนเขตร้อน น้ำท่วม หรือแผ่นดินไหว ครอบครัวที่ได้รับผลกระทบต่างต้องการความช่วยเหลือ โดยหนึ่งในช่องทางสำคัญคือการบริจาคเงินเพื่อนำไปช่วยเหลือ ซึ่งมีขั้นตอนหลัก ๆ ดังต่อไปนี้

1. เข้าไปที่หน้าบริจาคของโครงการ Nowhere to Run วิกฤตที่ไม่มีทางออก
2. เลือกประเภทการบริจาค และระบุจำนวนเงินที่ต้องการบริจาค
3. กรอกข้อมูลส่วนตัวของท่านให้เรียบร้อย เพื่อให้เจ้าหน้าที่ทาง UNHCR ตรวจสอบและส่งเอกสาร ตลอดจนแจ้งผลลัพธ์ที่จะเกิดขึ้นของการช่วยเหลือผู้ประสบภัยจากการบริจาคของท่าน 
4. กดบริจาคตามช่องทางการชำระเงินต่าง ๆ ที่ท่านสะดวก

ร่วมบริจาคช่วยเหลือผู้พลัดถิ่นจากภัยพิบัติรวมถึงจากพายุหมุนเขตร้อน ใต้ฝุ่นหรือไซโคลน

ในช่วงที่ผ่านมาเราได้เห็นภาพความสูญเสียและความเสียหายอย่างมากมายจากทั้งสงครามและภัยพิบัติธรรมชาติ ที่เป็นผลมาจากการเปลี่บนแปลงของสภาพภูมิอากาศ เช่น พายุหมุนเขตร้อน ใต้ฝุ่น หรือไซโคลนที่เกิดขึ้นในหลายพื้นที่ทั่วโลก ผู้คนจำนวนมากต้องสูญเสีย ชีวิต บ้านเรือนและทรัพย์สิน และประสบปัญหาด้านความมั่นคงทางอาหารและสุขอนามัย UNHCR ทำงานอยู่ในพื้นที่มอบความคุ้มครองและช่วยชีวิต และยกระดับการทำงานเพื่อตอบสนองในสถานการณ์ฉุกเฉินจากภัยพิบัติที่ทำให้เกิดการพลัดถิ่นครั้งใหญ่ เรามอบสิ่งของบรรเทาทุกข์ ปัจจัยพื้นฐาน มอบที่พักพิงที่แข็งแรงทนทาน ฟื้นฟูโรงเรียน โรงพยาบาลที่ได้รับความเสียหาย ให้ความรู้เพื่อรับมือกับภัยพิบัติที่อาจเกิดขึ้นซ้ำ ไปจนถึงการช่วยให้ผู้ลี้ภัยและผู้พลัดถิ่นให้สามารถพึ่งพาตนเองโดยส่งผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมน้อยที่สุดได้อย่างยั่งยืน แต่อย่างไรก็ตาม เรายังต้องการแรงสนับสนุนจากทุกภาคส่วนเพื่อให้สามารถดำเนินการได้อย่างทันท่วงทีและครอบคลุมความต้องการที่เพิ่มขึ้น

โดยการบริจาคเงินสนับสนุนงานของ UNHCR เงินทุกบาทที่ได้จะถูกนำไปใช้อย่างมีประสิทธิภาพ เพื่อให้ความช่วยเหลือด้านที่พักพิง อาหาร น้ำสะอาด การแพทย์ และการฟื้นฟูพื้นที่ให้กับผู้ลี้ภัยและผู้พลัดถิ่นที่ประสบภัยสามารถกลับมาดำเนินชีวิตได้ตามปกติโดยเร็วที่สุด

ช่องทางการบริจาคเงินช่วยผู้พลัดถิ่นจากภัยพิบัติรวมถึงจากผู้ประสบภัยพายุหมุนเขตร้อน ใต้ฝุ่น หรือไซโคลนผ่าน UNHCR

สำหรับใครที่สนใจร่วมช่วยเหลือผู้ประสบภัยจากพายุหมุนเขตร้อน ใต้ฝุ่น หรือไซโคลน สามารถร่วมบริจาคเงินผ่าน UNHCR ตามช่องทางดังต่อไปนี้

Donate Online

การบริจาคออนไลน์ผ่านเว็บไซต์โดยตรงของ UNHCR ที่ท่านสามารถเลือกโครงการช่วยผู้ประสบภัยจากสงครามและภัยพิบัติ เช่น ในเหตุพายุหมุนเขตร้อนตามความสนใจและประเภทบริจาคตามที่ต้องการได้

บริจาคผ่านบัญชีธนาคาร

การบริจาคเงินผ่านบัญชีธนาคารเป็นอีกหนึ่งช่องทางที่ช่วยให้ผู้บริจาคสามารถสนับสนุนภารกิจของ UNHCR ได้ โดย UNHCR มีบัญชีที่เปิดรับบริจาคเงินผ่านธนาคารต่าง ๆ ในประเทศไทย ดังนี้

ธนาคาร : ไทยพาณิชย์ (SCB)

เลขที่บัญชี : 004-2-25859-6
ชื่อบัญชี : UNHCR Special Account 

ธนาคาร : กสิกรไทย (KBank)
เลขที่บัญชี : 030-2-88804-3
ชื่อบัญชี : UNHCR Special Account 

ธนาคาร : กรุงเทพ (BBL)
เลขที่บัญชี : 004-2-25859-6
ชื่อบัญชี : UNHCR Special Account 

ธนาคาร : กรุงไทย (KTB)
เลขที่บัญชี : 167-0-19574-0
ชื่อบัญชี : UNHCR Special Account 

ธนาคาร : อิสลามแห่งประเทศไทย (iBank)
เลขที่บัญชี : 008-1-36212-9
ชื่อบัญชี : UNHCR Special Account 

สามารถสอบถามข้อมูลเกี่ยวกับการบริจาคเพิ่มเติมได้ที่ LINE: @UNHCRThailand หรือทางอีเมล [email protected]

ผู้บริจาคสามารถเลือกใช้บัญชีธนาคารที่สะดวกที่สุดในการโอนเงินบริจาคให้กับ UNHCR เพื่อสนับสนุนภารกิจในการให้ความคุ้มครองและความช่วยเหลือที่จำเป็นแก่ผู้ที่ได้รับผลกระทบจากภัยพิบัติที่ทำให้เกิดการพลัดถิ่น เช่น พายุหมุนเขตร้อน รวมถึงผู้ลี้ภัยและผู้พลัดถิ่นจากสงครามที่ต้องการความคุ้มครองต่อไป

บริจาคตอนนี้

ประเภทการบริจาคเพื่อช่วยเหลือผู้ลี้ภัย และผู้ที่ได้รับผลกระทบจากสถานการณ์พายุหมุนเขตร้อน ใต้ฝุ่น หรือไซโคลน

ท่านสามารถเข้าไปที่หน้าบริจาคเพื่อช่วยเหลือผู้ลี้ภัยและผู้พลัดถิ่นจากภัยพิบัติ เช่น พายุหมุนเขตร้อน หรือไซโคลน ในแคมเปญ Nowhere to Run วิกฤตที่ไม่มีทางออก เพื่อเป็นทางออกให้พวกเขาโดยเลือกประเภทบริจาคเงินได้ 2 รูปแบบ คือ การบริจาคแบบรายครั้ง และรายเดือน ที่สามารถมอบความช่วยเหลือได้อย่างต่อเนื่องและยั่งยืน หลังจากนั้นกรอกข้อมูลส่วนตัวเพื่อให้ UNHCR สามารถส่งรายงานการทำงานและความเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นจากการบริจาคของท่าน และทำการชำระเงินผ่านช่องทางที่เลือกไว้ ซึ่งเป็นวิธีง่าย ๆ และปลอดภัยที่ท่านสามารถช่วยเหลือผู้ลี้ภัยและผู้พลัดถิ่นที่ได้รับผลกระทบจากภัยพิบัติได้ทันทีและต่อเนื่อง

พายุหมุนเขตร้อน และภัยพิบัติทางธรรมชาติที่ทำให้เกิดการพลัดถิ่นที่ไม่ควรมองข้าม

พายุหมุนเขตร้อน ใต้ฝุ่นหรือไซโคลนเป็นภัยพิบัติทางธรรมชาติซึ่งมักจะเกิดขึ้นในภูมิภาคที่มีสภาพภูมิอากาศเขตร้อนชื้น โดยพายุหมุนเขตร้อนสามารถก่อให้เกิดลมพายุที่มีความเร็วสูง ฝนตกหนัก และคลื่นสูงกระทบชายฝั่ง จึงอาจก่อให้เกิดความเสียหายอย่างมหาศาล ดังนั้น การเตรียมพร้อมรับมือกับพายุหมุนเขตร้อน ตลอดจนการให้ความช่วยเหลือผู้ที่ได้รับผลกระทบจากภัยพิบัติเป็นเรื่องที่ทุกคนควรให้ความสำคัญ

พื้นที่พักพิงของผู้ลี้ภัยและผู้พลัดถิ่นจากสงครามส่วนใหญ่ ตั้งอยู่บนพื้นที่ที่เปราะบางต่อการเปลี่ยนแปลงของสภาพภูมิอากาศ หรือ Climate change พวกเขาอยู่ในด่านหน้า ซึ่งส่วนใหญ่เด็ก และผู้หญิงที่ได้รับผลกระทบมากที่สุด นี่เป็นวิกฤตที่เกิดขึ้นซ้อนกับการพลัดถิ่นจากสงคราม ความขัดแย้ง เป็นวิกฤตที่ไม่มีทางออก และเราทุกคนต้องช่วยกัน 

UNHCR เป็นหนึ่งในหน่วยงานที่มีบทบาทสำคัญในการให้ความช่วยเหลือและคุ้มครองผู้ลี้ภัย ผู้พลัดถิ่น ซึ่งในจำนวนนี้รวมถึงผู้หญิง เด็กขาดสารอาหาร แม่เลี้ยงเดี่ยว เด็กกำพร้า ผู้สูงอายุ ที่ต้องพลัดถิ่นซ้ำ หรือได้รับผลกระทบจากพายุหมุนเขตร้อน ใต้ฝุ่น หรือไซโคลน รวมทั้งในสถานการณ์ภัยพิบัติ อื่น ๆ ที่ทำให้เกิดการพลัดถิ่นครั้งใหญ่ เช่น น้ำท่วม แผ่นดินไหว ไฟไหม้ ภูเขาไฟระเบิด ในพื้นที่ต่าง ๆ ทั่วโลก UNHCR ทำงานอยู่ในพื้นที่ร่วมกับพันธมิตรเพื่อช่วยชีวิต และจัดหาสิ่งของบรรเทาทุกข์และปัจจัยพื้นฐานที่จำเป็น เช่น อาหาร น้ำสะอาด ที่พักพิง และการรักษาพยาบาล ตลอดจนการศึกษา และการฝึกอาชีพเพื่อช่วยให้พวกเขาสามารถพึ่งพาตนเองได้อย่างยั่งยืน และเราไม่สามารถทำงานที่สำคัญนี้ได้เพียงลำพัง การบริจาคจากท่านและการสนับสนุนจากทุกภาคส่วนช่วยให้ UNHCR สามารถช่วยชีวิตได้มากขึ้น และหาทางออกที่ยั่งยืนเพื่อช่วยเหลือและบรรเทาทุกข์แก่ผู้ลี้ภัย และผู้พลัดถิ่นที่ได้รับผลกระทบจำนวนมากที่กำลังรอความช่วยเหลืออยู่ในขณะนี้

See also

ภัยแล้ง

วิกฤตภัยแล้งรุนแรง ภัยธรรมชาติที่เป็นหนึ่งในสาเหตุของการพลัดถิ่น ความขาดแคลนทำให้ผู้คนจำนวนมากต้องลี้ภัยจากบ้านเกิดเพื่อแสวงหาน้ำสะอาด และอาหาร