“ผมสามารถออกวิ่งได้เลยจากบ้านไปในป่า” เขาเล่า “การวิ่งสำคัญสำหรับผม เพราะมันทำให้สมองปลอดโปร่งและยังทำให้ร่างกายและจิตใจแข็งแรง”
5 ปีหลังการลงแข่งโอลิมปิกที่เมืองรีโอเดจาเนโรในนามนักกีฬาทีมโอลิมปิกผู้ลี้ภัยทีมแรกของโลก ตอนนี้โยนาสตั้งใจศึกษาเพื่อเป้าหมายของเขาในด้านอื่นๆ ทั้งการเรียนเพื่อประกอบอาชีพเภสัชกรด้านโลจิสติกส์และการทำงานในแผนกยาของโรงพยาบาลเพื่อแจกจ่ายวัคซีนป้องกันโรคโควิด-19
แต่การวิ่งระยะไกลยังคงเป็นความชื่นชอบของเขา ปีที่แล้วแทบไม่มีวันไหนเลยที่เขาไม่ฝึกซ้อมและหยุดพัก มีเพียงช่วงที่เขาติดเชื้อโควิด-19 และต้องกักตัวอยู่บ้านเท่านั้น
“มันเป็นช่วงเวลาที่ยากลำบาก… ผมคิดถึงการซ้อมมาก” เขานึกถึงช่วงเวลานั้น “ผมได้กำลังใจจากเพื่อนๆ ผ่านทางโทรศัพท์ การพูดคุยทางวีดีโอ พวกเขาบอกว่า ‘เราอยู่เคียงข้างคุณ’”
ในวันผู้ลี้ภัยโลก เมื่อวันที่ 20 มิถุนายน สำนักงานข้าหลวงใหญ่ผู้ลี้ภัยแห่งสหประชาชาติ (UNHCR) ได้เรียกร้องชุมชนและรัฐบาลต่าง ๆ ให้รวมผู้ที่ถูกบังคับให้พลัดถิ่นในบริการด้านสุขภาพ การศึกษา และการกีฬา
การให้โอกาสผู้ลี้ภัยได้มีส่วนร่วมในการกีฬาทำให้พวกเขามีความมั่นใจ รู้สึกได้รับการต้อนรับและเป็นส่วนหนึ่งของชุมชนใหม่ที่อาศัยอยู่
“กีฬามอบครอบครัวให้กับผม ไม่เพียงแค่ในลักเซมเบิร์กเท่านั้น แต่เป็นครอบครัวเดียวกันทั่วโลก”
เพื่อนๆ หลายคนที่ช่วยเหลือโยนาสในช่วงการกักตัวและการจำกัดพื้นที่ ได้มารู้จักกันจากการเล่นกีฬาที่เขารัก
“ขอบคุณกีฬา ผมได้พบกับคนที่มีความสำคัญในชีวิตผมมากมาย” เขาเล่า “กีฬามอบครอบครัวให้ผม ไม่เพียงแค่ในลักเซมเบิร์กเท่านั้น แต่เป็นครอบครัวเดียวกันทั่วโลก”
โยนาสเริ่มวิ่งตั้งแต่ยังวัยรุ่น ตอนที่ยังอยู่ในประเทศเอธิโอเปียเพื่อออมเงินค่ารถไว้ซื้อของหวานและขนมขบเคี้ยว
“ผมวิ่งไปโรงเรียน ระยะทางไป-กลับ 16 กิโลเมตร และผมไม่นึกมาก่อนเลยว่าการวิ่งจะมีส่วนช่วยในการแข่งขัน เพราะผมแค่วิ่งไปเพื่อให้ถึงโรงเรียนเท่านั้น”
อาจารย์ท่านหนึ่งสนับสนุนเขาให้ลองลงแข่งขัน
เขาหนีออกมาจากบ้านเกิดในเอธิโอเปียและมาถึงยุโรปในช่วงฤดูหนาวของปี พ.ศ. 2555 และมาจบลงที่ลักเซมเบิร์ก ราชรัฐเล็กๆ ที่ไม่มีทางออกทางทะเล หลังจากได้รับรองสถานะเป็นผู้ลี้ภัยที่นั้นใน พ.ศ. 2556 เขากลายเป็นหนึ่งในนักวิ่งมาราธอนที่เก่งที่สุดของลักเซมเบิร์ก คว้ารางวัลมาได้ทั้งจากในประเทศฝรั่งเศสและเยอรมนี
ตอนที่รู้ว่าเขาได้รับการคัดเลือกจากคณะกรรมการโอลิมปิกสากลให้เป็นส่วนหนึ่งของทีมผู้ลี้ภัยเพื่อเข้าร่วมการแข่งขันที่เมืองริโอ พ.ศ. 2559 เขาบอกว่า “เป็นช่วงเวลาที่ยากจะลืมจริงๆ”
เขาเข้าแข่งขันวิ่งมาราธอนชายและมีความสุขที่ได้ใช้เวลากับนักกีฬาผู้ลี้ภัยคนอื่นๆ ในหมู่บ้านนักกีฬาโอลิมปิก “มันวิเศษมาก” เขาบอก
เนื่องจากการแพร่ระบาดครั้งใหญ่ โยนาสไม่ได้เข้าแข่งขันในระดับนานาชาติอีกเลยตั้งแต่การแข่งโตเกียวมาราธอนในช่วงต้นเดือนมีนาคม พ.ศ. 2563 ที่ทำให้เขาเป็นผู้ลี้ภัยคนแรกในประวัติศาสตร์ของรายการที่เข้าแข่งขันในฐานะนักวิ่งแถวหน้า
“ผมคิดถึงการแข่งขันมาก” เขาเล่า “ผมคิดถึงเสียงการให้กำลังใจ”
ตอนนี้โยนาส พูดภาษาลักเซมเบิร์ก รวมถึงภาษาเยอรมัน ฝรั่งเศสและอังกฤษ เมื่อปลายปี พ.ศ. 2563 เขาได้เป็นพลเมืองของลักเซมเบิร์ก หลังจาก 7 ปี ที่ได้รับรองสถานะผู้ลี้ภัยที่นั่น
“สิ่งนี้ยิ่งใหญ่มากสำหรับผม สำหรับตอนหางานและทำความรู้จักกับผู้คนให้มากขึ้น และผมยังได้เป็นตัวแทนของลักเซมเบิร์กด้านกีฬาอีกด้วย”
“ทีมนักกีฬาโอลิมปิกผู้ลี้ภัยเป็นสัญลักษณ์ของความหวัง”
ตอนนี้เขาไม่ได้เป็นผู้ลี้ภัยอีกแล้วทำให้เขาไม่สามารถเข้าร่วมทีมนักกีฬาโอลิมปิกผู้ลี้ภัยในการแข่งขันที่เมืองโตเกียวในฤดูร้อนนี้ แต่เขาจะเป็นกำลังใจให้กับนักกีฬาทั้ง 29 คนที่ได้มีการประกาศชื่อเข้าร่วมทีมโดยคณะกรรมการโอลิมปิกสากลไปเมื่อไม่นานมานี้
“ทีมนักกีฬาโอลิมปิกผู้ลี้ภัยเป็นสัญลักษณ์ของความหวัง… สำหรับนักกีฬาผู้ลี้ภัยเองและผู้ลี้ภัยทั่วโลก” เขากล่าว “ข้อความจากผมถึงทีมคือ การใช้โอกาสครั้งที่สองนี้ในการคว้าเหรียญรางวัลมาให้ได้และช่วยส่งข้อความถึงผู้คนทั่วโลกเพื่อการร่วมยืนหยัดเคียงข้างผู้ลี้ภัย”
ในช่วงการแพร่ระบาดของโรคโควิด-19 แพทย์ พยาบาล และเภสัชกรผู้ลี้ภัย อย่างโยนาส ต่างทำงานในแนวหน้าเพื่อยับยั้งการแพร่ระบาดของเชื้อไวรัส รักษาผู้ป่วย และช่วยให้ผู้คนได้รับวัคซีน
“ในช่วงเวลาที่ยากลำบากนี้ ผมมีความสุขที่ได้มีส่วนช่วยเหลือและลงมือทำอะไรเพื่อผู้ป่วยโควิด-19” โยนาสกล่าว
การได้รับโอกาสในการศึกษาต่อทำให้เขาสามารถมองภาพในอนาคตและเรียนรู้ทักษะที่ต้องการเพื่อทำประโยชน์ให้กับประเทศที่ให้เขาลี้ภัย
ในบางวัน โยนาสวางแผนอบรมแก่ผู้ลี้ภัยที่เดินทางมาถึงใหม่ในลักเซมเบิร์กเพื่อให้พวกเขาได้รับสิทธิประโยชน์อย่างที่เขาได้
“การวิ่งสอนให้ผมเข้มแข็งขึ้น การวิ่งช่วยให้ผมได้รู้จักผู้คนมากมาย และการวิ่งช่วยให้ผมได้ค้นพบตัวเอง” โยนาสกล่าว
ในวันผู้ลี้ภัยโลกปีนี้ โยนาสจะวิ่งตามแผนการฝึกซ้อมพิเศษเพื่อระลึกถึงผู้ลี้ภัยทั่วโลก โดยเฉพาะเด็ก ๆ “นี่คือช่วงเวลาที่เราจะระลึกถึงพวกเขาเหล่านี้” เขากล่าว “มันเป็นวันที่พิเศษมาก”
Share on Facebook Share on Twitter