UNHCR regularnie monitoruje i komentuje rozwój prawa azylowego i odnośnej polityki Unii Europejskiej w celu zapewnienia właściwych ram ochrony prawnej w poszczególnych państwach członkowskich i na szczeblu UE. UNHCR udziela także konkretnych zaleceń, a w przypadkach szczególnie rażących wychodzi w swoim działaniu poza funkcję doradzania i może wnieść sprawę przeciwko danemu państwu członkowskiemu do odpowiedniego sądu, np. do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka.