Rozmowa: Dostęp do opieki lekarskiej kluczowy w zatrzymaniu epidemii COVID-19 i ratowaniu uchodźców

Ann Burton, która kieruje Działem Zdrowia Publicznego UNHCR, omawia zagrożenie koronawirusem dla uchodźców i osób wewnętrznie przesiedlonych oraz opisuje, jak nasza organizacja pracuje na rzecz spowolnienia rozprzestrzeniania się wirusa, zmniejszenia jego skutków i ratowania życia. Ze swojego domu w Genewie Ann Burton rozmawiała z Jonathanem Claytonem z centrum prasowego UNHCR.

Dla większości z 25,9 mln uchodźców na całym świecie krajami przyjmującymi są kraje rozwijające się, gdzie na oddziałach intensywnej terapii często jest mniej łóżek i respiratorów. Dlaczego tak ważne jest, by zapobiec rozwojowi epidemii wśród uchodźców?

To prawda, że wielu uchodźców żyje w krajach, gdzie systemy opieki zdrowotnej są jednymi z najsłabszych na świecie. Takie ognisko choroby byłoby tam ogromnym obciążeniem i prawdopodobnie przyniosłoby wiele cierpienia i ofiar.

Zapobieganie ogniskom epidemicznym lub opóźnianie ich wystąpienia, w szczególności wśród osób najbardziej narażonych, to najważniejsze działanie, jakie możemy obecnie podjąć. Nawet w przypadku niedużej liczby ostrych przypadków COVID-19 osoby najbardziej dotknięte chorobą miałyby ograniczony dostęp do wysokiej jakości opieki.

Zapobieganie to najlepszy sposób na ochronę uchodźców i przyjmujących ich społeczności.

Dlaczego tak ważne jest, by zapewnić uchodźcom, osobom w procedurze azylowej, bezpaństwowcom i migrantom dostęp do ośrodków i usług medycznych, unikając dyskryminacji?

Epidemia COVID-19 wyraźnie pokazuje nam, że wszyscy jesteśmy od siebie zależni – nieważne, gdzie mieszkamy i kim jesteśmy. Wirus nie zważa na religię, pochodzenie czy granice. Wszyscy ludzie, a w szczególności ci najbardziej narażeni – w tym uchodźcy, azylanci i bezpaństwowcy – powinni mieć dostęp do świadczeń zdrowotnych.

Gdy te grupy mają dostęp do opieki zdrowotnej, wszyscy na tym korzystają. To jest w interesie wszystkich ludzi, ponieważ pomaga zatrzymać rozprzestrzenianie się wirusa. To musi być zawsze naszym priorytetem.

Do zwalczania epidemii COVID-19 potrzebujemy włączających i niedyskryminujących polityk. W przeciwnym razie przeszkody w dostępie do opieki i dyskryminacja stworzą warunki, w których chorzy nie będą leczeni, zachorowania nie będą wykrywane i wirus będzie się rozprzestrzeniał.

Wirus wywołuje głęboki lęk i niepokój u poszczególnych osób i całych społeczeństw. Z jakimi konsekwencjami dla zdrowia publicznego możemy się liczyć, jeśli ludzie w tym strachu zwrócą się przeciwko uchodźcom i innym osobom na marginesie społecznym?

Odczuwanie strachu i niepokoju jest normalną reakcją, ale musimy uniknąć sytuacji, w której taki strach i niepokój zmieniłyby się w ksenofobię.

Przede wszystkim obarczanie uchodźców winą za epidemię COVID-19 może spowodować, że uchodźcy w obawie o swoje bezpieczeństwo będą unikać szukania opieki lekarskiej, a nawet taka opieka może być im odmawiana. Takie zachowanie nie jest w niczyim interesie.

Zamknięte granice, globalna kwarantanna – ludzkość nigdy wcześniej nie spotkała się z taką sytuacją. Musimy więc dołożyć starań, aby zadbać również o zdrowie psychiczne – swoje i osób dookoła nas.

UNHCR brało już udział w zwalczaniu epidemii, w tym epidemii Ebola, cholery, wirusa zika i SARS. W jaki sposób to doświadczenie i pozyskana wtedy wiedza są wykorzystywane do walki z epidemią COVID-19? I jakimi wnioskami możemy się podzielić ze światem na podstawie naszych doświadczeń w walce z epidemiami wśród uchodźców?

Z działań na rzecz zwalczania wirusa Ebola i innych epidemii wyciągnęliśmy wiele istotnych wniosków.

Przede wszystkim – przygotowanie, przygotowanie, przygotowanie! Nie da się przecenić wagi bycia przygotowanym na takie zdarzenie. UNHCR nakreśliła również szeroko zakrojone plany i środki przygotowawcze. Są one zintegrowane z planami krajowymi.

Po drugie, mamy sprawdzone metody radzenia sobie z takimi epidemiami. Dla każdej osady i obozu wyznaczyliśmy zespoły ds. epidemii. Mamy systemy kierowania próbek do laboratoriów oraz przygotowujemy materiały laboratoryjne, w tym wymazówki, pojemniki na próbki i systemy nadzorujące.

Przekonaliśmy się również, że kluczowe jest działanie wielosektorowe. Jedna skoordynowana strategia łączy takie aspekty jak dostawy wody, warunki sanitarne i higieniczne, koordynację i zarządzanie obozem, edukację, planowanie schronień i przestrzeni oraz opartą na społeczności ochronę.

„Zapobieganie ogniskom epidemicznym lub opóźnianie
ich wystąpienia, w szczególności wśród osób najbardziej narażonych, to najważniejsze działanie,
jakie możemy obecnie podjąć”.

Doświadczenia w walce z epidemiami w przeszłości pokazały nam, jak istotne jest włączanie samych uchodźców w takie działania, począwszy od pierwszego dnia. W ten sposób rozwiewamy ich lęki związane z epidemią oraz pokazujemy, że uwzględniamy ich wrażliwość społeczną i kulturową.

Wiemy, jak ważne jest zapewnienie ciągłości priorytetowych świadczeń zdrowotnych, by nie wzrosła śmiertelność z powodu innych chorób.

Inną istotną kwestią jest monitorowanie ochrony. Dzięki temu uchodźcy i inne osoby objęte ochroną nie są zagrożone z powodu działań, które nie mają nic wspólnego z wiedzą na temat zdrowia publicznego, a są skutkiem dezinformacji, lęku przed cudzoziemcami lub innych stygmatyzujących przekonań.

Ponadto kluczowe jest włączenie kwestii uchodźców do krajowych strategii. Choroby zakaźne można kontrolować wyłącznie za pomocą zintegrowanego podejścia opartego na włączeniu społecznym. Krajowe systemy zdrowotne często wymagają wsparcia, w szczególności ze względu na to, że uchodźcy zwykle przebywają w odizolowanych i oddalonych częściach kraju, gdzie system opieki zdrowotnej jest mniej wydajny.

• Zobacz też: Epidemia koronawirusa jest testem dla naszych systemów, wartości i ludzkości (ang.)

Czy UNHCR zwiększa swoje zapasy medyczne? Co z takimi kwestiami jak szkolenie personelu medycznego, kampanie na rzecz zwiększania świadomości, monitorowanie symptomów?

Gromadzimy zapasy podstawowych leków i sprzętu medycznego, w tym koncentratorów tlenu. Społecznościom dostarczamy mydło wraz z promowaniem higieny, a personelowi medycznemu i pracownikom ośrodków medycznych wspieranych przez UNHCR przekazujemy środki do dezynfekcji rąk.

Zintensyfikowaliśmy szkolenia naszych pracowników z wczesnego wykrywania przypadków choroby, powiadamiania o nich i zarządzania nimi, a także ustalania kontaktów zakaźnych, gromadzenia danych oraz ich analizy i interpretacji.

System informacji zdrowotnej UNHCR wspiera nas w monitorowaniu sytuacji. Posiadamy system wczesnego ostrzegania, aby zawiadomić władze kraju w przypadku nagłego wzrostu ostrych chorób układu oddechowego.

Proszę opisać swoją rolę jako przewodniczącej sekcji UNHCR ds. zdrowia publicznego? W jaki sposób współpracuje pani w zakresie zwalczania COVID-19 z tymi, którzy są „na pierwszej linii frontu”?

Współpracujemy z zespołami UNHCR ds. zdrowia publicznego, pracownikami na szczeblu regionalnym i krajowym, aby zapewnić gotowość do działania na poziomie każdego kraju. Regularnie kontaktujemy się z całym personelem, odpowiadamy na ich pytania i zbieramy od nich informacje. Co tydzień prowadzimy webinaria, aby zaktualizować wiedzę na temat epidemii COVID-19, przedstawić nowe wytyczne i odpowiedzieć na pytania związane z działaniami UNHCR. Szukamy również rozwiązań, by wspierać nasze zespoły nie tylko poprzez przygotowanie się do zwalczania epidemii COVID-19, ale również zapewniając ciągłość świadczeń zdrowotnych.

Wspieramy również działania na rzecz mobilizacji zasobów i pomagamy krajom w identyfikacji braków i potrzeb za pomocą ogólnej strategii walki z COVID.

Jakie konkretnie działania podejmuje UNHCR, by zwalczać ewentualne ogniska epidemii w obozach dla uchodźców lub wśród licznych uchodźców, którzy żyją poza obozami? Jakie wyzwania napotykacie?

Mamy zapasy artykułów medycznych, w tym środki ochrony osobistej dla personelu medycznego. Kupujemy środki dezynfekujące, artykuły do zarządzania odpadami medycznymi, materiały laboratoryjne, leki i sprzęt medyczny do zarządzania przypadkami zachorowań.

Poprawiliśmy działanie programu WASH [woda, urządzenia sanitarne i higiena] i przygotowaliśmy izolatki w wybranych obozach i osadach.

Oddziały UNHCR w poszczególnych krajach są ściśle zaangażowane we wszystkie spotkania koordynacyjne dotyczące COVID-19, aby dopilnować, żeby uchodźcy byli włączani we wszystkie planowane działania.

UNHCR wraz z partnerami prowadzi kampanię informująca o COVID-19 w obozach dla uchodźców i osób wewnętrznie wysiedlonych w Iraku, rozwieszając plakaty, rozdając ulotki i prowadząc inne działania z pomocą wolontariuszy z tych środowisk. © UNHCR/Firas Al-Khateeb

Szkolimy personel medyczny z obozów dla uchodźców w zakresie monitorowania rozprzestrzeniania się COVID-19, zarządzania przypadkami oraz zapobiegania infekcjom i ich kontroli.

Monitorujemy ograniczenia swobody przemieszczania się i dostępu do procedur azylowych będących skutkiem rzeczywistych lub domniemanych uprzedzeń związanych z przenoszeniem koronawirusa. UNHCR dostosowuje materiały informacyjne, edukacyjne i komunikację, aby uwzględnić w nich językowe i kulturowe potrzeby uchodźców.

Obecnie największym wyzwaniem jest dopilnowanie, by uchodźcy nie napotykali barier w dostępie do krajowych systemów opieki zdrowotnej. Innym wyzwaniem, tak jak dla większości krajów i organizacji, jest zapewnienie środków ochrony osobistej, leków i zapasów do leczenia ostrych przypadków zakażenia COVID-19.

Jak darczyńcy i osoby wspierające wasze działania mogą pomóc UNHCR i jej partnerom?

Już teraz mogą przekazać wsparcie na rzecz UNHCR! Nie ma ani jednego dnia do stracenia. Można wesprzeć plany mające na celu przygotowanie się do epidemii COVID-19 i jej zwalczanie. Im więcej otrzymamy wsparcia dla naszych działań na rzecz zdrowia, programu WASH i ochrony dzięki darowiznom finansowym i rzeczowym, tym lepiej będziemy w stanie przeciwdziałać skutkom epidemii lub je łagodzić.

Darczyńcy mogą pomóc powstrzymać pandemię. Wspierając UNHCR, pomagają również zmniejszyć pośrednie skutki pandemii – utratę środków utrzymania, przerwaną edukację i potencjalny brak stabilności społecznej.

Wrzuć na Facebook Wrzuć na X