Rzecznictwo jest podstawowym narzędziem ochrony uchodźców, osób ubiegających się o status uchodźcy oraz bezpaństwowców. Dlatego też jest to istotny element działalności UNHCR wykorzystywany w połączeniu z negocjacjami, monitoringiem i rozpowszechnianiem informacji. Działania te mogą pomóc przekształcić strategie, praktyki i świadczenia zarówno na poziomie regionalnym, jak i krajowym.
W Europie Środkowej UNHCR korzysta z rzecznictwa, by wpływać na głównych aktorów politycznych, gospodarczych i społecznych, tak aby zapewnić zgodność strategii, praktyk i prawodawstwa z międzynarodowymi standardami oraz ochronę osób wysiedlonych. UNHCR wspiera między innymi dostęp do terytorium oraz sprawiedliwe i skuteczne procedury azylowe, właściwe warunki recepcyjne, w tym zakwaterowania, lepsze strategie integracyjne oraz ochronę bezpaństwowców w ramach istniejących krajowych ram prawnych.