Na farmie pod Lublinem Fundacja Eleon, ukraińska organizacja prowadzona przez uchodźców, proponuje nowatorskie podejście do opieki w zakresie zdrowia psychicznego i psychospołecznego dla ukraińskich dzieci uchodźców.
Założona w listopadzie 2022 r. przez ukraińskiego uchodźcę Igora Moskalyka i społeczność wolontariuszy, którzy zostali zmuszeni do ucieczki z Ukrainy po pełnoskalowej inwazji Rosji w lutym 2022 r. Fundacja Eleon wspiera dzieci z niepełnosprawnościami, w tym ze spektrum autyzmu i z zespołem Downa. Jednym ze sposobów zapewnienia opieki dzieciom uchodźców jest wprowadzenie hipoterapii (terapii z wykorzystaniem koni). Pomaga ona wspierać rozwój fizyczny, emocjonalny i społeczny dzieci.
Rodzice dzieci otrzymujących opiekę za pośrednictwem Fundacji Eleon zgłaszają poprawę zachowania i stabilności emocjonalnej, a w przypadku dzieci cierpiących na niepełnosprawność fizyczną sesje pomogły w zakresie poprawy zręczności i zakresu ruchu. Wielu rodziców twierdzi również, że ich dzieci mają lepszy nastrój przed terapią i bezpośrednio po niej. Oczekiwanie i ekscytacja związane z kontaktem z końmi i innymi dziećmi na farmie mają ogromny wpływ na ich samopoczucie.
Matka Sabriny, Oksana, zauważyła natychmiastową poprawę zachowania córki po rozpoczęciu sesji hipoterapii. „Zaczęła zachowywać się spokojniej i teraz jest szczęśliwsza” — mówi Oksana. Poprawa zachowania Sabriny jest też widoczna w przedszkolu; jej wychowawczyni powiedziała Oksanie, że odkąd zaczęła hipoterapię, Sabrina jest bardziej wyciszona.
„Oczywiście terapia Sabriny wpłynęła również na mnie, ponieważ kiedy moje dziecko jest szczęśliwe, ja też jestem szczęśliwa” — mówi jej matka.
Oprócz hipoterapii Fundacja Eleon oferuje klub języka polskiego, wspiera zapisy dzieci uchodźców do polskich szkół i jest ośrodkiem dla rodzin uchodźców wychowujących dzieci o szczególnych potrzebach, aby nawiązywać kontakty i budować społeczność. Praca Fundacji Eleon jest ważna, bo opieka psychiczna i wsparcie psychospołeczne pozostają kluczowe dla uchodźców z Ukrainy.
Niedawno minęły trzy lata od pełnoskalowej inwazji Rosji na Ukrainę, a UNHCR, Agencja ONZ ds. Uchodźców, szacuje, że 10,6 miliona Ukraińców uciekło ze swoich domów. UNHCR nadal zapewnia ratującą życie opiekę i ochronę około milionowi ukraińskich uchodźców w Polsce i współpracuje z organizacjami takimi jak Fundacja Eleon, aby zapewnić uchodźcom dostęp do potrzebnych im usług.
Według założyciela Fundacji Eleon, Igora Moskalyka, celem działań fundacji jest nie tylko zapewnienie opieki dzieciom, ale także pomoc w poprawie jakości życia wszystkich rodzin, których dzieci są zapisane na zajęcia sponsorowane przez Eleon. „Od czasu przyjazdu do Polski poszerzyliśmy nasze horyzonty i nasze działania ze względu na potrzeby uchodźców w Polsce” — mówi Igor. „Mój syn z niepełnosprawością ma szczególne potrzeby, a nasi wolontariusze i pracownicy również mają dzieci o szczególnych potrzebach”.
Dla samotnych matek, takich jak Alona, kontakt z innymi rodzinami, z doświadczeniem wychowywania dziecka ze specjalnymi potrzebami po ucieczce przed wojną, był nieoceniony, ponieważ pomógł im znaleźć oparcie z dala od domu. „Powiedziałabym, że rodziny tutaj są jak drużyna” — mówi Alona. „Mogę zadzwonić do każdego, nawet jeśli tylko po to, żeby popłakać lub powiedzieć im, co u mnie, a oni mnie wesprą”.
W Fundacji Eleon Alona obserwowała, jak jej syn Nikita nabiera pewności siebie i ciekawości. „Zauważyłam niesamowite efekty terapii, a mój syn zaczął czuć się pewniej, a gdy po raz pierwszy zakończyliśmy terapię, prosił, żebym ją kontynuowała” — mówi Alona z uśmiechem. „Powiedziałabym, że terapia wpłynęła na jego stan fizyczny i emocjonalny. Zaczął prosić mnie, żebym włączyła kreskówki o koniach i widzę, jak jest szczęśliwy, gdy przychodzimy na terapię”.
Igor chce rozwijać Fundację Eleon i rozszerzyć jej działalność na inne kraje w regionie, które przyjmują ukraińskich uchodźców. Jego motywacją jest zapewnianie opieki dzieciom i pomoc w budowaniu społeczności. „Naprawdę czuję satysfakcję, gdy wiem, że są ludzie, którym możemy pomóc, szczególnie Ukraińcy” — mówi Igor.
Fundacja Eleon i Igor Moskalyk niedawno otrzymali nagrodę Gene Dewey Refugee Award za poświęcenie w zapewnianiu krytycznej opieki psychospołecznej ukraińskim dzieciom uchodźców ze szczególnymi potrzebami w Polsce.
Nagroda nazwana na cześć Arthura „Gene’a” Deweya, współzałożyciela UNHCR USA i byłego zastępcy Wysokiego Komisarza ONZ ds. Uchodźców, docenia osoby, które wykazują się wizjonerskim przywództwem i niezwykłym poświęceniem w pomaganiu przymusowo przemieszczonym.