Bekend zijn de Vietnamese bootvluchtelingen die in de jaren ‘70 en ‘80 hun land ontvluchtten na de oorlog in Vietnam naar landen in Zuidoost-Azië. Tegenwoordig zijn vooral de ‘bootvluchtelingen’ die de zee oversteken richting Zuid-Europa in het nieuws.

Bootvluchtelingen Griekenland

Na de voltooiing van de bouw van de muur in Evros, op de grens tussen Griekenland en Turkije in 2014, staken veel vluchtelingen uit Afghanistan, Irak en Syrië met bootjes de Egeïsche Zee over. Zij probeerden vanuit Turkije de Griekse eilanden Lesbos en Samos te bereiken. Vooral in 2015 werd deze route veel gebruikt: toen bereikten ruim een miljoen mensen Zuid-Europa over zee. Inmiddels is dit aantal flink gedaald, naar zo’n 123.000 in 2021 en zo’n 159.500 in 2022.

Sinds 2017, nadat de EU-Turkije deal tot stand was gekomen, reizen meer en meer mensen vanuit Noord-Afrika per boot de Middellandse Zee over. Met name vanuit Libië, Tunesië en Algerije steken zij de zee over richting Italië en Griekenland. Onder hen bevinden zich vluchtelingen maar ook veel migranten. Recent zien we ook dat steeds meer vluchtelingen en migranten de oversteek maken naar Spanje en de Canarische Eilanden vanuit landen als Marokko. Alle cijfers vind je in onze database.

Bootvluchtelingen cijfers

Het aantal mensen dat omkomt of vermist raakt op zee neemt helaas niet af. In 2021 en 2022 zagen we een relatieve stijging van het aantal mensen dat is verdronken of vermist is geraakt na scheepsrampen. Beide jaren kwamen meer dan 3.000 mensen om in de Middellandse Zee of op de Noordwest-Afrikaanse route. En 2023 is hard op weg een nog dodelijker jaar te worden. In juni kwamen honderden mensen om voor de kust van Griekenland.

UNHCR is erg verontrust over deze aantallen en blijft dringend oproepen tot actie, zoals gezamenlijke zoek- en reddingsacties door de Europese Unie en het beëindigen van terugkeer naar onveilige gebieden. Naarmate de levensomstandigheden in Libië en Tunesië verder verslechteren zullen vluchtelingen en migranten deze gevaarlijke routes blijven nemen. In Libië worden migranten en vluchtelingen nog steeds willekeurig vastgezet, mishandeld, verkracht en uitgebuit. Bovendien zijn andere routes naar veiligheid zeer beperkt. We roepen overheden daarom op om alternatieven te bieden voor gevaarlijke overtochten over zee.