Veelgestelde vragen over hervestiging

De meeste vluchtelingen worden opgevangen in de regio. Ze leven daar vaak onder erbarmelijke en onveilige omstandigheden. Wanneer de situatie voor vluchtelingen uitzichtloos is, zij extra gevaar lopen of kampen met een complexe medische aandoening of handicap en het land waar ze naar toe gevlucht zijn niet in hun beschermingsbehoeften kan voorzien, komen zij in aanmerking voor hervestiging.

Hervestiging is de zorgvuldige selectie van overheden waarbij ze de vluchtelingen die zich in kwetsbare situaties bevinden uitnodigen als deze vluchtelingen niet kunnen terugkeren naar hun eigen land en ze ook niet kunnen blijven in hun opvangland. UNHCR identificeert vluchtelingen voor hervestiging naar 24 landen, onder andere naar Nederland maar ook naar de Verenigde Staten, Australië, Canada, Duitsland en Frankrijk.

Hervestigingslanden bieden de vluchtelingen die zij opnemen onder andere een verblijfsstatus, een huis, een financiële bijdrage, toegang tot gezondheidszorg en taallessen, totdat mensen op eigen benen kunnen staan.

UNHCR identificeert de meest kwetsbare vluchtelingen voor hervestiging. Denk bijvoorbeeld aan alleenstaande vrouwen, alleenstaande ouders met minderjarige kinderen, vluchtelingen die medische zorg nodig hebben die niet beschikbaar is in het opvangland, vluchtelingen die slachtoffer zijn geweest van geweld, of vluchtelingen die tot een bepaalde sociale groep behoren (bijvoorbeeld LHBTIQ-individuen of vluchtelingen die behoren tot een minderheidsgroep die discriminatie of zelfs ernstige mensenrechten schendingen ondervinden of riskeren in het land waar ze naar toe zijn gevlucht), politieke activisten of journalisten die niet veilig zijn in het land waar ze naar toe zijn gevlucht of vluchtelingen die in detentie zitten en waarvoor uitzetting dreigt naar hun land van herkomst.

UNHCR identificeert de vluchtelingen en draagt deze mensen voor aan landen die de vluchtelingen uitnodigen. Een vluchteling kan zichzelf niet voordragen voor hervestiging. UNHCR draagt alleen vluchtelingen voor in een kwetsbare positie. Hierbij gebruiken we voornamelijk informatie die de vluchtelingen zelf aan ons doorgeven. We werken ook nauw samen met NGO’s die direct contact hebben met vluchtelingen. De landen die vluchtelingen uitnodigen bepalen zelf wie ze opnemen.

Vluchtelingen kunnen niet kiezen naar welk land ze hervestigd worden. Vluchtelingen komen niet in aanmerking voor hervestiging als ze zijn veroordeeld voor een misdrijf of als ze mogelijk een gevaar vormen voor anderen.

Minder dan 5% van alle vluchtelingen wordt hervestigd. Dit komt door het beperkte aantal landen dat hervestiging ondersteunt en het beperkte aantal plaatsen dat wordt aangeboden. Hierdoor kan het soms jaren duren voordat we iemand kunnen hervestigen. In het geval van een noodsituatie, kan er een versnelde procedure plaatsvinden. Maar in de meeste gevallen leeft de vluchteling jaren in een opvangland voordat hij of zij in aanmerking komt voor hervestiging. Als een vluchteling eenmaal hervestigd kan worden duurt het ongeveer een jaar voordat een persoon het opvangland kan verlaten en aankomt in het hervestigingsland, bijvoorbeeld Nederland. In die tijd wordt er gezocht naar een geschikt huis en naar een gemeente die bereid is de vluchteling op te nemen.

De Nederlandse regering nodigt al sinds de jaren ’70 vluchtelingen uit om zich in Nederland te vestigen. Momenteel heeft Nederland een quotum vastgesteld van 500 vluchtelingen per jaar. Dit komt erop neer dat Nederland jaarlijks rond de 500 vluchtelingen uitnodigt om zich in Nederland te vestigen.

De Nederlandse regering bepaalt in overleg met UNHCR uit welke landen er vluchtelingen worden geselecteerd. Tijdens selectiemissies wordt een vluchteling door Nederlandse ambtenaren geïnterviewd en wordt beoordeeld of deze voor hervestiging in Nederland in aanmerking komt. Aan een missie nemen medewerkers van de IND, het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA), en het Ministerie van Buitenlandse Zaken deel.

Na aankomst in Nederland ontvangen hervestigde vluchtelingen hun verblijfsvergunning. Hervestigde vluchtelingen hebben dezelfde rechten als andere erkende vluchtelingen of statushouders in Nederland. Dit betekent dat ze veel van dezelfde rechten en plichten hebben als andere Nederlanders. Het COA begeleidt de hervestigde vluchtelingen naar hun nieuwe woning. Medewerkers van de gemeente heten de hervestigde vluchtelingen welkom in hun nieuwe gemeente, en Vluchtelingenwerk Nederland biedt begeleiding voor een periode van achttien maanden.

Het UNHCR-kantoor in Nederland is niet betrokken bij het identificeren van vluchtelingen voor hervestiging. Mochten je gevluchte familieleden of vrienden in nood verkeren en geen mogelijkheid hebben om contact op te nemen met het UNHCR-kantoor ter plaatse, dan kan ons kantoor kijken wat we kunnen doen. Neem contact met ons op.

Lees meer over hervestiging.