‘Ik hoop dat mensen dit niet vergeten’: dagboek van een hulpverlener in Syrië

Yumiko Takashima ontmoet de zevenjarige Subhi, die visueel gehandicapt is, in Aleppo, Syrië. © UNHCR/Antwan Chnkdji

Yumiko Takashima werkt voor UNHCR, de VN-Vluchtelingenorganisatie, in Syrië – meer dan 8.700 kilometer van haar geboortestad Tokyo. Ze is twintig jaar geleden begonnen bij de organisatie en heeft onder andere gewerkt in Oost-Timor, Soedan, Thailand en Afghanistan. Sinds 2018 is ze gestationeerd in Aleppo.

Sinds 2011 zijn meer dan 5,6 miljoen mensen de oorlog ontvlucht, op zoek naar veiligheid in Turkije, Libanon, Jordanië en daarbuiten. Miljoenen meer zijn op de vlucht binnen Syrië.

Yumiko vertelt ons hoe het is om elke dag op een van de moeilijkste plekken ter wereld te wonen en werken.

05:00 uur

De wekker van mijn telefoon gaat af en ik sleep mezelf uit bed om te gaan joggen. Beweging is belangrijk… vooral in een stad als Aleppo waar het lokale eten zo lekker is! Mijn nieuwe liefde is ‘Kabab bil Karaz’ (kersen kebab). Voor de crisis was Aleppo het economische centrum van Syrië en stond het bekend om zijn grote overdekte markt, traditionele producten zoals zeep en delicatessen zoals ‘Kebeh’ en ‘Mahashi’ (aubergine en courgette gevuld met gehakt ).

We moeten momenteel in een hotel wonen vanwege de veiligheidssituatie, dus ik ren een paar rondjes in de kleine tuin rondom het hotel. Het leven in een hotel is niet zo glamoureus als het klinkt en je begint snel te missen wat een plek als ’thuis’ maakt, zoals koken en genieten van een maaltijd in je eigen keuken. Maar we proberen er het beste van te maken. Zoals het creëren van een kleine keuken in een gemeenschappelijke ruimte, waar we kunnen koken.

Een man loopt door de verbrijzelde straten van Aleppo, februari 2019 . © UNHCR/Antwan Chnkdji

08:00 uur

Na een snel ontbijt stap ik in een auto, klaar om naar kantoor te gaan. Het ligt op slechts 10 minuten rijden, maar om veiligheidsredenen moeten we iedere dag een andere route nemen. We rijden altijd in gepantserde voertuigen.

De helft van Aleppo is vernietigd door de crisis. De andere helft is intact. Een straat scheidt de twee helften. Als ik midden op die weg sta, heb ik het gevoel dat ik in een film zit – de ene kant is vernietigd en de andere intact – het is zo onwerkelijk maar het is echt. De noden hier zijn enorm. Meer dan 990.000 mensen in en rond Aleppo zijn met geweld uit hun huizen verdreven. Sindsdien zijn er zo’n 161.000 naar huis teruggekeerd. UNHCR ondersteunt gezinnen die ervoor kiezen terug te keren met lokale programma’s die gericht zijn op het verbeteren van de omstandigheden wanneer mensen terug naar huis gaan. We schatten dat er ongeveer 1,4 miljoen mensen in nood zijn in en rond Aleppo. Achter elk van deze cijfers staan ​​echte mensen, met echte levens.

Daarom ben ik hier: het gaat erom hoe wij als mensen elkaar kunnen helpen. Wat me verbaast, is de veerkracht van mensen. Wat je misschien over Aleppo hoort, is niet hoe het echt is. Mensen hier hebben te maken gehad met zeer moeilijke situaties, maar ze kijken niet terug, ze willen vooruit en een normaal leven leiden. Wij als hulpverleners kunnen onze medemensen, die toevallig in een crisis terechtkomen, helpen om verder te gaan.

Yumiko ontmoet de 79-jarige Um Bassam, die is teruggekeerd naar Aleppo om haar leven weer op te bouwen te midden van de verwoesting. © UNHCR/Antwan Chnkdji

08:15 uur

Zodra ik op mijn werk ben, neem ik 15 minuten om rustig door te nemen wat er op de agenda staat voor die dag, prioriteiten te stellen en na te denken over hoe om te gaan met moeilijke vergaderingen. Die 15 minuten zijn erg belangrijk voor me, ze helpen me om te focussen. Als eerst is er vandaag een teamvergadering. Op dit moment werken er ongeveer 60 van ons hier in Aleppo, waaronder 52 nationale collega’s. Velen hebben zelf familieleden en vrienden verloren door de crisis. Toch blijven ze doorgaan. Ik voel me zo vereerd om deel uit te maken van zo’n sterk, zelfverzekerd en gepassioneerd team.

11:00 uur

Ik ga met mijn collega Mustafa op bezoek bij een gemeenschapscentrum van UNHCR om te controleren of onze activiteiten op schema liggen. In deze centra bieden we verschillende diensten zoals juridisch advies, counseling, jobtraining en inhaallessen voor kinderen die vanwege de crisis school hebben gemist. Kinderen zijn de toekomst van Syrië en we willen ervoor zorgen dat ze niet achterblijven.

Een buurthuis is meer dan alleen een gebouw waar mensen toegang hebben tot diensten en informatie. Het is een ruimte waar mensen elkaar ontmoeten en bespreken wat ze voor zichzelf willen doen in hun gemeenschap. Op dit moment ondersteunt UNHCR 22 buurthuizen en 10 kleinere satellietcentra in Aleppo. We hebben ook 28 mobiele teams die naar kleine, afgelegen dorpen gaan om ervoor te zorgen dat gezinnen daar de ondersteuning krijgen die ze nodig hebben. Deze teams bestaan ​​uit lokale vrijwilligers die hun eigen gemeenschappen het beste kennen.

Yumiko praat met jonge vrouwen en meisjes in een buurthuis in Aleppo. © UNHCR/Antwan Chnkdji

14:00 uur

Ik ontmoet het personeel van een nationale organisatie die UNHCR helpt bij het uitdelen van wintervoorraden. We hebben nog steeds veel te maken met noodsituaties in verschillende delen van Aleppo. We zijn er om te helpen, onderdak en basisartikelen te bieden, zoals dekens, jerrycans voor het opslaan van water en meer. In de winter is het hier extreem koud. Daarom bieden we materialen, zoals doorzichtige plastic platen, om gezinnen te helpen vernietigde ramen en deuren te bedekken om de kou buiten te houden. Afgelopen winter hebben we meer dan 215.000 mensen in het gebied geholpen met essentiële items zoals slaapzakken, winterjassen, dekens en plastic zeilen.

18:00 uur

De meeste medewerkers verlaten het kantoor voordat het donker wordt – voor onze veiligheid. Als ik terugkom in het hotel, blijf ik werken, beantwoord ik e-mails en bereid ik me voor op de volgende dag, soms tot laat in de nacht. Als je me zou vragen om deze baan te beschrijven, zou ik zeggen dat het geen baan is, het is een roeping. Ik heb zoveel geluk dat ik het kan doen. Ook al is het moeilijk is om weg te zijn van mijn familie en vrienden.

Velen van ons willen iets doen als we iemand zien lijden, als medemens. We zijn misschien niet altijd in staat om zoveel te doen als we willen, maar zelfs luisteren naar mensen en laten zien dat we erom geven, maakt een verschil. We hebben het geluk dat we dat hier in Aleppo kunnen doen. Ik hoop dat mensen de ontheemde gezinnen hier die hulp nodig hebben niet vergeten. Het zijn mensen zoals ik en jij, die toevallig in deze moeilijke situatie verkeren, zonder dat ze daar iets aan kunnen doen. Ik weet dat het zo gemakkelijk is om te vergeten wat er gebeurt in een andere stad, land, of continent. Maar ik krijg te zien wat er gebeurt als je helpt. Mensen zijn sterk. Met een beetje steun kunnen ze doorgaan met hun leven.

Een tijdje geleden hielp UNHCR met het installeren van straatverlichting in één gebied van Aleppo. Door de straten te verlichten, kan het leven in het donker doorgaan: mensen voelen zich veiliger en kunnen gemakkelijker bewegen, kinderen kunnen ’s avonds hun huiswerk maken, gezinnen hoeven niet meer in het donker te zitten. Het is dus niet alleen licht, het is de hoop die het de mensen biedt. Toen de lichten aangingen, kwam een ​​oude dame uit haar huis en omhelsde me, huilend en wijzend met haar vinger naar de lichten. Ze sprak geen woord Engels en mijn Arabisch is verschrikkelijk, maar we hadden geen woorden nodig om elkaar te begrijpen. Op zulke momenten voel ik me zo bevoorrecht om in Aleppo te mogen werken.

UNHCR biedt inwoners van Aleppo levensreddende hulp, inclusief deze keukensets. © UNHCR/Antwan Chnkdji