Zouhour is een van de meer dan vijf miljoen Syriërs die na 13 jaar crisis nog steeds als vluchteling leven. De economische onrust in Libanon en de afnemende humanitaire hulp veroorzaken extreme wanhoop.
Zouhour (44) voor het verblijf van haar familie in het informele tentenkamp waar ze nu wonen in de buurt van Tripoli, Noord-Libanon. © UNHCR/Houssam Hariri
Toen Zouhour, 44 jaar, aan het begin van het conflict in Syrië met haar gezin naar Libanon vluchtte, dacht ze dat het slechts een kwestie van enkele dagen zou zijn voordat ze naar huis zouden terugkeren.
“Ik droeg mijn jongste zoon, van wie ik net bevallen was, en stak de grens over met mijn vier andere kinderen. We hadden niet eens een tas met spullen ingepakt; we dachten echt niet dat we lang in Libanon zouden blijven,” herinnert Zouhour zich.
Maar naarmate de dagen maanden en vervolgens jaren werden, werd Zouhours verlangen om naar huis terug te keren steeds meer overschaduwd door de dagelijkse strijd om te overleven. Dertien jaar na het begin van de crisis behoort ze tot de meer dan vijf miljoen Syriërs die nog steeds als vluchteling in buurlanden verblijven.
Libanon vangt wereldwijd de meeste vluchtelingen per hoofd van de bevolking op. De economische crisis in het land, die sinds 2019 duurt, heeft wijdverspreide ellende veroorzaakt; ook voor de meer dan 780.000 geregistreerde Syrische vluchtelingen. De voedselprijzen zijn meer dan verdrievoudigd en de werkloosheid is meer dan verdubbeld. Naar schatting leeft 80 procent van de Libanese bevolking in armoede.
Voor Libanese en Syrische vluchtelingengezinnen die het voor de economische crisis al moeilijk hadden, zijn de afgelopen vijf jaar rampzalig geweest. Onder Syriërs zijn kinderarbeid, kind- en gedwongen huwelijken en voedselonzekerheid toegenomen. Meer dan de helft van de vluchtelingen leeft in onveilige onderkomens. Daarnaast geeft meer dan een derde van de volwassen bevolking aan dat ze hun eten vaak afstaan aan hun kinderen.
Net als veel andere Syrische vluchtelingen wonen Zouhour en haar familie in een informeel tentenkamp, dat weinig bescherming biedt tegen de extreme weersomstandigheden in het noorden van het land. “In de winter overspoelt regen de tenten en raakt alles wat we hebben doorweekt. We verbranden wat we kunnen om warm te blijven, zoals plastic zakken, schoenen en flessen.
Zouhour – die na haar opleiding in Syrië als verpleegster werkte – wijt de astma van haar dochter aan de roet en schadelijke dampen van het verbrande afval. Haar medische kennis is haar de afgelopen 13 jaar goed van pas gekomen, waardoor ze voor haar familie, vrienden en buren heeft kunnen zorgen.
“Ik zorg voor iedereen om me heen die hulp nodig heeft, maar er zijn wonden die je niet kunt genezen,” legt ze uit.
De echtgenoot van Zouhour heeft een handicap waardoor hij niet kan werken. Het gezin is volledig afhankelijk van de financiële hulp die ze krijgen van UNHCR, de VN-Vluchtelingenorganisatie, en het weinige geld dat haar kinderen verdienen met eenvoudig werk, zoals het verzamelen van recycleerbare materialen. Het is een constante strijd om de toenemende kosten voor voedsel, brandstof en de huur te dekken.
Dergelijke moeilijkheden zijn voor de overgrote meerderheid van de miljoenen Syrische vluchtelingen in de regio de dagelijkse realiteit. Hun situatie wordt verergerd door het feit dat de internationale financiering om tegemoet te komen aan de behoeften van de meest kwetsbare vluchtelingen en hun gastgemeenschappen tot minder dan 40 percent is gedaald. Dit heeft UNHCR en andere partners ertoe gedwongen om moeilijke beslissingen te nemen over hoe de beperkte middelen het best ingezet kunnen worden.
Maar het moeilijkste voor Zouhour in de afgelopen 13 jaar was om haar kinderen te zien opgroeien zonder toegang tot onderwijs.
“Mijn zoon verzamelt plastic langs de kant van de weg. Hij kan nauwelijks lezen en schrijven,” vertelt ze. “Mijn kinderen werden op school erg gediscrimineerd. Hij heeft er niets kunnen leren. Het breekt mijn hart, want ik heb zelf gestudeerd. Ik kan mijn dochter niet naar school sturen als ze een uur moet lopen om er te komen. Ik vrees voor haar veiligheid.”
Zouhour wordt voortdurend gedwongen moeilijke keuzes te maken. Een van haar zoons, Khaled, heeft overwogen om de gevaarlijke oversteek naar Europa te maken, op zoek naar een betere toekomst. Zijn moeder, die zo’n riskante reis koste wat het kost wilde vermijden, organiseerde zijn bruiloft vlak voor zijn achttiende verjaardag om hem tegen te houden.
“Ik ben me bewust van de dingen en begrijp dat vroeg trouwen niet goed of zelfs verkeerd is, maar ik moest het huwelijk van mijn zoon regelen om zijn aandacht van deze reis af te leiden,” legt ze uit.
“Ik wil hem niet verliezen. Een tent is soms veiliger dan de droom van een huis,” besluit ze. “Wat voor mij belangrijk is, is om mijn familie bij elkaar te houden. Zelfs als dat een huwelijk betekent; ik zal er alles aan doen om ons bij elkaar te houden.”
Deel op Facebook Deel op Twitter