Het bevel om thuis te blijven wegens COVID-19 eist een zware tol van vluchtelingen. Velen hadden het al moeilijk om rond te komen voordat de pandemie toesloeg.
Vluchtelingenmoeders in Kampala, Oeganda. Hun levensonderhoud is aangetast door de lockdown wegens het coronavirus. © UNHCR/Duniya Aslam Khan
Mariney ging van 27 dollar per week naar helemaal geen inkomen, sinds de lockdown twee maanden geleden begon. De 44-jarige alleenstaande moeder van drie kinderen overleeft nu van voedsel dat wordt uitgedeeld door een lokale kerk.
“Op dit moment is de grootste zorg voor vluchtelingen honger,” zegt ze. “Als we naar buiten gaan, lopen we risico om corona op te lopen. Als we thuis blijven, gaan we dood van de honger. Dit is erger dan een oorlog.”
Oeganda rapporteerde in maart haar eerste geval van COVID-19 en heeft sindsdien meer dan 260 gevallen geregistreerd. Inkomstengenererende activiteiten zijn verstoord door bewegingsbeperkingen, opschorting van vervoer, avondklok en andere preventieve maatregelen.
Kwetsbare gemeenschappen, waaronder vluchtelingen met een laag inkomen, worden het zwaarst getroffen door de economische neergang.
“Onze kinderen gaan niet naar school en eten maar één keer per dag.”
Oeganda huisvest 1,4 miljoen vluchtelingen – meer dan 80.000 van hen wonen en werken in Kampala, waar ze normaal gesproken zichzelf onderhouden. Vluchtelingen die ervoor kiezen om buiten de aangewezen nederzettingen te wonen, worden geacht zelfredzaam te zijn en ontvangen geen humanitaire hulp, in lijn met het beleid van de regering rondom stedelijke vluchtelingen.
Veel stedelijke vluchtelingen geven aan dat ze geen eten en huur kunnen betalen. Op sommige plaatsen worden middelen vrijgemaakt om de meest kwetsbaren te helpen.
Nujanama Nkomezi, een Congolese pastoor en vishandelaar, wiens kerk voedsel uitdeelt aan enkele stedelijke vluchtelingen, zegt dat iedereen zich zorgen maakt over de toekomst.
“Op dit moment vragen verhuurders niet om huur, maar we maken ons zorgen over wat er zal gebeuren als de lockdown wordt opgeheven,” zegt hij. “Hoe betalen we in één keer drie maanden huur? Onze kinderen gaan niet naar school en eten maar één keer per dag.”
De overheid verdeelt voedsel via een steunregeling voor huishoudens met een laag inkomen, maar de behoeften groeien voor lokale gemeenschappen en vluchtelingen.
Volgens een rapport van het Wereldvoedselprogramma is ongeveer de helft de ondervraagde vluchtelingen in Kampala meer dan 75 procent van het gezinsinkomen. Het aandeel huishoudens zonder kostverdiener steeg van 31 procent vóór de pandemie tot 72 procent ten tijde van de enquête.
“Als we thuis blijven, gaan we dood van de honger”
UNHCR gaat op uitzonderlijke basis cash hulp bieden aan alle geregistreerde stedelijke vluchtelingen en asielzoekers in Kampala, om bij te dragen aan de huur en basisbehoeften van het huishouden, waaronder zeep en maskers.
Joel Boutroue, vertegenwoordiger van UNHCR in Oeganda: “We worden geconfronteerd met een buitengewone situatie. Een noodsituatie op gezondheidsgebied verandert snel in een wereldwijde humanitaire crisis.” Hij voegde eraan toe dat de noodmaatregelen en de beperkingsmaatregelen verstrekkende gevolgen zullen hebben voor elke sector, met name de werkgelegenheid.
De wereldwijde economische groei zal waarschijnlijk worden gehalveerd door verstoringen als gevolg van COVID-19, waardoor 40 tot 60 miljoen meer mensen wereldwijd in extreme armoede terechtkomen, volgens prognoses van de Organisatie voor Economische Samenwerking en de Wereldbank.
Het meest getroffen zullen degenen zijn die al weinig te besteden hebben in lage- en middeninkomenslanden. 85 procent van de vluchtelingen wereldwijd woont in deze landen.
Deel op Facebook Deel op Twitter
