Voor veel vrouwen is het starten van een eigen bedrijf meer dan een stap naar financiële onafhankelijkheid. Het geeft hen de kans om hun zelfvertrouwen te versterken en hun gezinnen een betere toekomst te bieden. In Afghanistan biedt een bijenproject werk en hoop, en draagt het bovendien ook bij aan een gezondere natuur.
De Afghaanse Hadia (25) houdt bijen in Guzara, Herat, nadat ze door UNHCR getraind werd in bijenhouden en honing oogsten. © UNHCR/Caroline Gluck
Gekleed in een wit imkerpak, tilt Hadia (25) voorzichtig een houten raam uit een bijenkast. Honderden bijen zoemen om haar heen terwijl ze zachtjes andere bijen van de honingraat veegt en het raam in een doos plaatst. Deze doos neemt ze mee naar huis om haar eerste honing te oogsten. Na jaren als vluchteling in Iran te hebben geleefd, is Hadia onlangs teruggekeerd naar Afghanistan. Nu woont ze met haar man en drie kinderen in het dorp Dehzaq, in de provincie Herat. Het leven daar is zwaar. Er is weinig werk en de schulden stapelen zich op. “We hebben veel problemen,” zegt Hadia. “Zonder geld kun je niet goed voor je kinderen zorgen of werken aan hun toekomst.”
Toen Hadia hoorde over de cursus bijenhouden, greep ze haar kans. Het waren vooral de vrouwen uit de omgeving die werden aangemoedigd om mee te doen. In Afghanistan is het voor vrouwen moeilijk geworden om te werken, reizen of studeren. Toch droomde Hadia altijd van haar eigen werk. “We, de vrouwen uit de buurt, zijn zo blij met deze kans. We gaan hier echt iets van maken”, glimlacht ze.
Hadia is een van de vijftig deelnemers uit haar district. Maar liefst 38 van hen zijn vrouwen. Ze leren alles over bijenhouden dankzij UNHCR en partnerorganisatie Wassa. Ze krijgen beschermende kleding, een ‘honingextractor’ en vijf bijenkasten met elk zo’n 70.000 bijen. Naast het verzorgen van bijen leren de deelnemers ook hoe ze geld kunnen verdienen. Ze verkopen niet alleen honing, maar ook bijenwas, koninginnengelei en propolis, een supplement dat helpt tegen bacteriën en virussen. Ze krijgen ook hulp om markten te vinden voor hun producten.
Hoewel mensen die op het platteland wonen soms traditionele opvattingen hebben over werkende vrouwen, wordt dit project enthousiast ontvangen. Het biedt vrouwen de mogelijkheid om dicht bij huis te werken en familieleden erbij te betrekken. En minstens zo belangrijk, de extra inkomsten zijn meer dan welkom voor veel gezinnen die moeite hebben het hoofd boven water te houden
Halima, een 54-jarige moeder van zeven kinderen, deed ook mee aan de bijencursus met het oog op een eigen onderneming. Haar man is te ziek om te werken en aardbevingen hebben hun huis beschadigd. Dankzij de bijencursus heeft Halima nu haar eerste oogst: 26 kilo honing! “Mijn familie is zo trots op mij,” zegt ze blij. Ze wil de winst gebruiken om voedsel en kleding te kopen, maar ook om meer bijenkasten te kopen. Ze beschermt haar bijen deskundig en dapper tegen gevaarlijke hoornaars. “Onze bijen zijn onze toekomst,” zegt ze vastberaden.
Het project helpt niet alleen gezinnen, maar ook de lokale landbouw. Bijen zijn belangrijk omdat ze bloemen en planten bestuiven. “Zonder bijen is er geen voedsel,” zegt Jalil Ahmad Frotan, de projectleider van Wassa. Hij houdt al dertien jaar bijen en weet hoe belangrijk ze zijn voor de landbouw. “Met bijen kunnen we bijvoorbeeld vijf keer meer appels oogsten. Dus is het heel belangrijk dat we dit soort projecten uitbreiden en de voordelen van bestuiving delen met onze boeren.”
In hetzelfde dorp woont Hafizulla, vader van tien kinderen. Ook hij was werkloos en maakte zich zorgen over zijn gezin. Nu zorgt het bijenhouden voor hoop en zin in de toekomst. “Hopelijk wordt ons leven net zo zoet als honing,” zegt hij lachend.
Deel op Facebook Deel op Twitter