UNHCR, de VN-Vluchtelingenorganisatie, heeft nieuwe juridische richtlijnen uitgebracht over hoe landen asielzoekers moeten behandelen die op een irreguliere manier hun grenzen bereiken.
Volgens Artikel 31 van het Vluchtelingenverdrag mogen landen asielzoekers en vluchtelingen niet straffen enkel omdat ze illegaal het land zijn binnengekomen, mits ze aan bepaalde voorwaarden voldoen.
Veel vluchtelingen ontvluchten levensgevaarlijke situaties en hebben vaak geen andere manieren om veiligheid te zoeken. Vaak ontbreken veilige en legale routes voor asielaanvragen. Ook hebben velen moeite om belangrijke documenten mee te nemen of te verkrijgen tijdens hun vlucht.
Het Vluchtelingenverdrag stelt dat vluchtelingen niet gestraft mogen worden voor irreguliere binnenkomst, zolang aan drie voorwaarden wordt voldaan: “directheid”, “promptheid” en het aantonen van een “goede reden”. De juridische richtlijnen van UNHCR geven een interpretatie van deze termen. Zo moeten vluchtelingen en asielzoekers zich na binnenkomst onmiddellijk bij de autoriteiten melden en geldige redenen opgeven waarom ze zonder visum zijn binnengekomen.
Als aan deze voorwaarden wordt voldaan, mogen vluchtelingen en asielzoekers niet worden vastgehouden voor illegale binnenkomst, ook niet ter afschrikking.
De richtlijnen van UNHCR gaan ook over het bestraffen van mensensmokkel. Vluchtelingen mogen niet worden gestraft als ze verdacht worden van betrokkenheid bij hun eigen of andermans illegale binnenkomst, zolang ze zelf gesmokkeld werden of handelden om hun eigen, hun familie’s of andermans binnenkomst veilig te stellen om humanitaire redenen.
Hoewel het concept van niet-straffen een kernprincipe is van het vluchtelingenrecht, wordt het vaak verkeerd begrepen of opzettelijk genegeerd. Sommige landen straffen vluchtelingen en asielzoekers toch voor hun illegale binnenkomst of verblijf.
UNHCR geeft deze richtlijnen vrij in een tijd waarin er meer juridische en praktische obstakels zijn voor het verkrijgen van toegang tot asiel, met als doel meer consistentie in de toepassing van het internationale recht. Ook dienen ze als herinnering dat asiel zoeken geen misdaad is: het is een fundamenteel mensenrecht dat levens redt.
UNHCR roept landen op om meer veilige en legale routes naar asiel te bieden als alternatief voor gevaarlijke reizen.
Deel op Facebook Deel op Twitter