UNHCR, de VN-Vluchtelingenorganisatie, roept België en Hongarije op om hun voorzitterschap van de Raad van de Europese Unie (EU) in 2024 aan te grijpen om het EU-Pact voor Asiel en Migratie af te ronden. Daarnaast biedt dit de kans om hervormingen door te voeren gericht op het respecteren en beschermen van het recht op toegang tot asiel in de EU.
Yohannes, een Ethiopische vluchteling, werd met zijn moeder herenigd in België nadat hij geëvacueerd werd uit Soedan. ©UNHCR/Olivier van Naemen
Naar aanleiding van een voorlopig akkoord over vijf wetgevingsteksten van het Pact en in de aanloop naar Europese verkiezingen in juni, doet UNHCR zeven aanbevelingen voor de komende voorzitters van de Raad. De aanbevelingen van UNHCR voor het Belgische en Hongaarse voorzitterschap van de Raad van de EU bieden een praktische leidraad en zijn gebaseerd op beste praktijken uit 2023.
“Onze Goodwill Ambassadeur, Cate Blanchett, verwoordde het het best in haar toespraak tot het Europees Parlement enkele maanden geleden. Zij riep de EU destijds op om samen te werken om menselijkheid terug in het centrum en het hart van asiel te plaatsen,” aldus Gonzalo Vargas Llosa, UNHCR-vertegenwoordiger voor de EU. “UNHCR is hoopvol dat dit Pact een stap in de goede richting is om precies datgene te verwezenlijken. Daarom dringen we er bij de EU-voorzitters op aan om de nodige politieke wil te mobiliseren nu het Pact zijn laatste cruciale fase ingaat. We sporen alle lidstaten aan om daadkrachtig op te treden in het belang van vluchtelingen,” voegde Vargas Llosa eraan toe.
UNHCR herhaalt dat duurzame, beschermingsgerichte hervormingen in de hele EU nodig zijn. Daarnaast staat UNHCR klaar om de EU-voorzitterschappen, -instellingen en -lidstaten te adviseren en te ondersteunen bij het opstellen van een gezamenlijk uitvoeringsplan. Als het Pact met goed wordt uitgevoerd, biedt het de mogelijkheid op een allesomvattend, goed georganiseerd en voorspelbaar asiel- en migratiebeleid in de EU.
Aan gevaarlijke praktijken, zoals het ontzeggen van toegang tot de EU en pushbacks, moeten stoppen. Het aanhoudende verlies van mensenlevens in de Middellandse Zee maakt duidelijk dat solidariteit en veiligheid centraal moeten komen te staan in het optreden van de EU. Alleen al in 2023 verloren meer dan 2700 mensen het leven tijdens de levensgevaarlijke oversteek via de Middellandse Zee. UNHCR dringt al lang aan op het delen van verantwoordelijkheid met de EU-lidstaten waar de meeste asielzoekers aankomen. Daarnaast pleit UNHCR voor tijdige opsporings-, reddings-, en onderscheppingsoperaties om het verlies van mensenlevens op zee te voorkomen.
UNHCR dringt aan om prioriteit te geven aan effectieve toegang tot de EU, eerlijke en efficiënte asielprocedures en adequate opvangvoorzieningen. Hierbij moet ook rekening gehouden worden met de risico’s voor mensen met specifieke behoeften. Verder moet detentie de uitzondering blijven, terwijl investeringen in goede opvangregelingen of alternatieven voor detentie prioriteit moeten krijgen. Humane terugkeer voor mensen van wie vastgesteld is dat zij geen internationale bescherming nodig hebben, is daarnaast cruciaal voor een geloofwaardig en goed beschermingssysteem.
Bijna driekwart van alle vluchtelingen en andere mensen die behoefte hebben aan internationale bescherming, wonen in lage- en middeninkomenslanden buiten de EU. UNHCR moedigt de EU aan om de wereldwijde solidariteit en het herverdelen van verantwoordelijkheden te versterken. Dit moet door meer samen te werken en meer steun te verlenen aan landen en regio’s waar de meeste mensen worden opgevangen. Zoals staat opgenomen in het Internationaal Vluchtelingenpact (Global Compact on Refugees), moeten deze landen meer steun krijgen, bijvoorbeeld middels het aanbieden van veilige routes voor vluchtelingen en door uitbreiding van hervestigingsprogramma’s. Deze bijstand moet echter aanvullend zijn en is geen voor toegang tot asiel in Europa.
“Buiten de grenzen van Europa moet in een zo vroeg mogelijk stadium meer hulp worden geboden aan mensen op de vlucht, om het menselijk leed tijdens deze gevaarlijke reizen te beperken. Er moet meer steun komen voor opvang- en doorreislanden voor de bescherming en inclusie van mensen in nood,” aldus Vargas Llosa.
Daarnaast roept UNHCR de EU-voorzitters op om een alomvattende strategie en actieplan te ontwikkelen om staatloosheid in de EU aan te pakken. De EU moet er daarnaast op toezien dat toegezegde afspraken over bijkomende, flexibele en voorspelbare financiering worden nagekomen.
UNHCR blijft bereid de EU-voorzitterschappen, -instellingen en -lidstaten te ondersteunen om vluchtelingen in Europa en wereldwijd beter te beschermen. Raadpleeg de volledige aanbevelingen hier.
Deel op Facebook Deel op Twitter
