Meer dan de helft van de 14,8 miljoen vluchtelingenkinderen wereldwijd heeft op dit moment geen toegang tot onderwijs. Hun toekomst staat onder druk, blijkt uit een nieuw rapport van UNHCR, de VN-Vluchtelingenorganisatie.
Afghaanse studenten gaan naar de verbeterde meisjesschool van UNHCR in het vluchtelingendorp Khazaana, Khyber Pakhtunkhwa, Pakistan. © UNHCR/Mercury-transformaties
Het UNHCR Educatierapport 2023 is gebaseerd op gegevens van meer dan 70 landen waar vluchtelingen verblijven en geeft een zo duidelijk mogelijk beeld van de onderwijssituatie van vluchtelingen over de hele wereld.
Het rapport onthult dat aan het einde van 2022 het aantal jonge vluchtelingen van schoolgaande leeftijd is gestegen met bijna 50 procent, ten opzichte van de 10 miljoen vluchtelingen een jaar eerder. Dit is voornamelijk een gevolg van de oorlog in Oekraïne. Naar schatting 51 procent van hen – meer dan 7 miljoen kinderen – is niet ingeschreven op school.
De instroom van vluchtelingen in het onderwijs verschilt drastisch per onderwijsniveau. 38 procent staat ingeschreven in het kleuteronderwijs, 65 procent in het basisonderwijs, 41 procent in het voortgezet onderwijs en slechts 6 procent is ingeschreven voor een vervolgopleiding. In alle landen, met uitzondering van de laagste inkomenslanden, is het verschil tussen de inschrijvingspercentages van vluchtelingen en niet-vluchtelingen groot: veel minder vluchtelingen gaan er naar school, wat illustreert hoe het gebrek aan toegang tot onderwijs kansen in de weg staat.
“Hoe hoger op de onderwijsladder, hoe minder vluchtelingen zijn ingeschreven, omdat de mogelijkheden om voortgezet en hoger onderwijs te volgen beperkt zijn”, benadrukt Filippo Grandi, VN Hoge Commissaris voor de Vluchtelingen.
“Als hun toegang tot onderwijs niet sterk wordt verbeterd, zullen vluchtelingen achterblijven. Dit zal het behalen van andere doelstellingen niet bevorderen, zoals op het gebied van werkgelegenheid, gezondheid, gelijkheid, armoedebestrijding en nog veel meer.”
Aangezien 20 procent van de vluchtelingen in de 46 minst ontwikkelde landen ter wereld worden opgevangen, en meer dan driekwart in lage- en middeninkomenslanden, worden de kosten om onderwijs te bieden voor vluchtelingenkinderen onevenredig zwaar gedragen door de armste landen.
“We hebben volledig inclusieve onderwijssystemen nodig, die vluchtelingen dezelfde toegang en rechten geven als andere kinderen,” voegt Grandi eraan toe. “Wanneer landen die vluchtelingen opvangen zo’n beleid hebben geïmplementeerd, moeten zij kunnen rekenen op steun van financiële instellingen, hoge-inkomenslanden en de particuliere sector. We kunnen niet van landen met beperkte middelen verwachten dat ze deze uitdaging alleen aangaan.”
Het rapport van dit jaar, getiteld ‘Unlocking Potential: The Right to Education and Opportunity’, onthult niet alleen de uitdaging van onderwijs voor vluchtelingen, maar ook het enorme potentieel van vluchtelingen, wanneer zij toegang krijgen tot onderwijs.
Het rapport belicht voorbeelden van leerlingen die gevlucht zijn uit Afghanistan, Irak en Zuid-Soedan, obstakels hebben overwonnen, kansen hebben gegrepen en uitblinken. Bovendien stelt het rapport stappen voor die donoren, het maatschappelijk middenveld, andere partners en landen die vluchtelingen opvangen, samen kunnen nemen om het onderwijs voor vluchtelingen te bevorderen.
Er werden ook positieve ontwikkelingen vastgesteld, zoals een gemiddelde gendergelijkheid onder leerlingen op de vlucht wat betreft de toegang tot onderwijs (63 procent voor jongens en 61 procent voor meisjes in het basisonderwijs, en 36 procent voor jongens en 35 procent voor meisjes in het voortgezet onderwijs). Uit de gegevens van sommige landen blijkt echter dat er in sommige landen nog steeds een aanzienlijke genderkloof bestaat. Daarnaast blijkt dat vluchtelingen academisch uitblinken als ze toegang krijgen tot kwaliteitsonderwijs.
Als vluchtelingen achterop blijven, zal de duurzame ontwikkelingsdoelstelling van de Verenigde Naties voor gelijke toegang tot kwaliteitsvol onderwijs voor iedereen niet worden gehaald. Vluchtelingen van schoolgaande leeftijd moeten toegang krijgen tot onderwijs, zodat ze zich kunnen ontplooien. Ook de opvanglanden van vluchtelingen en hun thuislanden hebben hier baat bij.
Zoals Monicah Malith, een Zuid-Sudanese vluchtelinge die rechten studeert aan de Universiteit van Nairobi in Kenia, in het rapport stelt: “Door ons weerbaar te maken via onderwijs kunnen we de cyclus van tegenspoed doorbreken en een pad naar een betere toekomst uitstippelen.”
Deel op Facebook Deel op Twitter
