De spreidingswet asielzoekers, waarbij de opvang van asielzoekers eerlijk verdeeld wordt over alle gemeenten in Nederland, is een eerste stap in de goede richting naar een beter opvangsysteem. UNHCR heeft echter wel nog een aantal zorgen.
UNHCR Nederland bezoekt AZC Almelo, september 2022. © UNHCR
De spreidingswet asielzoekers is een tijdelijke wet die als heeft doel om meer opvangplekken te creëren voor vluchtelingen en asielzoekers in Nederland. Indien nodig, kan de regering gemeenten opdragen opvangplekken te realiseren.
UNHCR vindt de spreidingswet asielzoekers een eerste stap in de goede richting naar een duurzamere en menswaardigere opvang van asielzoekers en vluchtelingen in Nederland.
We hopen dat de spreidingswet zal leiden tot kleinschaligere opvang die midden in de samenleving staat, zoals we ook bepleiten in ons voorstel voor een ‘Opvang Nieuwe Stijl’, opgesteld in samenwerking met VluchtelingenWerk Nederland.
UNHCR maakt zich wel zorgen over het feit dat er momenteel maar 15.000 van het huidige aantal opvangplekken in Nederland door de overheid als ‘duurzaam’ worden aangemerkt, wat inhoudt dat ze voor langere termijn beschikbaar zijn en dat het kwalitatief goede opvang is. Dit aantal ligt ver onder het gemiddeld aantal asielzoekers dat naar Nederland kwam in de laatste acht jaar. Bovendien was de gemiddelde bezetting van opvangplekken van het Centraal Orgaan Asielzoekers (COA), de afgelopen acht jaar gemiddeld 30.000.
Dat er momenteel te weinig duurzame opvangplekken zijn, is het directe gevolg van het te snel afschalen van opvangplekken op momenten dat er minder asielzoekers naar Nederland komen. Daarom raadt UNHCR de regering aan om altijd een minimaal aantal van 30.000 opvangplekken aan te houden, ook in tijden dat er een lagere instroom wordt verwacht. Op die manier creëren we een opvangsysteem waarbij we beter zijn voorbereid op een eventuele toename van asielzoekers. Mocht de bezetting lager zijn, dan kunnen de plekken worden gebruikt door studenten, arbeidsmigranten of andere groepen die daar behoefte aan hebben.
Ook roept UNHCR de overheid op om meer rekening te houden met asielzoekers en vluchtelingen die minder mobiel zijn vanwege een handicap, medische oorzaken of een oudere leeftijd. Zij hebben vanwege hun verminderde mobiliteit behoefte aan aangepaste opvangplekken. Ook aan veilige opvang van LHBTIQ+-asielzoekers en vluchtelingen moet in dit nieuwe systeem meer aandacht worden besteed.
Daarnaast is UNHCR van mening dat het beter zou zijn als alle opvang voor asielzoekers, vluchtelingen, maar ook voor de vluchtelingen uit Oekraïne, onder hetzelfde opvangsysteem valt. Dit is nu niet het geval, wat leidt tot verschillende standaarden en inefficiëntie. UNHCR adviseert om alle opvang vanuit één systeem te regelen.
Deel op Facebook Deel op Twitter
