UNHCR brengt stijgend dodental en tragedies op zee in kaart

Stijgend aantal doden en vermisten op zee

Sinds een piek in 2015, waarbij meer dan een miljoen vluchtelingen en migranten de Middellandse Zee overstaken naar Europa, vertoont het aantal mensen dat deze reizen maakt een neerwaartse trend, zelfs al vóór de Covid-19-pandemie. In 2021 werden 123.300 overtochten gemeld, daarvoor 95.800 in 2020, 123.700 in 2019 en 141.500 in 2018.

Ondanks het lagere aantal oversteken, is het dodental sterk gestegen. Vorig jaar werden er in de Middellandse Zee en de noordwestelijke Atlantische Oceaan zo’n 3.231 mensen als dood of vermist geregistreerd. In 2020 waren dit er 1.881 in 2020, 1.510 in 2019 en meer dan 2.277 in 2018. Mogelijk zijn er nog meer overleden of vermist geraakt langs landroutes door de Sahara en afgelegen grensgebieden.

UNHCR heeft voortdurend gewaarschuwd voor de gruwelijke ervaringen en gevaren waarmee vluchtelingen en migranten die hun toevlucht nemen tot deze reizen, worden geconfronteerd. Velen van hen zijn op de vlucht voor conflicten, geweld en vervolging.

UNHCR’s nieuwe datavisualisatie richt zich specifiek op de route vanuit het oosten en de Hoorn van Afrika naar de centrale Middellandse Zee.

Bekijk UNHCR’s datavisualisatie “No End In Sight”

Ook zorgen over risico’s op landroutes

Naast het stijgende dodental op zee, blijft UNHCR bezorgd over sterfgevallen en misbruiken langs landroutes, met name in de landen van herkomst en doorreis, zoals Eritrea, Somalië, Djibouti, Ethiopië, Soedan en Libië – waar de overgrote meerderheid van de risico’s en incidenten wordt gemeld.

Tijdens hun reizen hebben vluchtelingen en migranten weinig andere keuze dan te vertrouwen op smokkelaars om de Sahara over te steken, waardoor ze worden blootgesteld aan grote risico’s op misbruik. Vanuit Libië en Tunesië proberen velen de zee over te steken, meestal richting Italië of Malta.

In veel gevallen worden mensen die de reis door de Sahara overleven en proberen de zee over te steken in de steek gelaten door hun smokkelaars. Sommigen die uit Libië vertrekken worden onderschept en teruggestuurd naar het land, waar ze vervolgens worden vastgehouden. Elk jaar komen er duizenden mensen om of raken spoorloos op zee vermist.

Herhaalde oproep tot actie

UNHCR blijft oproepen tot meer actie om sterfgevallen te voorkomen en vluchtelingen en asielzoekers die aan deze reizen beginnen te beschermen:

• We roepen op tot meer humanitaire hulp, ondersteuning en oplossingen voor mensen die internationale bescherming nodig hebben en overlevenden van grove mensenrechtenschendingen.
• UNHCR dringt er bij overheden op aan om te zorgen voor veilige alternatieven voor gevaarlijke vluchtroutes en zich in te zetten voor meer humanitaire, ontwikkelings- en vredesacties.
• UNHCR heeft zich ook aangesloten bij andere VN-organisaties. Samen dringen we aan op maatregelen die ervoor zorgen dat vluchtelingen en migranten die op zee worden teruggevonden, van boord gaan op plaatsen waar hun leven en mensenrechten worden beschermd.