Een boksproject, uitgevoerd door een NGO Innovation Award-winnaar, geeft de ontheemde Jezidi-vrouwen en -meisjes in de Koerdische regio van Irak meer steun en zelfvertrouwen.
Nathifa heeft meer dan honderd vrouwen getraind sinds de start van het boksprogramma in 2018. © UNHCR/Creative Pencils Agency
Toen Nathifa Wadie Qasim een jong meisje was in Sinjar, in het noorden van Irak, had haar school een bokszak die door jongens werd gebruikt voor boksoefeningen. Nathifa sloeg er bijna elke dag op. “Ik herinner me dat ik het enige meisje van mijn vrienden was die de moed had om dicht bij die rode zak te komen en er een paar harde stoten op te geven,” vertelt ze. “Het heeft me geholpen om van mijn stress af te komen.”
Thuis was Nathifa de belangrijkste verzorger van haar zieke moeder en jongere broers en zussen, terwijl haar vader op het land aan het werk was. Haar moeder stierf slechts enkele dagen voordat IS-militairen Sinjar binnenvielen in augustus 2014. Duizenden Jezidi-mannen werden geëxecuteerd, terwijl vrouwen en meisjes werden ontvoerd en verkocht om hun lichaam.
Nathifa en haar familie wisten te ontsnappen en kwamen uiteindelijk terecht in Rwanga, een kamp voor zo’n 12.000 ontheemden. De meeste van hen waren Jezidi’s, in de Koerdische regio van Irak. Acht jaar later zijn ze er nog steeds, hoewel Nathifa’s vader sindsdien is hertrouwd, waardoor Nathifa, nu 28 jaar oud, de enige kostwinner is voor haar vier broers en zussen.
Boksen kwam terug in haar leven nadat ze begon te werken voor The Lotus Flower, een organisatie die binnenlands ontheemde vrouwen en meisjes in Noord-Irak ondersteunt. Toen ze werd gevraagd om een sportactiviteit voor meisjes in het kamp te bedenken, dacht ze meteen aan boksen. “De meerderheid van de vrouwen en meisjes in het kamp waren IS-overlevenden die een trauma hadden opgelopen door wat ze tijdens hun gevangenschap hadden meegemaakt,” zegt ze. “Als die vrouwen en meisjes fysiek nog sterker waren, hadden ze misschien een betere kans gehad om aan IS te ontsnappen of zichzelf te verdedigen.”
De oprichter van The Lotus Flower, Taban Shoresh, dacht in dezelfde richting. Ze heeft zelf het geweld overleefd, maar heeft er nog veel last van. Ze ziet dat er veel behoefte is aan een uitlaatklep voor Jezidi-vrouwen. “Ik heb veel Jezidi-vrouwen en -meisjes ontmoet die zijn beschadigd door IS, ik kon de woede en emoties zien die in hen gevangen zaten,” vertelt ze. “Ik dacht, wat kan hen helpen om hun vertrouwen weer op te bouwen en de macht terug te nemen die hen is afgenomen? Welke sporten zijn er? En al snel kwam ik op boksen.”
Shaare Sharaf Sameer (21) zegt dat de bokslessen haar helpen om “alles te vergeten”. © UNHCR/Creative Pencils Agency
Taban bracht in 2018 Cathy Brown, een voormalig professioneel bokser en cognitief gedragstherapeut, naar Rwanga om Nathifa en andere jonge vrouwen te leren boksen. Het programma ‘Boxing Sisters’ was ontstaan en sindsdien heeft Nathifa meer dan honderd meisjes en vrouwen getraind. In een les zijn er ongeveer 15 vrouwen die oefenen en sparren terwijl Nathifa instructies geeft.
Shaare Sharaf Sameer (21) is een van hen. Ze volgt de bokslessen van Nathifa sinds ze zijn begonnen. “Het is heel goed voor onze gezondheid, zowel fysiek als mentaal,” zegt ze. “Hoe verdrietig of verveeld we ook zijn, we vergeten alles zodra we naar de lessen gaan.”
“Ze zeiden altijd dat boksen niet voor meisjes was”
Nathifa zegt dat elke vorm van weerstand van de gemeenschap tegen het idee om meisjes te leren boksen, wegviel toen de voordelen duidelijk werden. “Vroeger zeiden ze dat boksen niet voor meisjes was, maar ze zagen dat de deelnemers sterker werden.”
Het Boxing Sisters-programma is slechts een van de vele projecten van The Lotus Flower die erop gericht zijn Irakese vrouwen en meisjes die door conflicten zijn getroffen in staat te stellen hun leven weer op te bouwen. De projecten omvatten alfabetiseringslessen voor volwassenen, ondersteuning voor kleine bedrijven geleid door vrouwen, kunsttherapie en diverse trainingen voor vrouwen.
Taban richtte de organisatie op in 2016, twee jaar nadat ze haar baan in Londen had opgezegd en terugkeerde naar de Koerdische regio van Irak om te helpen. Ze zag veel gebreken. “Er was geen ruimte waar vrouwen konden genezen, leren en groeien,” zegt ze. “De mannen en jongens konden de kampen verlaten, ze konden vrij rondlopen, maar de vrouwen en meisjes konden vanwege sociale druk hun kampen of tenten niet zomaar verlaten. Dus we creëerden een reden voor hen om te vertrekken.”
Deze maand was The Lotus Flower een van de zeven organisaties die de jaarlijkse NGO Innovation Awards van UNHCR heeft gewonnen. De winnaars van dit jaar waren allemaal door vrouwen geleide organisaties die werken met vluchtelingen, ontheemden en hun gastgemeenschappen.
Terug in kamp Rwanga zegt Nathifa dat boksen de meisjes in haar lessen heeft geholpen om hun verdriet en pijn weg te werken. “Nu ben ik trots op ze. Ze zijn geworden wat zij en ik wilden dat ze zouden worden: zowel fysiek als mentaal sterk.”
Deel op Facebook Deel op Twitter
