In Odessa maakte tiener Daria zich zorgen over haar huiswerk en haar band met haar familie en vrienden. Nadat ze op de vlucht is geslagen voor de oorlog, moedigt ze leeftijdsgenoten aan zich niet druk te maken om de kleine dingen.
Op een ochtend in de eerste weken van het conflict dat in februari uitbrak in Oekraïne, werd de wereld van de 15- jarige Daria Nastasiuk op zijn kop gezet. Ontploffingen in de buurt van haar huis in Odessa schudden haar wakker en haar moeder vertelde haar gejaagd dat ze moesten vluchten.
Met acht mensen in de auto brachten ze meer dan 24 uur door op wegen die vastliepen met duizenden anderen die vluchtten naar de nabijgelegen grens met Moldavië.
Daria raakte gescheiden van haar vader, haar vrienden en haar vertrouwde leven. Ze bracht de afgelopen maand door met haar moeder en jongere broer in de Moldavische hoofdstad, Chisinau, in een slaapzaal van een universiteit, die door de overheid is omgebouwd tot een opvangcentrum voor Oekraïners. Daria is één van de meer dan 460.000 vluchtelingen die sinds het begin van de oorlog de grens overstaken van Oekraïne naar Moldavië.
In dit artikel reflecteert Daria op de recente verandering in haar leven, de psychologische effecten ervan en het advies dat zij aan andere tieners zou geven die nooit hun huizen hebben hoeven ontvluchten. Haar woorden zijn bewerkt ter verduidelijking van het verhaal.
Voor de oorlog had ik veel vrienden. Vroeger gingen we uit, maakten we samen huiswerk, gingen we bij elkaar thuis op de thee en luisterden we naar muziek. We hadden plezier. De sfeer was rustig en vredig. Alles was perfect.
Voor de oorlog had ik veel vrienden. We gingen vaak uit, maakten samen huiswerk, bezochten elkaar thuis om thee te drinken en naar muziek te luisteren. Gewoon plezier maken. De sfeer was rustig en vredig. Alles was perfect.
De grootste problemen die ik toen had, hadden te maken met school, of met ruzies met mijn vrienden of ouders. Nu besef ik dat ik geen serieuze problemen had. Ik maakte mij gewoon zorgen om de kleine dingen.
Toen de oorlog uitbrak, kwam er een avondklok en moest iedereen binnenblijven. Er was geen les, want alle scholen werden gesloten.
We vertrokken de dag nadat de explosies begonnen. Toen ik ze voor het eerste hoorde, was ik aan het slapen. Ik dacht dat iemand mij wakker probeerde te maken om naar school te gaan. Maar het was mijn moeder die mij wakker maakte en zei dat ik mijn spullen snel moest pakken. Ik begon door het huis te rennen om mij klaar te maken. De volgende dag brachten we de spullen naar de auto en vertrokken we.
Ik nam enkele spullen mee, zoals shampoo, een kussen en mijn knuffel; een kleine speelgoedgiraf. Ook namen we veel eten mee, omdat we wisten dat het een lange reis zou kunnen worden.
Ik had gewild dat ik meer zomerkleding en accessoires had kunnen meenemen. Het liefst had ik mijn huisdieren meegenomen, mijn kat en hond, omdat ik ze zo erg mis.
In Moldavië hebben we veel vrije tijd, dus kijken we naar het nieuws om te zien wat er in Odesa gebeurt. Niemand kan geloven wat daar nu plaatsvindt.
Toen ik online lessen kon volgen begon ik mij beter te voelen. Het zorgt voor afleiding en het maken huiswerk houdt mij bezig. Omdat we niet kunnen afspreken, zetten we soms onze camera’s aan om elkaars gezichten te zien. Al mijn klasgenoten zijn naar verschillende landen gevlucht, zoals Duitsland, Roemenië en de Verenigde Staten.
Ik heb contact gehouden met een vriend uit Oekraïne die met zijn familie is gevlucht naar Duitsland. We praten bijna iedere dag. Meestal praten we over de oorlog, we herinneren de goede tijden ervoor, en proberen we elkaar te steunen. We maken ons zorgen om onze andere vrienden en hopen dat we elkaar zo snel mogelijk weer terug kunnen zien.
“Ik had nooit gedacht dat ik een oorlog zou meemaken.”
Hiervoor dacht ik nooit echt na over vluchtelingen, omdat ik dacht het dat het ons niet zou overkomen. Ik had nooit gedacht dat ik een oorlog zou meemaken en in deze situatie zou belanden.
Voor mij betekent vluchteling zijn dat ik niet direct toegang heb tot voedsel, een slaapplek en kleding. Het betekent ook het hebben van psychische problemen.
Ik weet zeker dat ik slechte herinneringen zal overhouden aan wat er is gebeurd, zelfs als ik het me niet wil herinneren. Ik probeer zaken te vinden die mij afleiden. Het eerste wat ik zou willen doen [in Odesa] is met mijn ouders en broertje naar de zee gaan. Ik zal een duik nemen en vergeten wat er gebeurd is.
Mijn advies aan kinderen in andere landen is dankbaar te zijn voor de tijd die ze nu hebben en de rust waarin ze leven, en het geluk om familie en vrienden te hebben. Maak je geen zorgen over de kleine problemen in het leven. Probeer te waarderen wat je hebt.
Zoals verteld aan Charlie Dunmore en Irina Odobescu
Deel op Facebook Deel op Twitter