Sinds oktober 2017 wordt Noord-Mozambique getroffen door gewelddadige conflicten. Een jaar geleden, op 24 maart 2021, lanceerden gewapende groeperingen grootschalige aanvallen in het district Palma, waarbij tientallen doden vielen en duizenden mensen ontheemd raakten. In sommige delen van Noord-Mozambique is het onveilig. Daarbovenop wordt het land steeds vaker getroffen door hevige cyclonen en andere stormen.
Julienne, een Burundese vluchtelinge die met haar drie kinderen in vluchtelingenkamp Maratane woont, voor wat vroeger haar huis was. © UNHCR/Juliana Ghazi
Sinds oktober 2017 wordt Noord-Mozambique getroffen door gewelddadige conflicten. Een jaar geleden, op 24 maart 2021, lanceerden gewapende groeperingen grootschalige aanvallen in het district Palma, waarbij tientallen doden vielen en duizenden mensen ontheemd raakten. De situatie in sommige delen van Noord-Mozambique is erg onveilig. Daarbovenop wordt het land steeds vaker getroffen door cyclonen en andere stormen. Door klimaatverandering worden deze steeds frequenter en heviger.
De situatie in het noorden van Mozambique blijft een schrijnende maar grotendeels vergeten noodsituatie. Sinds het conflict oplaaide in Cabo Delgado in oktober 2017 zijn meer dan 735.000 mensen hun huizen ontvlucht en ontheemd geraakt door het hele land.
Deze crisis wordt verergerd door een toch al kwetsbare situatie van chronische onderontwikkeling, rampen die frequenter en intenser zijn geworden door de klimaatcrisis, en terugkerende uitbraken van ziekten, waaronder COVID-19.
Een jaar nadat gewapende groeperingen op 24 maart 2021 grote aanvallen lanceerden in het district Palma, zijn sinds begin dit jaar duizenden mensen op de vlucht geslagen door hernieuwd geweld. In maart 2022 raakten zo’n 24.000 mensen ontheemd in het district Nangade. Deze mensen hebben dringend humanitaire hulp en bescherming nodig. Honderden families zijn naar verluidt nog steeds onderweg en de meesten vluchten naar het naburige district Mueda.
Mensen die het geweld ontvluchtten, ondergingen zelf of waren getuige van extreme wreedheden, waaronder moorden, onthoofding, verminking, seksueel geweld, ontvoeringen, gedwongen rekrutering door gewapende groeperingen en marteling. Door de dreiging van hernieuwd geweld neemt het aantal mensen dat op de vlucht slaat steeds verder toe.
Een vrouw loopt door een locatie voor ontheemden in Mpeme, in de provincie Cabo Delgado in Mozambique. © UNHCR/Martim Gray Pereira
Extreme klimaatgebeurtenissen vormen extra uitdagingen voor zowel ontheemden als gastgemeenschappen in het noorden van Mozambique. De klimaatcrisis treft iedereen, maar degenen met de minste middelen om zich aan te passen worden het hardst getroffen. Ongeveer 80 procent van de vluchtelingen en ontheemden komt uit de meest klimaatgevoelige landen ter wereld, zoals Mozambique.
Na de tropische storm Ana in januari, kwam de tropische cycloon Gombe op 11 maart 2022 aan land in de provincie Nampula, waarbij huizen werden verwoest, landbouwgronden onder water kwamen te staan en mensen moesten vluchten op zoek naar veiligheid. Alleen al in de provincie Nampula zijn meer dan 380.000 mensen getroffen, waaronder tienduizenden ontheemden. Ze hebben dringend humanitaire hulp nodig, zoals onderdakmateriaal om huizen te herbouwen die tijdens de storm zijn ingestort.
De huizen in vluchtelingenkamp Maratane, Nampula, zijn volledig verwoest door de cycloon Gombe. ©UNHCR/Juliana Ghazi
De cycloon Gombe trof Mozambique minder dan twee maanden na de tropische storm Ana, die op 24 januari aan land kwam in het noorden en midden van Mozambique, waarbij 180.869 mensen werden getroffen, 207 mensen gewond raakten en ten minste 38 doden vielen, voornamelijk in de provincies Zambezia, Nampula en Tete.
Gombe is de sterkste storm die Mozambique heeft getroffen sinds de cyclonen Idai en Kenneth in het voorjaar van 2019 grote schade aanrichtten, toen honderden doden vielen en zo’n 2,2 miljoen mensen op de vlucht sloegen.
UNHCR en partners werken nauw samen met lokale autoriteiten om steun te bieden aan ontheemde gemeenschappen. UNHCR zorgt voor dringend benodigd onderdak en andere noodhulp items om vluchtelingen, binnenlands ontheemden en gastgemeenschappen te helpen. We bezoeken opvangcentra om de behoeften van ontheemden te beoordelen – variërend van onderdak, voedsel en gezondheidszorg tot bescherming tegen seksuele uitbuiting en misbruik, evenals mentale gezondheidszorg en psychosociale ondersteuning.
Daarnaast werken we eraan om ontheemden toegang te geven tot identiteitsdocumenten, die velen verloren toen ze naar huis vluchtten.
In Lyanda en Nandimba bouwen we ook opvang- en gemeenschappelijke voorzieningen voor ontheemden. Er is echter een groot tekort aan hulp, met name op het gebied van mentale gezondheid en psychosociale steun aan alleenstaande kinderen, mensen met een beperking, zwangere vrouwen en ouderen.
Getroffen door bruut geweld en de harde gevolgen van de klimaatcrisis, lijden mensen die in Mozambique moeten vluchten elke dag en hebben ze meer steun nodig, maar er is een tragisch gebrek aan middelen.
Deel op Facebook Deel op Twitter
