Parfait Hakizimana heeft talloze uitdagingen overwonnen. Nu is hij klaar om in Tokio het podium te betreden als onderdeel van het Paralympisch Vluchtelingenteam.
Parfait Hakizimana in het Amahoro-stadion in de hoofdstad van Rwanda, Kigali, waar hij trainde voor de Paralympische Spelen van Tokyo 2020, waaraan hij zal deelnemen als onderdeel van het Paralympisch Vluchtelingenteam. © UNHCR/Anthony Karumba
“Ik zag deuren voor mij opengaan,” zegt hij, stralend van trots terwijl hij voor zijn huis in kamp Mahama in Rwanda zijn veters vastmaakt.
Voor Parfait, 32, begonnen de grote uitdagingen in zijn leven toen hij nog maar een jonge jongen was in Burundi.
Zijn leven veranderde voor altijd toen hij zes jaar oud was. Hij werd in zijn arm geschoten door mannen die zijn geboorteplaats nabij de hoofdstad Bujumbura aanvielen. Dat was ook de dag dat zijn moeder werd vermoord.
“Het is het ergste dat ik ooit heb meegemaakt. Mijn hart was gebroken. Het is een dag die ik nooit zal vergeten,” zegt hij.
Parfait bracht bijna twee jaar door in het ziekenhuis om te herstellen. Hij verloor het grootste deel van zijn linkerarm en is sindsdien voornamelijk op zijn rechterarm aangewezen.
“Sport heeft me geholpen de pijn te overwinnen”
Een paar jaar later, toen hij 11 was, stierf zijn vader bij een motorongeluk.
Verweesd en alleen, verdiepte Parfait zich in school en sport.
“Sport heeft me vooral geholpen de pijn te overwinnen die ik in mijn jeugd heb doorgemaakt,” herinnert hij zich. “Het biedt bescherming voor mij.”
Parfait blonk uit in sport en in het bijzonder in vechtsporten. Hij ontdekte taekwondo en begon uiteindelijk deel te nemen aan nationale en regionale evenementen, waarbij hij verschillende trofeeën en medailles won.
Toen er kort na de verkiezingen van 2015 geweld uitbrak in Burundi, werd Parfait gedwongen alles achter te laten en te vluchten. Hij vond veiligheid in Rwanda. Tot zijn blijdschap vond hij hier een levendige sportgemeenschap. Binnen een jaar had hij een taekwondoclub opgericht en hadden honderden Burundese vluchtelingen zich aangemeld voor zijn lessen.
Parfait heeft nu een zwarte band en is een gecertificeerde coach die 150 vluchtelingen opleidt, waaronder kinderen vanaf zes jaar.
Parfait tijdens een training in het Amahoro Stadium in de hoofdstad van Rwanda, Kigali. © UNHCR/Anthony Karumba
Parfait traint met zijn coach Zura Mushambokazi. © UNHCR/Anthony Karumba
Parfait verloor een groot deel van zijn linkerarm door een ernstige schotwond tijdens een aanval op zijn geboorteplaats in Burundi toen hij zes was. © UNHCR/Anthony Karumba
Parfait woont sinds zijn vlucht uit Burundi in 2015 in vluchtelingenkamp Mahama in de oostelijke provincie van Rwanda. © UNHCR/Anthony Karumba
Parfait Hakizimana met zijn vrouw, Irene, en hun dochter in kamp Mahama. © UNHCR/Anthony Karumba
Sport is van groot belang in kamp Mahama, dat meer dan 46.000 vluchtelingen opvangt, voornamelijk uit Burundi. UNHCR, de VN-vluchtelingenorganisatie, startte in 2017 een programma genaamd ‘Sports for Protection’. Het project gebruikt de kracht van sport om jeugd te betrekken, kinderen te beschermen en vreedzaam samenleven tussen vluchtelingen en hun gastgemeenschappen te bevorderen.
Emilia Nuiselle Lobti, een medewerker van UNHCR in Kirehe, zegt dat clubs zoals die van Parfait cruciaal zijn voor de doelstellingen van het programma.
“Er zijn hier zoveel sportclubs waaruit blijkt hoeveel vluchtelingen van sport houden. Maar sport is veel meer dan een vrijetijdsbesteding. Het is een kans voor hen om opgenomen te worden in de gemeenschap en om te genezen van trauma’s uit het verleden. Ook kunnen ze hun vaardigheden verder ontwikkelen,” legt ze uit.
UNHCR’s partnerschap met het Internationaal Olympisch Comité (IOC), het Internationaal Paralympisch Comité (IPC) en andere partners heeft ertoe geleid dat vluchtelingen hebben deelgenomen aan zowel de Olympische als de Paralympische Spelen, zowel in Rio in 2016 als dit jaar in Tokio. De Paralympische Spelen in Tokio zullen beginnen op dinsdag 24 augustus. UNHCR roept op tot een wereld waarin alle mensen op de vlucht, inclusief mensen met een beperking, deel kunnen nemen aan sport.
“Er liggen goede dingen in het verschiet!”
Parfait weet maar al te goed hoe belangrijk het is dat vluchtelingen ongehinderd toegang hebben tot sport.
“Sport helpt ons om moedig te zijn, zelfs als het leven moeilijk is,” zegt hij. Hij voegt eraan toe dat sporten zoals taekwondo bijzonder belangrijk zijn omdat ze ook levensvaardigheden leren.
“Taekwondo is mijn leven. Het helpt me de moeilijke momenten die ik in het verleden ben tegengekomen te vergeten,” zegt hij. “Het leert teamgeest, moed en respect voor onze medemens.”
Parfait liet Burundi alleen achter, maar vandaag de dag wordt hij omringd door een grote taekwondofamilie die hem heeft omarmd als een van hen. Als hij niet aan het trainen is, brengt hij tijd door met zijn vrouw Irene en 11 maanden oude dochter Brinka.
Zijn prestaties hebben de hele vluchtelingengemeenschap geïnspireerd. Terwijl hij zich voorbereidt om het podium in Tokio te betreden, wordt hij door velen gesteund en wensen ze dat hij “hun Afrikaanse kampioen” wordt.
Zijn coach, Zura Mushambokazi, heeft veel vertrouwen in hem.
“Parfait werkt hard en is zelfverzekerd. Hij is capabel en ik twijfel er niet aan dat hij het goed zal doen,” zegt ze.
Zijn ultieme wens is om een medaille te winnen op de Paralympicshe spelen en vluchtelingen in Mahama en de rest van de wereld trots te maken.
“Het leven is heel ingewikkeld geweest, maar nu zie ik dat als je geduld hebt, je krijgt wat je wilt,” glimlacht hij. “Er liggen goede dingen in het verschiet!”
https://twitter.com/UNHCR_Nederland/status/1430505029773975555?s=20
Deel op Facebook Deel op Twitter
