UNHCR is verheugd over het besluit van de Oegandese regering om duizenden vluchtelingen een veilig onderkomen aan te bieden. Ze zijn op de vlucht voor het escalerende geweld in het oosten van de Democratische Republiek Congo (DRC), en zijn sinds eind mei gestrand in een afgelegen gebied in het territorium Mahagi.
Asielzoekers uit de Democratische Republiek Congo wachten op een gezondheidsscreening aan de grens tussen Oeganda en de DR Congo in Zombo. © UNHCR/Rocco Nuri
De nieuwkomers maakten deel uit van een grotere groep van zo’n 45.000 mensen, volgens lokale autoriteiten van de DRC. Ze probeerden te vluchten naar de grens tussen Oeganda en de DR Congo kort na dodelijke aanvallen van milities op burgers in de provincie Ituri op 17 en 18 mei. Sommigen konden terugkeren naar hun herkomstgebied, maar duizenden zitten nog steeds vast dichtbij de grens.
Zo’n 1.500 asielzoekers zijn op 1 juli in Oeganda aangekomen via de oversteekplaatsen in Guladjo en Mount Zeu in het district Zombo. Ze hadden erge honger en waren uitgeput. Velen bevonden zich in een heel kwetsbare toestand door de precaire situatie waarin ze zich de voorbije weken hadden bevonden. Ze hadden zich in het woud verscholen, zonder voldoende toegang tot voedsel, schoon drinkwater en onderdak. De meesten zijn vrouwen en kinderen, maar er zijn ook veel ouderen bij.
Lees meer over het conflict in de DRC
“Mijn dank gaat uit naar de Oegandese regering en lokale gemeenschappen voor hun blijk van solidariteit naar mensen die op de vlucht zijn,” aldus Joel Boutroue, UNHCR-vertegenwoordiger in Oeganda. “Dat bewijst dat er zelfs te midden van een wereldwijde crisis als die van COVID-19 manieren zijn om grensbeperkingen te hanteren op een manier die de internationale mensenrechten en de standaarden voor de bescherming van vluchtelingen respecteert.”
Oeganda heeft in maart reisbeperkingen ingevoerd om de verspreiding van COVID-19 tegen te gaan. Nieuwe asielzoekers konden daardoor het land niet meer binnen komen. Om humanitaire redenen heeft de president van Oeganda zijn regering nu de opdracht gegeven om de grens van Zombo tijdelijk te heropenen, zodat deze groep vluchtelingen levensnoodzakelijke hulp en bescherming kan krijgen. De regering heeft aangegeven de grenscontroles twee dagen later weer in te voeren, zodra de humanitaire operatie afgelopen was.
Alle nieuwkomers moeten eerst veiligheids- en gezondheidsscreenings doorlopen aan de grens, voor ze in het Zewdu Farm Instituut in quarantaine worden geplaatst. © UNHCR/Rocco Nuri
UNHCR en haar partners hebben in coördinatie met de regering en het lokale bestuur van het district hard gewerkt om de opvangcapaciteit aan de grens van Zombo te versterken, met inbegrip van quarantainevoorzieningen, en om te garanderen dat voldoende noodhulp beschikbaar is.
Alle nieuwkomers moeten eerst veiligheids- en gezondheidsscreenings doorlopen aan de grens. Kwetsbare personen zullen worden geïdentificeerd, in een versnelde procedure worden gebracht en de benodigde hulp ontvangen.
De groep zal eerst in quarantaine worden geplaatst, vlakbij de grensovergang. Daar kunnen nu ongeveer 6.000 mensen worden ondergebracht. UNHCR en partners hebben gewerkt aan de installatie van tenten, ruimtes voor gezondheidsscreenings, toiletten, handwasfaciliteiten en watertanks.
Na de verplichte quarantaineperiode van 14 dagen zullen asielzoekers nadien worden overgebracht naar bestaande vluchtelingenkampen.
Het vluchtelingenbeleid in Oeganda staat voor meerdere uitdagingen als gevolg van onderfinanciering. Vooral de besparingen op de voedselvoorraden zijn zorgwekkend. Met 870 COVID-19 gevallen in Oeganda, waaronder 52 vluchtelingen, werkt UNHCR samen met de regering en partners om quarantaine- en isolatievoorzieningen te bouwen en versterken, en de voorraad handzeep en maskers te vergroten. Veel van de overgangs- en opvangvoorzieningen zijn nu omgebouwd tot quarantainecentra, waar UNHCR dagelijks extra ondersteuning verleent aan honderden Oegandezen en vluchtelingen.
“De behoeften zijn enorm en stoppen niet met toenemen,” stelt Boutroue. “De tijd dringt. Als er niet snel meer financiering stopt, lopen we het risico dat we onze essentiële hulp moeten stopzetten, zoals niet-COVID gerelateerde gezondheidszorg, tot kinderbescherming en ondersteuning van de mentale gezondheid.”
Deel op Facebook Deel op Twitter
