De respons van UNHCR op het coronavirus

Bijna 85% van alle vluchtelingen bevindt zich in landen met minder goed ontwikkelde en bereikbare gezondheidszorg. Ouderen lopen nog meer risico omdat zij extra vatbaar zijn voor het virus. De VN-Vluchtelingenorganisatie bereidt zich voor om zo effectief mogelijk te kunnen reageren in het geval van een uitbraak van het coronavirus in een vluchtelingenkamp.

UNHCR put uit waardevolle ervaring van het bestrijden van eerdere uitbraken zoals SARS en Ebola. Het is onder andere ontzettend belangrijk om vaker contact te hebben met vluchtelingen dan gebruikelijk, om zo het belang van goede hygiëne te benadrukken. In de overvolle kampen werkt UNHCR nauw samen met partners om verspreiding van het virus te voorkomen. Bijvoorbeeld door het aanvullen van de bestaande virusbestrijding, leveren van mondkapjes en het verstrekken van informatie op cruciale momenten. Ook houdt UNHCR de problemen die kunnen ontstaan rondom de toegang tot schoon drinkwater en afvalverwerkingen van desinfectiemateriaal nauwlettend in de gaten.

De uitbraak is een wereldwijde uitdaging die moet worden aangepakt op basis van internationale solidariteit en samenwerking. Het herinnert er ook aan dat, om elke noodsituatie op het gebied van de volksgezondheid effectief te bestrijden, iedereen – inclusief vluchtelingen, asielzoekers en migranten – op niet-discriminerende wijze toegang moet hebben tot internationale bescherming en gezondheidsvoorzieningen en -diensten.

Wat is de aanpak van UNHCR om verspreiding van het coronavirus tegen te gaan ?

• De aanpak van UNHCR richt zich op vluchtelingen en hun gastgemeenschappen en bestaat op dit moment voornamelijk uit preventie van COVID-19 verspreiding. Onder andere door het uitdelen van zeep, schoon drinkwater, hygiënekits en mondkapjes. Ook worden er voorlichtingsprogramma’s gehouden over hygiëne en het voorkomen van besmetting, krijgen hulpverleners training om het virus in een vroeg stadium te signaleren en krijgen geïnfecteerde vluchtelingen een effectieve behandeling. De VN-vluchtelingenorganisatie werkt nauw samen met VN-zusterorganisaties en vult aan waar nodig.
• UNHCR heeft veel ervaring in (post-)conflictgebieden en daardoor goede relaties opgebouwd met overheden, lokale en internationale NGO’s en de lokale gezondheidszorg. Door deze samenwerking kan UNHCR ervoor zorgen dat mensen op de vlucht ook toegang hebben tot zorg.
• Door ervaring met de bestrijding van eerdere uitbraken zoals SARS, influenza en Ebola heeft UNHCR verschillende methodieken ontwikkeld die hun effectiviteit bewezen hebben. Een voorbeeld hiervan, dat wordt gebruikt in de strijd tegen het coronavirus, is het vroegtijdig signaleren van infectie.
• UNHCR volgt nauwlettend hoe landen, waar operaties worden uitgevoerd, omgaan met bestaande beschermingsmaatregelen. Het is bijvoorbeeld belangrijk om te monitoren dat grenzen niet definitief worden gesloten.
• De meest kwetsbaren op de vlucht worden ondersteund met cash assistance zodat zij kunnen voorzien in hun basisbehoeften.

Enkele voorbeelden

• Kenia: in de vluchtelingenkampen Kakuma en Dadaab wordt er gewerkt aan het verbeteren van hygiëne. Bijvoorbeeld door het uitdelen van zeep, het houden van voorlichtingscampagnes en het opleiden van medisch personeel en andere hulpverleners.
• Iran: de overheid wordt bijgestaan met het uitdelen van thermometers, mondkapjes, handschoenen, zeep, tissues en afvalzakken aan vluchtelingenkampen, maar ook overheidsinstellingen. Ook hebben mensen die getroffen zijn door het virus toegang tot psychosociale en juridische hulpverlening.
• Bangladesh: er wordt nauw samengewerkt met lokale partners zodat het virus vroegtijdig gesignaleerd kan worden. Ook krijgen vluchtelingen voorlichting over infectiepreventie en worden mensen met milde klachten in thuis-isolatie geplaatst.
• Colombia: er zijn Refugee Housing Unit’s geleverd die als gezondheidsfaciliteiten dienen. Ook kunnen besmette gevallen hierin worden geïsoleerd.

Het UNHCR-personeel verpakt hulpgoederen om te verspreiden onder vluchtelingennederzettingen in Iran, als onderdeel van de COVID-19-respons. © UNHCR/Farha Bhoyroo

Grote zorgen

In vluchtelingenkampen zijn de leefomstandigheden niet optimaal en sommige kampen zijn ernstig overbevolkt waarbij vooral ouderen gevaar lopen op infectie met het coronavirus. Ook zijn hygiëne producten zeer schaars. Mensen moeten soms met honderden anderen één kraan delen. Dit maakt het ontzettend lastig om goed op de hygiëne te letten en verspreiding van het virus tegen te gaan.

Naast het gevaar van het coronavirus, dreigt voor veel mensen die gedwongen op de vlucht zijn een tweede crisis door de maatregelen om het virus tegen te gaan. Vluchtelingen kunnen niet thuiswerken en hebben vaak banen waarbij ze niet door worden betaald als zij het werk niet leveren. Hierdoor kunnen zij niet meer voorzien in hun eigen onderhoud en worden veel vluchtelingen eerder geraakt door armoede dan door het virus zelf. Om een passende aanpak van het virus en de gevolgen ervan te realiseren, hebben VN-organisaties op 7 mei opgeroepen tot het inzamelen van 6,7 miljard dollar. Van dit bedrag heeft UNHCR 745 dollar nodig om de 79,5 miljoen mensen op de vlucht te beschermen.

Veelgestelde vragen

• Wat is de impact van COVID-19 op de projecten van UNHCR?
  Op dit moment is de hervestiging van vluchtelingen opgeschort om verspreiding van het virus te voorkomen en om vluchtelingen te beschermen tegen het virus. Dit betekent bijvoorbeeld dat de alleenstaande minderjarige vluchtelingen, die op dit moment in de Griekse kampen verblijven en zo snel mogelijk in verschillende Europese landen ondergebracht zouden worden, voorlopig nog vast zitten in de Griekse kampen. De continue levensreddende hulp gaat vanzelfsprekend door; ook nu kunnen de meer dan 79 miljoen mensen op de vlucht op bescherming rekenen.
• Kunnen jullie medewerkers in het veld nog veilig hulpverlenen?
  Medewerkers in de kampen en op andere plekken zijn geïnformeerd en getraind zodat ze weten hoe ze zichzelf en mensen op de vlucht kunnen beschermen tegen het virus. Op deze manier blijven zij zelf gezond en kan de levensreddende hulpverlening voortgezet worden.
• Waarom hebben vluchtelingen extra bescherming nodig tegen het coronavirus?
  De ruim 70 miljoen mensen op de vlucht zijn extra vatbaar voor het virus. Vaak wonen ze in verminderde leefomstandigheden met beperkte gezondheidsvoorzieningen en wonen ze dicht op elkaar waardoor de uitbraak van het virus grote gevolgen kan hebben.
• Is er al sprake van een uitbraak in een vluchtelingenkamp?
  In verschillende landen zijn mensen op de vlucht besmet geraakt met het coronavirus. Gelukkig zijn er nog geen grote uitbraken geweest in dichtbevolkte vluchtelingenkampen. Op het eiland Lesbos is het virus al vastgesteld bij een aantal Griekse eilandbewoners. Wanneer mensen in de kampen besmet raken, kan dit grote gevolgen hebben omdat de mensen daar in zeer slechte omstandigheden leven. Het is daarom van essentieel belang om de meest kwetsbare vluchtelingen te beschermen. UNHCR heeft samen met artsen en 21 NGO’s opgeroepen tot evacuatie van de kampen op de Griekse eilanden. In het kamp Moria leven op dit moment 22.000 mensen terwijl het kamp geschikt is voor slechts 3000 vluchtelingen.
• Zijn er vluchtelingen geïnfecteerd met het virus?
  In verschillende operaties zijn er meldingen van vluchtelingen die besmet zijn met het virus. Het gaat vooralsnog om een laag aantal besmettingen.
• Welke maatregelen heeft UNHCR Nederland genomen om verspreiding van het COVID-19 virus tegen te gaan?
  UNHCR Nederland volgt de richtlijnen van het RIVM op. Dit betekent dat medewerkers zoveel mogelijk vanuit huis werken, fysiek contact met collega’s vermijden, niet reizen met het OV en geen missies naar het buitenland ondernemen.
• Wat kan ik doen om vluchtelingen in deze tijd te helpen?
  UNHCR heeft sinds het begin van de pandemie continue hulp geleverd aan de meest kwetsbaren om zo verspreiding van het virus te voorkomen en mensen met besmetting tijdig te signaleren en te isoleren. Dit is mogelijk geweest dankzij gulle giften. Helaas is er nog steeds dringend behoefte aan meer steun om mensen op de vlucht te beschermen tegen het coronavirus en de gevolgen van de maatregelen.

Jouw steun is daarom hard nodig.

Doneer nu

Via deze pagina houden wij je graag op de hoogte van de laatste ontwikkelingen. De inhoud van deze pagina updaten wij regelmatig.

https://twitter.com/RedHourBen/status/1240871281265958922