De Zuid-Soedanese jongen Gift is op de vlucht voor een burgeroorlog en vastberaden om zijn studie voort te zetten. Momenteel gaat hij naar school in de Democratische Republiek Congo en ondanks zijn vindingrijkheid, scherpzinnigheid en vastberadenheid, bestaat de kans dat hij niet naar de middelbare school kan.
Gift, 14, is al drie jaar lang de beste van zijn klas. Toch is dat misschien niet genoeg om hem op school te houden.
Toen hem werd gevraagd wat zijn drijfveer was om zo goed te presteren, zei hij: “Als ik groot ben, wil ik graag leraar worden. Ik wil mensen helpen die over minder kennis beschikken.”
De kansen die hij had waren flinterdun. Gift ontvluchtte de oorlog die in zijn thuisland Zuid-Soedan woedde, een oorlog die het leven van zijn vader heeft gekost. Gift en zijn oom – die zijn wettelijke voogd werd nadat zijn vader vermoord werd en hij het contact met zijn moeder verloor – zochten in 2016 veiligheid in de opvanglocatie Biringi in de DR Congo.
“De oorlog zorgt voor veel leed. Ik moest mijn school verlaten door de oorlog. Ik was heel blij toen ik hoorde dat ik weer naar school kon.” De jongen herinnert zich zijn eerste dag op de Uboko lagere school nog goed, waar 800 Congolese en vluchtelingenkinderen samen studeren, na wederopbouw van de school door UNHCR.
Na het verlies van zijn thuis en zijn ouders, bleef Gift toch vastberaden en werkte hard. Vastbesloten om te slagen, werd hij de beste van zijn klas, leerde Frans zonder enige voorkennis, en probeerde ook na zonsondergang verder te studeren.
Dat zorgde voor een praktisch probleem: er was geen elektriciteit, waardoor hij geen licht had om thuis in het donker te studeren. Zijn oplossing? Een eigen lamp op zonne-energie ontwerpen. “Ik moest dit maken,” zei hij met in zijn hand een kleine lantaarn, bestaande uit drie lampjes en een zonnebatterij, die met plakband bij elkaar gehouden wordt.
Ondanks al zijn harde werk hangt er een donkere wolk boven zijn toekomst. Hij zit in het laatste jaar van de lagere school en in de oostelijke delen van de Democratische Republiek Congo (DRC) zijn de middelbare scholen schaars en liggen ver van elkaar verwijderd.
Gift beseft dat de kansen om verder te studeren heel gering zijn. Hij is bang dat hij in de ogen van zowel zijn gastgemeenschap als medevluchtelingen als waardeloos zal worden beschouwd als hij zijn studie niet kan voortzetten. Het is voor hem dus van vitaal belang om te studeren.
Aangezien Zuid-Soedanese kinderen toevlucht blijven zoeken in Congo, wordt de onderwijskloof alleen maar groter. Slechts 4.400 van de 12.500 Zuid-Soedanese kinderen in de DRC hebben toegang tot basisonderwijs en tot voor kort was er geen mogelijkheid om naar het middelbaar onderwijs te gaan.
In 2019 startte UNHCR met een klein programma om vluchtelingen in te schrijven voor middelbare scholen. We helpen ook bij de bouw en renovatie van schoolgebouwen. Toch gaat maar liefst 92 procent van de meer dan 6.000 Zuid-Soedanese jongeren nog steeds niet naar school.
UNHCR helpt vluchtelingenkinderen zoals Gift naar school te gaan door financiële steun te geven en helpt met de kosten, zoals schoolboeken, benodigdheden en uniformen. Maar zowel de middelen als de mogelijkheden zijn beperkt, voornamelijk voor de middelbare school, met als gevolg dat Gift en duizenden andere Zuid-Soedanese vluchtelingen hun scholing vroegtijdig moeten stopzetten.
Toch kan hij zich eenvoudigweg geen leven zonder onderwijs voorstellen.
“Het zou verschrikkelijk zijn als ik niet naar de middelbare school kan gaan,” zei hij. “Er moet voor iedereen een manier zijn om te studeren.”
Ann Encontre, regionale vertegenwoordiger van UNHCR in de DRC, zegt dat er zich onder de jonge vluchtelingen die ze ontmoet heeft “buitengewone talenten” bevinden. “Als je met hen praat, zie je hoe graag ze willen leren.”
“De middelbare school geeft vluchtelingenjongeren een doel in hun leven, een visie op de persoon die ze kunnen worden en de kennis die hen op een dag zal helpen hun huizen weer op te bouwen,” voegt ze eraan toe.
“Het alternatief voor school is wachten, zonder duidelijke opties voor de toekomst. Daarom doen we er alles aan om hen een opleiding te geven.”
Slechts 24% van de jongeren op de vlucht krijgt de kans om naar de middelbare school te gaan, terwijl dat wereldwijd voor 84% van de jongeren het geval is.
Dit verhaal en alle laatste cijfers komen aan bod in ons nieuwste onderwijsrapport: Stepping Up: Refugee Education in Crisis.
Deel op Facebook Deel op Twitter
