Starfsemi Flóttamannastofnunar Sameinuðu þjóðanna (UNHCR) á Íslandi heyrir undir Flóttamannastofnun Sameinuðu þjóðanna fyrir Norðurlönd og Eystrasaltslönd sem Danmörk, Eistland, Finnland, Ísland, Lettland, Litháen, Noregur og Svíþjóð tilheyra. Flóttamannastofnun Sameinuðu þjóðanna hefur starfað á þessum slóðum frá árinu 1985.
Aðalskrifstofur norska flóttamannaráðsins í Norður-Evrópu eru í Stokkhólmi en auk þeirra eru þrjár aðrar tengiskrifstofur á svæðinu, staðsettar í Riga, Tallinn og Vilnius.
UNHCR dreifir lífsnauðsynlegum gögnum um allan heim til að tryggja vernd og réttindi skjólstæðinga sinna og leitast við að finna varanlegar lausnir. Lestu meira um verkefni UNHCR um allan heim á alþjóðlegri heimasíðu okkar (á ensku).
Flóttamannastofnun Sameinuðu þjóðanna (UNHCR) er í virkum samskiptum við stjórnvöld, staðaryfirvöld, borgaraleg samtök og fjölmiðla til þess að standa vörð um réttindi og vellíðan einstaklinga sem hafa neyðst á flótta.
Ásamt samstarfsaðilum og samfélögum vinnum við að því að tryggja öllum rétt sinn til að sækja um hæli og leita öruggs skjóls í öðru landi. Við leitumst einnig við að tryggja varanlegar lausnir við aðstæðum þeirra.
Við vinnum með og aðstoðum stjórnvöld og frjáls félagasamtök í framlagi þeirra til flóttamannaaðstoðar um heim allan og felst samvinnan í því að leita lausna fyrir fólk sem neyðst hefur til að flýja heimili sín.
Á Norðurlöndum og í Eystrasaltslöndunum er hlutverk UNHCR ekki bein aðstoð við flóttafólk og hælisleitendur.
Helstu hlutverk UNHCR á Norðurlöndum og Eystrasaltslöndunum m.a. eru:
- Styðja við stjórnvöld í innleiðingu Evrópu- og alþjóðalaga í tengslum við hæli, vernd og einstaklinga án ríkisfangs. Í því felst að aðstoða aðila sem fara með hælismál í viðkomandi landi við að taka upp sanngjarna, skilvirka og vandaða málsmeðferð umsóknar um hæli, þ.m.t. barnvænt verklag. Starf okkar felst einnig í markvissum og gagnreyndum stuðningi, lögfræðilegum ábendingum, lögfræðiráðgjöf og þjálfun sérfræðinga og opinberra starfsmanna.
- Sjá um að hælisleitendur hafi aðgang að löndum á svæðinu, geti sótt um vernd og að þeir haldi sínum réttindum, sem tekur mið af aldri þeirra, kyni og uppruna.
- Ráðleggja ríkisstjórnum, samstarfsaðilum og öðrum hagsmunaaðilum um leiðir til að hjálpa flóttafólki við að aðlagast löndum á svæðinu – og hvernig lönd geti stuðlað að fleiri öruggum leiðum fyrir flóttafólk til að fá vernd. Þessi starfsemi felur í sér að kynna mikilvæg tengslanet og deila góðum starfsvenjum.
- Hvetja ríkisstjórnir til að finna lausnir á þeim áskorunum sem ríkisfangslausar manneskjur standa frammi fyrir innan landamæra þeirra og takast á við mál sem gætu aðstoðað við að útrýma ríkisfangsleysi.
- Auka vitund um ástand flóttafólks á heimsvísu og aðstæður þeirra milljóna sem hafa neyðst til að flýja – og auka meðvitund og skilning á málefnum flóttamanna. Það felur í sér að fá fjölmiðla og almenning til liðs við okkur, til dæmis með því að bregðast við á réttum tíma og taka þátt í opinberum viðburðum þar sem málefni flóttafólks eru til umræðu.
- Útvega efnahagslegan og annarskonar stuðning fyrir starf UNHCR á heimsvísu frá fjölda áhrifavalda, eins og ríkisstjórnum, stofnunum, fyrirtækjum og almennum borgurum.