O Solomon* ήταν μόλις 10 ετών όταν αναγκάστηκε να εγκαταλείψει το σπίτι του στην Ερυθραία. Σήμερα 14 πλέον ετών, ζει εδώ και αρκετούς μήνες μόνος του σε μεταβατική δομή φιλοξενίας ασυνόδευτων ανηλίκων. Είναι ένα από τα 33.000 ασυνόδευτα ανήλικα παιδιά που έφθασαν στην Ιταλία μέσω θαλάσσης το διάστημα από τον […]
O Solomon* ήταν μόλις 10 ετών όταν αναγκάστηκε να εγκαταλείψει το σπίτι του στην Ερυθραία. Σήμερα 14 πλέον ετών, ζει εδώ και αρκετούς μήνες μόνος του σε μεταβατική δομή φιλοξενίας ασυνόδευτων ανηλίκων.
Είναι ένα από τα 33.000 ασυνόδευτα ανήλικα παιδιά που έφθασαν στην Ιταλία μέσω θαλάσσης το διάστημα από τον Ιανουάριο του 2016 έως τον Ιούνιο του 2017. Πολλά από αυτά βίωσαν πολλές μορφές κακοποίησης κατά τη διάρκεια του ταξιδιού τους, συμπεριλαμβανομένης της σεξουαλικής βίας και της βίας λόγω φύλου, και αναγκάστηκαν να αντιμετωπίσουν ψυχολογικές και ψυχικές καταστάσεις εντελώς μόνα τους.
Ο Solomon έπεσε θύμα εκμετάλλευσης από διακινητές κατά τη διάρκεια του ταξιδιού του διασχίζοντας το Σουδάν και τη Λιβύη με την ελπίδα να φτάσει στην Ευρώπη. «Μας πούλησαν στη Σαχάρα και μετά ξανά στη Λιβύη όπου μείναμε για επτά μήνες», λέει ο Solomon. «Ήταν πολύ δύσκολα, πολύ δύσκολα. Παραιτείσαι από τη ζωή. Μας ανάγκασαν να πληρώσουμε πολλά χρήματα. Ένας σε αγοράζει και μετά σε πουλάει, και μετά σε πουλάει κάποιος άλλος».
Στη Λιβύη, οι διακινητές τον κρατούσαν αιχμάλωτο για ένα μήνα. Ζούσε σε ένα δωμάτιο μαζί με εκατοντάδες άλλους πρόσφυγες και μετανάστες, όπου του έδιναν λίγο φαγητό και καθημερινά έπεφτε θύμα ξυλοδαρμού. Όταν έφτασε η ώρα για τον Solomon και τους υπόλοιπους να επιβιβαστούν στη βάρκα με προορισμό την Ιταλία, διαπίστωσαν ότι στην ίδια βάρκα βρίσκονταν στριμωγμένοι και εκατοντάδες άλλοι άνθρωποι.
«Ήταν περίπου 900 άνθρωποι στη βάρκα», θυμάται ο Solomon. «Ξεκινήσαμε περίπου στις 6-7 τα ξημερώματα. Ήταν δύσκολα – η θάλασσα ήταν φουρτουνιασμένη, υπήρχαν τσακωμοί…κάποιοι πέθαναν. Πολλοί άνθρωποι πέθαναν. Ήταν τρομακτικό, αλλά τι μπορείς να κάνεις όταν δεν έχεις άλλη επιλογή; Δεν μπορείς να φοβάσαι γιατί αργά ή γρήγορα θα πρέπει να κάνεις αυτό το ταξίδι».
Έπειτα από δύο ημέρες στη θάλασσα, η βάρκα στην οποία επέβαινε ο Solomon εντοπίστηκε και οδηγήθηκε στην Ιταλία. Εκεί ο Solomon μεταφέρθηκε σε μια δομή για ασυνόδευτα παιδιά.
Αν και ήταν ασφαλής πιά, ο Solomon συνέχισε να ελπίζει ότι θα επανενωθεί με τη θεία του στην Ολλανδία. Η μεγάλη περίοδος αναμονής τον ανάγκασε να πάρει τα πράγματα στα χέρια του για μια ακόμα φορά, διακινδυνεύοντας να πέσει θύμα κακοποίησης, βίας και εκμετάλλευσης, όπως συμβαίνει και με αμέτρητους άλλους που είναι χωρισμένοι από αγαπημένα τους πρόσωπα.
«Τα παιδιά δε θα πρέπει να εκτίθενται σε τέτοιους κινδύνους», λέει ο Stephane Jaquemet, Περιφερειακός Διευθυντής της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (Υ.Α.) στη Νότια Ευρώπη. «Το πρόγραμμα της οικογενειακής επανένωσης χρειάζεται να βελτιωθεί, όχι μόνο για να αποφεύγονται αυτοί οι κίνδυνοι, αλλά επιπλέον για να αποκατασταθεί η ελπίδα και η εμπιστοσύνη των παιδιών όπως ο Solomon.
O Solomon, μαζί με μια ομάδα εφήβων, ξεκίνησε το ταξίδι του ένα βράδυ έχοντας μαζί του μόνο το σακίδιό του και έναν φακό ακολουθώντας τις γραμμές του τραίνου. Όταν οι ράγες του τραίνου περνούσαν μέσα από τούνελ στις βουνοπλαγιές, εκείνος και οι φίλοι του άρχιζαν να τρέχουν πάνω στις ράγες, παρακαλώντας το Θεό να μην περάσει κάποιο τραίνο εκείνη τη στιγμή – γιατί εάν περνούσε δεν θα μπορούσαν με κανένα τρόπο να αποφύγουν να τους χτυπήσει.
Το ταξίδι τους έφτασε στο τέλος όταν τους συνέλαβαν συνοριοφύλακες και τους οδήγησαν πίσω στην Ιταλία. Μέχρι και σήμερα ο Solomon περιμένει να επανενωθεί με την αγαπημένη του θεία.
Στην έκθεση που δημοσίευσε η Υ.Α., καταδεικνύεται ότι πολλοί άνθρωποι όπως ο Solomon επιχειρούν τέτοια απελπισμένα και επικίνδυνα ταξίδια λόγω της έλλειψης ασφαλών και νόμιμων οδών.
Σύμφωνα με την έκθεση, παρά τη μεγάλη πτώση που σημείωσε ο συνολικός αριθμός των ανθρώπων που διέσχισαν τη Μεσόγειο το πρώτο εξάμηνο του 2017, σε σύγκριση με την ίδια περίοδο το 2016, η πιθανότητα του να χάσουν τη ζωή τους όσοι επιχειρούν να φτάσουν στην Ευρώπη εξακολουθεί να είναι ανησυχητικά υψηλή.
Στην έκθεση καταγράφεται ότι περίπου 2.253 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους ή αγνοούνται στη θάλασσα, και τουλάχιστον 40 πέθαναν σε χερσαίες οδούς σε Ευρωπαϊκά σύνορα, ή κοντά σε αυτά. Καθώς η πλειοψηφία των ανθρώπων επιχειρεί το ταξίδι αυτό κρυφά, είναι δύσκολο να επιβεβαιωθούν αυτού του είδους οι πληροφορίες και οι παραπάνω εκτιμήσεις θεωρούνται ότι είναι συντηρητικές. Τα περιστατικά βίας και κακομεταχείρισης κατά τη διάρκεια του ταξιδιού, ιδίως στη Λιβύη, είναι κοινό φαινόμενο.
Η Υ.Α. καλεί τα ευρωπαϊκά κράτη να απλοποιήσουν τις ιδιαίτερα εκτενείς και δύσκολες διαδικασίες όσον αφορά τα άτομα που επιθυμούν να επανενωθούν με μέλη της οικογένειάς τους. Επιπλέον, ενθαρρύνει τα κράτη μέλη της Ε.Ε. να επιταχύνουν τη διαδικασία μετεγκατάστασης για τους αιτούντες άσυλο στην Ιταλία που πληρούν τα κριτήρια, συμπεριλαμβανομένων των ασυνόδευτων παιδιών, ως μια κίνηση αλληλεγγύης προς την Ιταλία.
Παρά τον μεγάλο αριθμό των υποψηφίων προς μετεγκατάσταση, όπως ο Solomon, μόνο λίγες μεμονωμένες περιπτώσεις μετεγκατάστασης ασυνόδευτων ανήλικων παιδιών από την Ιταλία έχουν ολοκληρωθεί με επιτυχία. Για να αντιμετωπιστεί το ζήτημα αυτό, είναι αναγκαίο να ληφθούν συγκεκριμένα μέτρα για τα ασυνόδευτα παιδιά και να υπάρξει πιο αποτελεσματική κατανομή ευθυνών και αλληλεγγύη μεταξύ των κρατών μελών της Ε.Ε.
«Η λήψη μέτρων για τη μείωση του αριθμού των προσφύγων και των μεταναστών που φτάνουν στην Ευρώπη, χωρίς να ενισχύουμε παράλληλα την ειρηνευτική διαδικασία, την ανάπτυξη και τη δημιουργία ασφαλών οδών, είναι ηθικά απαράδεκτη», δήλωσε ο Ύπατος Αρμοστής του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες Filippo Grandi.
* Το όνομά του έχει αλλάξει για λόγους προστασίας.
Σημείωση: Μπορείτε να βρείτε στην ιστοσελίδα της Υ.Α. περισσότερες ιστορίες που αποτυπώνουν τα επικίνδυνα αυτά ταξίδια, όπως εδώ.
Μοιράσου το στο Facebook Μοιράσου το στο Twitter