Δήλωση του Ύπατου Αρμοστή του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες Filippo Grandi
Έχουμε ξεπεράσει το σοκαριστικά θλιβερό ορόσημο των 2 εκατομμυρίων προσφύγων που διέφυγαν από την Ουκρανία μέσα σε μόλις 12 ημέρες, κυρίως προς πέντε γειτονικές χώρες. Πάνω από τους μισούς ανάμεσά τους αναζήτησαν καταφύγιο στην Πολωνία.
Βρισκόμουν στην περιοχή για πέντε ημέρες: συναντήθηκα με πρόσφυγες, εργαζόμενους στον ανθρωπιστικό τομέα, τοπικούς φορείς που ανέλαβαν άμεσα δράση και μέλη κυβερνήσεων. Αν και βρήκα ενθαρρυντικό το καλωσόρισμα προς τους πρόσφυγες, νιώθω βαθιά θλίψη για την Ουκρανία και τον λαό της.
Στα σύνορα είδα τη φυγή ενός λαού, κυρίως γυναικών και παιδιών, μαζί με παλαιότερους πρόσφυγες και άτομα με αναπηρίες. Έφταναν σοκαρισμένοι και βαθιά κλονισμένοι από τη βία και το κουραστικό τους ταξίδι αναζητώντας ασφάλεια. Οικογένειες που διαλύονται χωρίς καμία λογική. Το τραγικό είναι ότι εάν δε σταματήσει ο πόλεμος, το ίδιο θα συμβεί με πολλούς περισσότερους ανθρώπους.
Η ανταπόκριση της Ευρώπης είναι αξιοσημείωτη. Η οδηγία της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την Προσωρινή Προστασία προσφέρει στους πρόσφυγες ασφάλεια και επιλογές, μια ευκαιρία για σταθερότητα σε μια περίοδο τεράστιας αναταραχής.
Η Πολωνία έχει υποδεχθεί πάνω από 1,2 εκατομμύρια πρόσφυγες. Η πολωνική κυβέρνηση αλλά και οι τοπικές κοινότητες έχουν αξιέπαινα και πολύ οργανωμένα αναλάβει να τους καλωσορίσουν. Το ίδιο ισχύει για τη Δημοκρατία της Μολδαβίας και τη Ρουμανία, τις οποίες επισκέφτηκα κατά τη διάρκεια της αποστολής μου, καθώς και για άλλες γειτονικές χώρες, που πολύ γενναιόδωρα κράτησαν τα σύνορά τους ανοιχτά. Στα σύνορα με την Ουκρανία, είδα μια ξεχωριστή εκδήλωση αυθόρμητης αλληλεγγύης από τις κοινότητες και τα μέλη των ανθρωπιστικών φορέων κατά μήκος κάθε χώρας: τοπικά οι φορείς ανέλαβαν άμεσα δράση, οι δωρεές που φτάνουν σχηματίζουν βουνά, όλα οργανώνονται αποτελεσματικά από τους συνοριοφύλακες, τις τοπικές αρχές και τις κοινότητες.
Η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες έχει επίσης ενισχύσει την ανταπόκρισή της. Στηρίζουμε τον συντονισμό της ανθρωπιστικής ανταπόκρισης και στέλνουμε πλήθος εξειδικευμένου προσωπικού και δεκάδες εκατομμύρια δολάρια ανθρωπιστικής ενίσχυσης για να στηρίξουμε την ανταπόκριση των κυβερνήσεων μέσω της παροχής υλικής και οικονομικής βοήθειας στους πρόσφυγες. Έχουμε επίσης ενισχύσει τις ομάδες μας στον τομέα προστασίας προκειμένου να καλυφθούν οι ανάγκες των γυναικών και των παιδιών, ένας πληθυσμός για τον οποίο ανησυχούμε ιδιαίτερα.
Είναι ωστόσο επιτακτική ανάγκη η διεθνής κοινότητα να αυξήσει τη στήριξή της προς τους πρόσφυγες και τις κοινότητες υποδοχής τους, ιδίως στη Μολδαβία. Όλα τα ευρωπαϊκά κράτη πρέπει να συνεχίσουν να δείχνουν γενναιοδωρία. Οι άλλες χώρες, εκτός Ευρώπης, έχουν επίσης έναν σημαντικό ρόλο προκειμένου να βοηθήσουν τους ανθρώπους που έχουν ανάγκη και να μοιραστούν τη διεθνή ευθύνη για εκατομμύρια πρόσφυγες.
Πίσω όμως από το θερμό καλωσόρισμα κρύβεται η απόγνωση των ανθρώπων και ο αφάνταστος πόνος. Οι πρόσφυγες που έχουν διασχίσει τα σύνορα είναι μεν ασφαλείς από τη βία, αλλά όλοι ανεξαιρέτως έχουν βιώσει μια τεράστια απώλεια και τραυματικές εμπειρίες. Πίσω από τα μονολιθικά στατιστικά στοιχεία υπάρχουν 2 εκατομμύρια ιστορίες αποχωρισμού, αγωνίας και απώλειας.
Σχετικά με τις αναφορές που έχουν γίνει για περιστατικά απαράδεκτων διακρίσεων απέναντι σε ανθρώπους που διαφεύγουν από την Ουκρανία, έθεσα τους προβληματισμούς μου στις αρμόδιες αρχές καθώς κάθε πράξη διακρίσεων ή ρατσισμού πρέπει να καταδικάζεται και όλοι οι άνθρωποι θα πρέπει να λαμβάνουν προστασία. Όλες οι αρχές συμφώνησαν πλήρως και με διαβεβαίωσαν στο υψηλότερο κυβερνητικό επίπεδο αλλά και στο επίπεδο των εργαζόμενων στο πεδίο ότι τα κράτη δεν κάνουν και δεν θα κάνουν διακρίσεις ούτε θα κλείνουν την πόρτα σε ανθρώπους που εγκαταλείπουν την Ουκρανία.
Στο εσωτερικό της Ουκρανίας οι εικόνες είναι σοκαριστικές. Οι άνθρωποι είτε μετακινούνται είτε βρίσκουν καταφύγιο για να προστατευτούν από τον βάναυσο πόλεμο όσο καλύτερα μπορούν. Ομάδες της Ύπατης Αρμοστείας, μαζί με τους τοπικούς μας εταίρους, παραδίδουν ανθρωπιστική βοήθεια όπου και όποτε μπορούν αλλά η πρόσβαση είναι περιορισμένη και μη ασφαλής. Μαζί με τη Διεθνή Επιτροπή του Ερυθρού Σταυρού (ICRC), τα Ηνωμένα Έθνη προσπαθούν να διαπραγματευτούν τη διάνοιξη ασφαλών περασμάτων, αλλά για να γίνει αυτό θα πρέπει τα όπλα να σιγήσουν.
Μοιράσου το στο Facebook Μοιράσου το στο Twitter