Ο Nadeem κατά τη διάρκεια της απογευματινής του προπόνησης στο Πανθεσσαλικό στάδιο έξω από την πόλη του Βόλου. © UNHCR/Socrates Baltagiannis
Μια ομάδα εφήβων που κάνει ζέσταμα στον τάπητα διαδρομών του Πανθεσσαλικού σταδίου κοντοστέκεται και χαζεύει έναν νεαρό άντρα που αναπτύσσει ξαφνικά μεγάλη ταχύτητα στην άλλη πλευρά του σταδίου. Ο Ahmad Nadeem, όπως κάθε απόγευμα, κάνει την καθημερινή του προπόνηση μέχρι να δύσει ο ήλιος στο στάδιο του Βόλου. Η απόσταση των 400 μέτρων την οποία καλύπτει σε λιγότερο από ένα λεπτό προκαλεί αίσθηση σε όσους αθλούνται στον ίδιο χώρο, πολίτες όλων των ηλικιών του Βόλου. Το γεγονός ότι ο δρομέας δεν έχει αριστερό χέρι από τον αγκώνα και κάτω είναι κάτι που λίγοι προσέχουν.
Για τον 25χρονο Nadeem, που έφτασε μόνος του από το Πακιστάν στην Ελλάδα σε ηλικία μόλις 13 ετών, η καθημερινή προπόνηση είναι κάτι παραπάνω από μια υγιής συνήθεια, που έγινε ακόμα πιο σημαντική στη διάρκεια της καραντίνας. Η συνέπεια και το πάθος με το οποίο κράτησε τον αθλητισμό στην καθημερινότητά του, ακόμα και στις πιο δύσκολες στιγμές, φανερώνουν μια σχέση ζωής. Όσο οι δυσκολίες της ζωής και της προσαρμογής σε μια νέα χώρα μεγάλωναν για τον Nadeem, τόσο ο αθλητισμός τον κρατούσε προσηλωμένο στους στόχους του.
«Τα πρώτα χρόνια ήταν λίγο δύσκολα. Όταν το πήρα απόφαση, ήταν η θέλησή μου, που με βοήθησε και τα έκανε να φαίνονται πιο εύκολα», λέει ο Nadeem για το τι σημαίνει αθλητισμός και αγώνας για επιβίωση για έναν πρόσφυγα με αναπηρία.
«Ο Nadeem είναι ένα εξαιρετικό παιδί με πείσμα, με θέληση μα πάνω από όλα με φιλότιμο» λέει η προπονήτριά του, Ελένη Μανούκα. Η κα. Μανούκα ανέλαβε τυπικά την προπόνηση του Nadeem με τον Αθλητικό Σύλλογο «Αργοναύτες» ΑμεΑ Βόλου τον Νοέμβριο του 2020, αν και παρακολουθούσε την εξέλιξή του καιρό. Όπως αναφέρει, πολύ σημαντική στην προσπάθεια που κάνουν μαζί είναι και η στήριξη της Ελληνικής Παραολυμπιακής Επιτροπής μέσα από τα προγράμματά της που προάγουν την πρόσβαση στον αθλητισμό για τους πρόσφυγες με αναπηρίες.
Η κα. Μανούκα, καθηγήτρια φυσικής αγωγής, ασχολείται με τον αθλητισμό για άτομα με αναπηρία για πάνω από 25 χρόνια. Δεν είναι εύκολο, όπως λέει, να ξεπεραστεί το στίγμα και τα πρακτικά εμπόδια για αυτούς τους ανθρώπους και ειδικά για τα παιδιά. Αλλά ο αθλητισμός βοηθάει. «Ο αθλητισμός σε βοηθάει να ανακτήσεις την αυτοπεποίθησή σου. Δεν νομίζω ότι υπάρχει καλύτερο πράγμα για έναν άνθρωπο, και μάλιστα για έναν πρόσφυγα. Ο Nadeem έχει ελληνική εκπαίδευση αλλά παρόλα αυτά δεν παύει να είναι ο “πρόσφυγας”. Μέσω του αθλητισμού κοινωνικοποιείται και δεν υπάρχει πρόβλημα» αναφέρει για τον αθλητή της, που έχει γίνει όπως λέει μέλος της οικογένειάς της.
Η σχέση τους φαίνεται από το πώς συνεννοούνται με το βλέμμα και μόνο μέσα στον αθλητικό χώρο. «Έχω τέσσερα παιδιά και ο Νadeem είναι το πέμπτο» αναφέρει η προπονήτρια, που πηγαινοφέρνει κάθε μέρα με το αυτοκίνητό της τον Nadeem για την προπόνησή του στο Πανθεσσαλικό στάδιο, που βρίσκεται έξω από την πόλη του Βόλου.
Οι δυο τους, έχουν το βλέμμα στραμμένο στο επόμενο Πανελλήνιο Πρωτάθλημα Στίβου για άτομα με αναπηρία, που θα γίνει στις 9-11 Ιουλίου στο Καυταντζόγλειο Στάδιο της Θεσσαλονίκης. Στόχος τους είναι μια ακόμα διάκριση στα αγωνίσματα της κατηγορίας Τ47, την ταξινόμηση του Nadeem με βάση το ποσοστό της εκ γενετής αναπηρίας του. Eπόμενος μεγάλος στόχος και όνειρο του Nadeem, όπως και κάθε αθλητή, είναι οι Παραολυμπιακοί Αγώνες του Τόκυο. «Θέλω να κατεβάσω περίπου 3 δευτερόλεπτα το χρόνο μου στο 400αρι», λέει o Nadeem χωρίς να χάνει λεπτό από το πρόγραμμα της προπόνησής του. «Έχω πιάσει τα 56,29 δευτερόλεπτα. Είμαι χαρούμενος αλλά προσπαθώ να φτάσω κάτι που θέλω, που έχω όνειρο, τους Παραολυμπιακούς».
Λένε ότι κάποιες φορές ο άνθρωπος μπορεί να δει καθαρά όσα έχουν πραγματικά αξία στη ζωή μετά από ένα ισχυρό σοκ ή κάτι που ανατρέπει τα σχέδιά του. Το ταρακούνημα που χρειάστηκε ο Nadeem για να βρει ξανά τους στόχους του, ήρθε πριν από σχεδόν δέκα χρόνια από την Ιωάννα Ρεπανά, τη συντονίστρια του ξενώνα για ασυνόδευτα παιδιά που λειτουργεί η ΑΡΣΙΣ – Κοινωνική Οργάνωση Υποστήριξης Νέων στη Μακρινίτσα του Βόλου.
Όπως πολλά ασυνόδευτα παιδιά που φτάνουν στη χώρα μας, o Νadeem χρειάστηκε να αντιμετωπίσει πολλά από τη στιγμή που έφτασε στην Ελλάδα μέσω της Σάμου το 2008 μέχρι να βρεθεί στη Δομή Φιλοξενίας Ασυνόδευτων Ανηλίκων της ΑΡΣΙΣ. Ήταν μια περίοδος που υπήρχαν πολύ λίγες δομές υποδοχής για τους αιτούντες άσυλο και τα ασυνόδευτα παιδιά στη χώρα. Όταν ανέλαβε ως συντονίστρια της Δομής η Ιωάννα Ρεπανά το 2012, βρήκε τον Nadeem εκεί. Ένα παιδί που μιλούσε ελληνικά, αλλά είχε εγκαταλείψει το σχολείο και δούλευε σε τοπική επιχείρηση από το πρωί ως το βράδυ.
«Σήμερα που μιλάω ελληνικά, που είμαι σε αυτό το στάδιο, το οφείλω στην κυρία Ρεπανά που με βοήθησε στα πρώτα μου βήματα. Μου δόθηκε η ευκαιρία και την άρπαξα», λέει ο Nadeem με φανερή ευγνωμοσύνη για το προσωπικό του ξενώνα, όπου κάποτε φιλοξενήθηκε ως παιδί και τώρα είναι το εργασιακό του περιβάλλον. «Εκείνη την εποχή στον ξενώνα δεν υπήρχαν διερμηνείς», εξηγεί η κυρία Ρεπανά. «Ο Nadeem μπορούσε ήδη να επικοινωνεί καλά στα ελληνικά και είχε άτυπα επιφορτιστεί τον ρόλο του μεταφραστή για τα υπόλοιπα παιδιά του ξενώνα, παρόλο που ήταν και ο ίδιος παιδί. Ξεκινήσαμε να συζητάμε για τις δυνατότητες που είχε να συνεχίσει το σχολείο και να γίνει διερμηνέας». Με την ενθάρρυνση αυτή, ο Nadeem γράφτηκε στο Γυμνάσιο και συνέχισε να φοιτά στο Επαγγελματικό Λύκειο όπου μάλιστα τελείωσε με την ειδικότητα της φυσικοθεραπείας.
«Η κυρία Ρεπανά ανακάλυψε και το ταλέντο μου στον αθλητισμό», θυμάται ο Nadeem γελώντας. «Τον είδα μια μέρα να παίζει ‘μήλα’ στον ξενώνα και εντυπωσιάστηκα με τη δύναμη που είχαν οι βολές του και τα άλματά του. Σαν να έβλεπα ένα ζαρκάδι. Δεν είχα φυσικά την ειδίκευση για να καταλάβω ποιο ακριβώς ήταν το ταλέντο του. Έτσι αρχίσαμε να το ψάχνουμε μέσα από ανθρώπους του αθλητισμού», εξηγεί η κα. Ρεπανά για τις πρώτες επαφές με τον Γυμναστικό Σύλλογο Βόλου και την παράλληλη προσπάθεια να βρεθεί λύση με τα χαρτιά του για να αθληθεί.
Από το 2014 οι προπονήσεις του Nadeem στον στίβο με τον Γυμναστικό Σύλλογο Βόλου έγιναν εντατικές ενώ έπιασε ταυτόχρονα δουλειά στην AΡΣΙΣ ως διερμηνέας. «Η μέρα μου ξεκινούσε γύρω στις 5 το πρωί, έπιανα δουλειά στις 7.30 στη Μακρινίτσα. Τελείωνα τη δουλειά στις 15:30, πήγαινα στον Βόλο, έκανα προπόνηση μέχρι τις 18:30, έπαιρνα το σακίδιο και έτρεχα να προλάβω το λεωφορείο γιατί πήγαινα στο εσπερινό σχολείο. Συνήθως αργοπορούσα την πρώτη ώρα! Τελείωνα το σχολείο στις 22.30 και όταν πήγαινα σπίτι δεν είχα τη δύναμη ούτε να αλλάξω ρούχα. Κάθε βράδυ έτρωγα σουβλάκια.»
Ο Nadeem δε φαίνεται να μετανιώνει για τα ατελείωτα ωράρια. Στη δουλειά του νιώθει ότι βοηθάει τα ασυνόδευτα παιδιά γιατί μπορεί να τα καταλάβει καλύτερα έχοντας περάσει και ο ίδιος από παρόμοιες καταστάσεις. Ως διερμηνέας βρέθηκε στα ελληνικά νησιά, μαζί και με άλλα μέλη της ΑΡΣΙΣ, από την πρώτη στιγμή που ξέσπασε η κρίση του 2015-2016, σε πολύ δύσκολες συνθήκες. «Επειδή έχει περάσει από παιδί τόσες δυσκολίες, νομίζω μπορεί να βοηθήσει ακόμα και το σπουργιτάκι που θα βρεθεί στο δρόμο», λέει η κα. Ρεπανά.
«Με τον Nadeem δεν ήταν όπως με άλλα παιδιά που εγώ πρέπει να τα παρακινήσω. Από τότε μέχρι και τώρα που δουλεύουμε μαζί κάθε μέρα, πάντα θα με ρωτήσει λέξεις που θέλει να μαθαίνει», εξηγεί ο Χρήστος Αλεξόπουλος, ο εκπαιδευτικός του ξενώνα της ΑΡΣΙΣ, ένας άνθρωπος που, όπως λέει ο Nadeem, τον βοήθησε πολύ όλα αυτά τα χρόνια. «Ακόμα και τώρα διαβάζει λεξιλόγιο μεταφραστή που έχει σχέση με τη φυσικοθεραπεία αλλά και με νομικές καταστάσεις. Είναι ανήσυχο πνεύμα, δεν επαναπαύεται.»
Όταν αναφέρεται σε όσους ανθρώπους τον έχουν βοηθήσει στην Ελλάδα o Nadeem έχει μια αγωνία να αναφέρει όλα τα ονόματα όσων βρέθηκαν στον δρόμο του και τον στήριξαν με διαφορετικούς τρόπους: τους ανθρώπους της ΑΡΣΙΣ, τους διαφορετικούς προπονητές του, γιατρούς και φυσικοθεραπευτές, δασκάλους. Στον Βόλο άλλωστε έχει ζήσει κάποιες από τις πιο ευτυχισμένες στιγμές του. «Όπως όταν πήρα το απολυτήριο του γυμνασίου στα χέρια μου και είπα “εντάξει, κάτι έκανα”». Στις ευτυχισμένες στιγμές προσθέτει και αυτές που κέρδισε μέσα στα στάδια, όταν πήρε τα πρώτα του μετάλλια σε πανελλήνιους αγώνες.
«Οι άνθρωποι σπάνια ακούνε κάτι καλό για τους ξένους, τους πρόσφυγες. Ακούνε άσχημες ειδήσεις», λέει ο Nadeem μέσα από τη δική του εμπειρία ένταξης στην τοπική κοινωνία. «Είναι πολύ σημαντικό να μάθουν τη γλώσσα οι πρόσφυγες, να έχουν υπομονή και θάρρος» αναφέρει μιλώντας ιδίως για τα νέα παιδιά. «Έτσι ώστε ο κόσμος να μην πιστεύει μόνο όσα ακούει αλλά να μπορεί να δει τους πρόσφυγες όπως είναι. Όχι ως κάτι διαφορετικό, αλλά ως ανθρώπους».
Μοιράσου το στο Facebook Μοιράσου το στο Twitter