Όταν ένιωσε ασφαλής στη Θεσσαλονίκη, η Shaimaa αποφάσισε να κάνει πράξη την ελπίδα της για ένα καλύτερο μέλλον και να ανοίξει το δικό της εστιατόριο. ©UNHCR/Socrates Baltagiannis
Στην οδό Βαλαωρίτου, στο κέντρο της Θεσσαλονίκης, η Shaimaa υποδέχεται, με τη χαρά της οικοδέσποινας, ένα μεγάλο πλήθος από άνδρες, γυναίκες και παιδιά. Είναι η ημέρα των εγκαινίων του εστιατορίου της και σε αυτό το γραφικό στενό που έχει πλημμυρίσει από αρώματα σπιτικής κουζίνας, οι παρευρισκόμενοι περιμένουν υπομονετικά τη σειρά τους για να δοκιμάσουν τις λαχταριστές γεύσεις που μαγειρεύει η Shaimaa.
Το εστιατόριο έχει πάρει την ονομασία «Ustura», που στα αραβικά σημαίνει «μύθος», μια επιλογή όχι τυχαία.
«Όλη η διαδρομή που ξεκίνησε από τη στιγμή που φύγαμε από το Ιράκ με τα παιδιά μου γιατί κινδυνεύαμε, πώς φτάσαμε ασφαλείς στην Ελλάδα, πώς μεγάλωσαν τα παιδιά μου και πώς κατάφερα να έχω αυτό το μαγαζί, όλα αυτά είναι σαν μύθος», εξηγεί η Shaimaa.
Η 44χρονη σήμερα γυναίκα έφτασε στην Ελλάδα μόνη με τα τρία παιδιά της τον Σεπτέμβριο του 2018. Όταν πήρε άσυλο και ένιωσε ότι η ίδια και η οικογένειά της ήταν πλέον ασφαλείς στη Θεσσαλονίκη, αποφάσισε να κάνει πράξη την ελπίδα της για ένα καλύτερο μέλλον.
Η ονομασία «Ustura» σημαίνει «μύθος» και το στέμμα στην επιγραφή είναι για τη Shaimaa η ανταμοιβή για τις δυσκολίες που έχει ξεπεράσει μέχρι να τα καταφέρει. ©UNHCR/Socrates Baltagiannis
Ο Mamdouh, ο οποίος εργάζεται στο εστιατόριο της Shaimaa, ετοιμάζει ψητά και μαγειρευτά. © UNHCR/Socrates Baltagiannis
Όλα τα φαγητά στο εστιατόριο είναι χειροποίητα, ακόμα και οι τηγανητές πατάτες, που η Shaimaa νιώθει ότι τηγανίζει για τα παιδιά της. © UNHCR/Socrates Baltagiannis
«Θέλω να φτιάξω το δικό μου εστιατόριο», είπε με αποφασιστικότητα όταν το καλοκαίρι του 2023 επισκέφθηκε για πρώτη φορά την Υπηρεσία Απασχόλησης του Κέντρου Υποστήριξης Προσφύγων/Blue Refugee Centre που λειτουργεί η μη κυβερνητική οργάνωση SolidarityNow στη Θεσσαλονίκη. H Shaimaa γνώριζε το Κέντρο ήδη από το 2019 όταν είχε απευθυνθεί εκεί για να λάβει υπηρεσίες ένταξης, όπως μαθήματα ελληνικών για την ίδια και τον γιο της.
Στην πρώτη της συνάντηση με τη συντονίστρια της Υπηρεσίας Απασχόλησης του SolidarityNow, Μαίρη Ασβεστά, η Shaimaa περιέγραψε αναλυτικά τους στόχους της. Μπορεί να είχε σπουδάσει νοσοκόμα στην πατρίδα της και να είχε κάνει σεμινάρια ραπτικής στη Θεσσαλονίκη, ωστόσο η μεγάλη της αγάπη ήταν η μαγειρική. Στο Ιράκ, όπως και στην Ελλάδα, η μαγειρική είναι συνδεδεμένη με σημαντικές περιστάσεις και η Shaimaa χαιρόταν πάντα να μαγειρεύει για πολύ κόσμο στις μεγάλες γιορτές. Ήθελε λοιπόν, να ανοίξει τον δικό της χώρο, όπου θα προσφέρει γεύσεις της πατρίδας της.
Το εγχείρημα φάνταζε ακατόρθωτο. Αν και είχε δουλέψει στην κουζίνα εστιατορίου, δεν είχε καμία γνώση για τις υπόλοιπες πτυχές λειτουργίας μιας επιχείρησης και κυρίως για την οικονομική διαχείριση. Επιπλέον, δεν είχε τους οικονομικούς πόρους και δεν μπορούσε να εξασφαλίσει την απαραίτητη χρηματοδότηση.
«Παρά τις δυσκολίες, η Shaimaa ερχόταν για έναν ολόκληρο χρόνο αδιάλειπτα στις συναντήσεις μας. Είχε θέληση, σταθερότητα, προσήλωση και μια επιθυμία που δεν καμπτόταν», θυμάται η Μαίρη Ασβεστά.
Στο Κέντρο Υποστήριξης Προσφύγων υλοποιείται το πρόγραμμα «BRC Livelihoods», σε συνεργασία με την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες*, με στόχο την ολιστική υποστήριξη των προσφύγων και αιτούντων άσυλο για ένταξη στην αγορά εργασίας και κατ’ επέκταση στην κοινωνική και οικονομική ζωή. Οι συνεργάτες του προγράμματος, εργασιακοί και νομικοί σύμβουλοι, κοινωνικοί λειτουργοί και λογιστές, στάθηκαν στο πλευρό της Shaimaa σε αυτό το γεμάτο προκλήσεις ταξίδι προς την επιχειρηματικότητα. Τη βοήθησαν να φτιάξει το επιχειρηματικό πλάνο της, να βρει τον κατάλληλο χώρο για να στεγάσει την επιχείρηση και να αναζητήσει πηγές χρηματοδότησης. Επιπλέον, την υποστήριξαν και σε άλλους τομείς, όπως σε διοικητικές και λογιστικές διαδικασίες και στην πρόσβαση σε παροχές κοινωνικής πρόνοιας, όπως την υποβολή αίτησης για επίδομα ενοικίου. Ήταν και παραμένουν δίπλα της σε όλη αυτή τη διαδρομή, που είχε ως αποτέλεσμα να βρει ξανά την ελπίδα στη Θεσσαλονίκη.
Το εστιατόριο της Shaimaa έχει διακοσμηθεί με πολύχρωμα φωτιστικά, αλλά και μια ξύλινη πινακίδα με ευχές για καλή δουλειά και καλή γειτονία. Επίσης, έχει ζητήσει από συμπατριώτη της καλλιτέχνη να ζωγραφίσει στους τοίχους αγαπημένες της τοποθεσίες στη Θεσσαλονίκη, όπως το σημείο της παραλίας, όπου καθόταν παλιότερα με τα παιδιά της.
«Μπορεί η κουζίνα να είναι αραβική, αλλά θέλω να κάνω τη σύνδεση με τη Θεσσαλονίκη, όπου βρίσκεται το μαγαζί, γιατί νιώθω ότι παίρνω δύναμη από την ίδια την πόλη», εξομολογείται η ίδια.
Στο Ιράκ, όπως και στην Ελλάδα, η μαγειρική είναι συνδεδεμένη με σημαντικές περιστάσεις και η Shaimaa χαιρόταν πάντα να μαγειρεύει για πολύ κόσμο στις μεγάλες γιορτές. ©UNHCR/Socrates Baltagiannis
Τα νέα για το εγχείρημα της Shaimaa έχουν διαδοθεί και στα εγκαίνια πολλοί κάτοικοι της πόλης, Έλληνες και πρόσφυγες, ανυπομονούν να δοκιμάσουν τις σπιτικές γεύσεις με φρέσκα υλικά που ετοιμάζει. Ενθουσιάζονται και δηλώνουν ότι θα γίνουν τακτικοί πελάτες.
«Η Shaimaa είναι μια ζωντανή απόδειξη ότι όλοι οι άνθρωποι μπορούμε να σταθούμε ξανά στα πόδια μας, να επιλέξουμε ποια από τα όνειρά μας θα κυνηγήσουμε και να γίνουμε κύτταρο της κοινότητας στην οποία ζούμε. Για να γίνει όμως αυτό πρέπει να μας δοθούν κάποιες ευκαιρίες, να μας προσφερθεί η ανάλογη υποστήριξη», εξηγεί ο υπεύθυνος του Γραφείου Θεσσαλονίκης της Ύπατης Αρμοστείας, Λευτέρης Κωνσταντόπουλος.
Μπορεί όλη αυτή η προσπάθεια να είχε πολλές δυσκολίες στην υλοποίησή της, αλλά κρύβει και ένα μήνυμα που η Shaimaa θέλει να στείλει προς κάθε γυναίκα.
«Να έχουν κουράγιο και να μην απογοητεύονται, να συνεχίζουν τον αγώνα μέχρι να φτάσουν στο όνειρό τους», λέει με το χαμόγελο της ικανοποίησης χαραγμένο στο πρόσωπό της για το δικό της όνειρο που έγινε πραγματικότητα.
—————————————
Η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες υλοποιεί την παγκόσμια εκστρατεία «Ελπίδα Μακριά από το Σπίτι» και κάνει έκκληση στα κράτη να αναλάβουν δράση, για να προστατεύσουν τα δικαιώματα των ανθρώπων που αναζητούν ασφάλεια μακριά από τον πόλεμο, τη βία και τους διωγμούς. Εξασφαλίζοντας την πρόσβαση στο άσυλο, την οικογενειακή επανένωση, την εργασία και την εκπαίδευση, τα κράτη μπορούν να δείξουν στους ανθρώπους ότι υπάρχει ελπίδα μακριά από το σπίτι.
*Τα προγράμματα της Ύπατης Αρμοστείας υλοποιούνται χάρη στην ευέλικτη χρηματοδότηση που λαμβάνει από την Αυστραλία, το Βέλγιο, τη Γαλλία, τη Γερμανία, τη Δανία, την Ελβετία, τις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής, το Ηνωμένο Βασίλειο, την Ιρλανδία, τον Καναδά, την Δημοκρατία της Κορέας, τη Νορβηγία, την Ολλανδία και τη Σουηδία.
Μοιράσου το στο Facebook Μοιράσου το στο Twitter
