Από: Μαρία Κλάρα Μάρτιν, Αντιπρόσωπο ΥΑ ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες στην Ελλάδα | Τζιανλούκα Ροκκο, Επικεφαλής ΔΟΜ Ελλάδας
Σήμερα συμπληρώνεται ένας χρόνος από την τραγική ημέρα του ναυαγίου ανοικτά των ακτών της Πύλου, μία μέρα που η ελπίδα μετατράπηκε σε σπαραγμό για εκατοντάδες πρόσφυγες και μετανάστες. Το ναυάγιο της 14ης Ιουνίου 2023 κόστισε τη ζωή πολλών ανθρώπων, υπενθυμίζοντας με τον πλέον σκληρό τρόπο τα επικίνδυνα ταξίδια που ξεκινούν όσοι και όσες αναζητούν ασφάλεια και ένα καλύτερο μέλλον.
Το πλοίο, ένα μη αξιόπλοο σκάφος που μετέφερε έως και 750 άτομα, ανετράπη εκείνη την ημέρα. Μόνο 104 διασώθηκαν, ενώ ανασύρθηκαν 82 σοροί. Έχουν ξεκινήσει έρευνες στην Ελλάδα, ωστόσο αναμένονται ακόμα σαφείς απαντήσεις ώστε να αποδοθεί δικαιοσύνη και να βρουν παρηγοριά οι επιζώντες και οι οικογένειες όσων χάθηκαν. Η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (ΥΑ) και ο Διεθνής Οργανισμός Μετανάστευσης (ΔΟΜ) παραμένουμε στη διάθεση των αρχών που διερευνούν την υπόθεση, για να συνδράμουμε με όποιον τρόπο κρίνεται κατάλληλος και στο πλαίσιο της δικαιοδοσίας των δύο Οργανισμών. Η δικαιοσύνη για τους επιζώντες και τις οικογένειες των θυμάτων δεν είναι κάτι τυπικό, αποτελεί απαραίτητο βήμα για να επουλωθούν οι πληγές, ένα βήμα λογοδοσίας και αποτροπής μελλοντικών τραγωδιών.
Ακόμα και μετά την τραγωδία της Πύλου, η Μεσόγειος εξακολουθεί να είναι ένα νεκροταφείο για όσους αναζητούν ασφάλεια ή μια καλύτερη ζωή. Σύμφωνα με την πλατφόρμα Missing Migrants του ΔΟΜ και μόνο σε ένα χρόνο μέσα, το 2023, 3.155 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους ή αγνοούνται, ενώ τους πρώτους μήνες του 2024, 923 ακόμα άνθρωποι βρήκαν την ίδια μοίρα.
Αυτοί δεν είναι μόνο αριθμοί. Κάθε αριθμός αντιπροσωπεύει έναν άνθρωπο, μια ζωή γεμάτη όνειρα και προοπτική, που χάθηκαν πρόωρα. Aπώλειες που υπογραμμίζουν εκκωφαντικά την ανάγκη για επιχειρήσεις έρευνας και διάσωσης ακολουθώντας βασικές αρχές, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο και με βάση την αλληλεγγύη και την ανθρωπιά.
Πέραν της άμεσης επέμβασης, πρέπει επίσης να διαχειριστούμε τα γενεσιουργά αίτια που οδηγούν τους ανθρώπους σε απεγνωσμένα ταξίδια. Πρέπει να μπει ένα τέλος στην αποτρόπαιη «επιχείρηση» διακίνησης και εμπορίας ανθρώπων, που εμπορευματοποιεί ελπίδες και ζωές – με τραγικά αποτελέσματα.
Χθες, η ΥΑ έδωσε στη δημοσιότητα στοιχεία για τον εκτοπισμό σε παγκόσμιο επίπεδο, αποκαλύπτοντας ένα νέο ιστορικά υψηλό επίπεδο ανθρώπων – 120 εκατομμύρια -που έχουν αναγκαστεί να αφήσουν τα σπίτια τους εξαιτίας συγκρούσεων, διωγμών και ολοένα πιο περίπλοκων μορφών βίας. Ένας συγκλονιστικός αριθμός που αντικατοπτρίζει τόσο τις νέες και μεταλλασσόμενες συγκρούσεις όσο και την αποτυχία επίλυσης μακροχρόνιων κρίσεων. Επιπλέον η κλιματική αλλαγή, αυξάνει τους κινδύνους και την ανάγκη προστασίας των βίαια εκτοπισμένων ανθρώπων, ενώ συμβάλλει σε μια συνεχιζόμενη και παρατεταμένη διαδικασία εκτοπισμού. Στο τέλος του 2023, τα τρία τέταρτα των εκτοπισμένων ζούσαν σε χώρες με υψηλή έως και ακραία έκθεση σε κινδύνους σχετιζόμενους με το κλίμα.
Οι αριθμοί αυτοί θα συνεχίσουν να αυξάνονται προκαλώντας νέα δυστυχία και δαπανηρές παρεμβάσεις, εκτός αν υπάρξει πραγματική συνεργασία και συντονισμένες προσπάθειες κατά των συγκρούσεων, της κλιματικής αλλαγής και άλλων πρωταρχικών αιτιών εκτοπισμού. Οι άνθρωποι που βιώνουν τον αντίκτυπο αυτών των φαινομένων έχουν ανάγκη από ειρήνη και σταθερότητα.
Καθώς θυμόμαστε τις ζωές που χάθηκαν ανοικτά της Πύλου, ανανεώνουμε τη δέσμευσή μας για υπεράσπιση του δικαιώματος αναζήτησης ασύλου, για ασφαλείς μεταναστευτικές διαδρομές, συντονισμένες επιχειρήσεις έρευνας και διάσωσης και προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων για όλους τους μετανάστες και τους πρόσφυγες. Η συνεργασία είναι μονόδρομος για να εξασφαλίσουμε ότι τέτοιες τραγωδίες θα ανήκουν μόνο στο παρελθόν.
*Άρθρο γνώμης που δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Τα Νέα, στις 14 Ιουνίου 2024
Μοιράσου το στο Facebook Μοιράσου το στο Twitter