Ta παιδιά της Samira καθώς διαγνώστηκαν με υποσιτισμό, μπήκαν σε πρόγραμμα θεραπείας με ειδικά συμπληρώματα διατροφής. \ © UNHCR/Tiksa Negeri
H Samira Abdi με ανήσυχο βλέμμα παρακολουθεί τον 6χρονο γιο της όσο μια νοσοκόμα τον ζυγίζει προσεκτικά στο κέντρο διατροφής του προσφυγικού καταυλισμού Melkadida που βρίσκεται στο ανατολικό τμήμα της Σομαλικής περιφέρειας της Αιθιοπίας. Η Samira πήγε εκεί τα παιδιά της καθώς υπέφεραν εδώ και βδομάδες από πόνους στο στομάχι. Ωστόσο, γνωρίζει πολύ καλά τι είναι στην πραγματικότητα αυτό που τα βασανίζει: η πείνα.
«Δεν τρώνε γιατί δεν έχουμε αρκετό φαγητό», λέει η Samira. «Παρατήρησα ότι έχαναν κιλά οπότε ήρθα εδώ για να ζητήσω βοήθεια».
Η 28χρονη μητέρα επισκέφτηκε το κέντρο πριν ένα μήνα μαζί και με τα πέντε παιδιά της τα οποία αντιμετώπιζαν όλα τα ίδια ακριβώς συμπτώματα. Καθώς διαγνώστηκαν με υποσιτισμό, μπήκαν αμέσως σε πρόγραμμα θεραπείας που περιλαμβάνει ειδικά συμπληρώματα διατροφής και άλλες θεραπείες για μολύνσεις που προέκυψαν εξαιτίας της κατάστασής τους. Όμως, μόνο τρία από τα παιδιά της ανάρρωσαν.
Έντεκα χρόνια πριν, οι συγκρούσεις ανάγκασαν τη Samira να εγκαταλείψει το σπίτι της στην Νότια Σομαλία. Ήταν μία από τους πρώτους πρόσφυγες του καταυλισμού Melkadida, ο οποίος σήμερα φιλοξενεί πάνω από 41.000 ανθρώπους.
Η ξηρασία και οι περικοπές στις μερίδες φαγητού σημαίνουν ότι το να μην πεινάσουν τα παιδιά της είναι ένας συνεχής αγώνας. Πέρσι, το καλάθι τροφίμων που λάμβανε μηνιαίως από το Παγκόσμιο Επισιτιστικό Πρόγραμμα (World Food Programme) λόγω της διαμονής της στον καταυλισμό μειώθηκε στο μισό εξαιτίας περικοπών στη χρηματοδότηση. Χωρίς σταθερό εισόδημα, δεν μπορεί να καλύψει τις διατροφικές ανάγκες των παιδιών με φαγητό που θα αγόραζε η ίδια από την τοπική αγορά.
«Παλιότερα, το φαγητό που λαμβάναμε ήταν αρκετό για να μας φτάσει μέχρι το τέλος του μήνα. Εδώ και εννέα μήνες οι ποσότητες έχουν μειωθεί και έχω αρχίσει και ανησυχώ», λέει η Samira.
Ο γιος της Samira ζυγίζεται στο κέντρο διατροφής του προσφυγικού καταυλισμού Melkadida © UNHCR/Tiksa Negeri
Τα παιδιά της άρχισαν να αρρωσταίνουν. «Το μόνο που σκέφτομαι είναι πώς θα τα ταΐσω», τονίζει. «Χθες το βράδυ δεν έφαγαν. Σήμερα το πρωί τους έδωσα λίγο χυλό. Δεν έχω τίποτα άλλο να τους δώσω.
Από το 2019, η συνεχόμενη καταστροφική ξηρασία από την έλλειψη βροχής των τελευταίων πέντε ετών σε όλο το Κέρας της Αφρικής έχει πλήξει εκατομμύρια ανθρώπους στην περιοχή. Τα αποθέματα νερού έχουν στερέψει, οι καλλιέργειες και τα κοπάδια έχουν εξαλειφθεί, και η ικανότητα των ανθρώπων να συντηρούν τον εαυτό τους έχει υποβαθμιστεί. Επιδεινώνοντας την ήδη δύσκολη κατάσταση, οι τιμές των τροφίμων έχουν εκτοξευθεί, εν μέρει ως αποτέλεσμα του πολέμου στην Ουκρανία, γεγονός που καθιστά τα τρόφιμα πολύ ακριβά για τους περισσότερους πρόσφυγες και τις τοπικές κοινότητες που δεν μπορούν να αγοράσουν ούτε τα βασικά είδη.
Η αναπόφευκτη συνέπεια είναι η ραγδαία αύξηση των ποσοστών υποσιτισμού στην περιοχή, ιδιαίτερα ανάμεσα στα παιδιά και τις γυναίκες που είναι συνήθως οι πιο ευάλωτοι πληθυσμοί.
Η Σομαλική περιφέρεια της Αιθιοπίας είναι μία από τις περιοχές που έχουν πληγεί περισσότερο από την ξηρασία. Στην περιοχή όπου διαμένουν 205.000 πρόσφυγες, οι περισσότεροι από τη Σομαλία, σε οκτώ καταυλισμούς, καθώς και 650.000 εσωτερικά εκτοπισμένοι άνθρωποι, είναι αδύνατον να καλυφθούν οι βασικές ανάγκες.
O Adane Tefera, ειδικός σε θέματα διατροφής της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες έχει δει από πρώτο χέρι τον αντίκτυπο που έχει η τεράστια επισιτιστική κρίση στις ευάλωτες οικογένειες όπως αυτή της Samira.
«Το κόστος των τροφίμων έχει αυξηθεί κατά 67 τοις εκατό σύμφωνα με τις τελευταίες μας εκτιμήσεις. Ακόμα και η τιμή του βασικότερου είδους διατροφής, του γάλακτος, έχει διπλασιαστεί», αναφέρει. «Καθώς οι περισσότεροι πρόσφυγες αδυνατούν πλέον να αγοράσουν τρόφιμα από τις τοπικές αγορές, δεν μπορούν να τραφούν επαρκώς, με αποτέλεσμα να κινδυνεύουν από υποσιτισμό και άλλες σοβαρές ασθένειες».
Η 50χρονη Dahira Mohamed έχει ένα μικρό οπωροπωλείο στην κεντρική αγορά του καταυλισμού Melkadida, όμως τον τελευταίο καιρό η κατάσταση είναι δύσκολη καθώς δεν έχει τόση δουλειά.
«Πρόσφατα αγόρασα μισό σακί ντομάτες με πίστωση από τον γείτονά μου ώστε να έχω κάτι να πουλήσω και να μπορέσω να ταΐσω τα παιδιά μου», λέει η Dahira, μητέρα πέντε παιδιών. «Έχω καταφέρει μόνο να πουλήσω ντομάτες αξίας 30 Μπιρ Αιθιοπίας (0,60 δολάρια), που δεν φτάνουν ούτε για να αγοράσω ένα πακέτο καλαμποκάλευρο».
Η Ύπατη Αρμοστεία παρέχει βοήθεια σε συνεργασία με τις τοπικές αρχές και εταίρους-ΜΚΟ. Η παροχή οικονομικού βοηθήματος στις πιο ευάλωτες οικογένειες προσφύγων τους δίνει τη δυνατότητα να αγοράσουν τρόφιμα. Επίσης, παρέχονται είδη στέγασης, βασικά οικιακά είδη και νερό που μεταφέρεται με φορτηγά τα οποία βοηθούν τόσο τους πρόσφυγες όσο και τις κοινότητες υποδοχής.
Η ανθρωπιστική βοήθεια είναι απαραίτητη, αλλά οι ελλείψεις στην χρηματοδότηση έχουν οδηγήσει χιλιάδες πρόσφυγες που έχουν πληγεί από την ξηρασία και τις κοινότητες υποδοχής τους σε όλη την Αιθιοπία στο χείλος της καταστροφής. Το περασμένο έτος, η έκκληση της Ύπατης Αρμοστείας για 42,6 εκατομμύρια δολάρια για την παροχή επείγουσας υποστήριξης σε 1,5 εκατομμύρια ανθρώπους που επλήγησαν από την ξηρασία στην Αιθιοπία, την Κένυα και τη Σομαλία χρηματοδοτήθηκε μόνο κατά το ήμισυ. Αν και η πρόσθετη χρηματοδότηση στο τέλος του έτους βοήθησε στην αποκατάσταση της διανομής τροφίμων σε ποσοστό 80 τοις εκατό, η έλλειψή της εξακολουθεί να έχει αντίκτυπο σε πολλούς τομείς, όπως στην παροχή διατροφικής υποστήριξης.
Φέτος, καθώς η κρίση επιδεινώνεται, εκτιμάται ότι χρειάζονται 46 εκατομμύρια δολάρια για να καλυφθούν οι ανάγκες των προσφύγων και των εσωτερικά εκτοπισμένων που έχουν πληγεί από την ξηρασία μονάχα στην Αιθιοπία.
«Γνωρίζουμε ότι η κατάσταση σε παγκόσμιο επίπεδο αυτή τη στιγμή είναι πολύ δύσκολη και ότι οι δωρητές είναι απασχολημένοι με άλλες επείγουσες ανάγκες αλλά η κατάσταση χρήζει άμεσης προσοχής», λέει ο Adane.
Όσο η ξηρασία αναμένεται να συνεχιστεί, χρειάζονται να γίνουν περισσότερα για να εξασφαλιστεί ότι οι πρόσφυγες και οι τοπικές κοινότητες θα μπορούν να καλύψουν τις ανάγκες τους με βιώσιμο τρόπο. Εκτός από την παροχή σωτήριας βοήθειας, η Ύπατη Αρμοστεία υποστηρίζει δραστηριότητες που επιφέρουν εισόδημα, ώστε να μπορούν να καλύψουν οι ίδιοι τις ανάγκες τους και να βασίζονται στον εαυτό τους. Μέσω της κλιματικά έξυπνης γεωργίας, θα υποστηριχθούν και οι οικογένειες ώστε να υιοθετήσουν τρόπους παραγωγής τροφίμων προσαρμοσμένους στην κλιματική αλλαγή.
Για τη Samira, λίγη ακόμα βοήθεια μπορεί να είναι αυτό που χρειάζεται για να βελτιώσει τη ζωή της.
«Αν είχα λίγη υποστήριξη, για να ξεκινήσω μια επιχείρηση για παράδειγμα, θα μπορούσα να έχω ένα εισόδημα για να αγοράσω ρύζι, ζυμαρικά και ζάχαρη για τα παιδιά μου».
Μοιράσου το στο Facebook Μοιράσου το στο Twitter
