Οι πρόσφατες περιοριστικές πρακτικές που υιοθέτησαν ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες, οι οποίες δημιουργούν περαιτέρω υπερβολική ταλαιπωρία σε πρόσφυγες και αιτούντες άσυλο ανά την Ευρώπη, έχουν θορυβήσει την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (Υ.Α). Οι πρακτικές αυτές προκαλούν χαοτική κατάσταση στα σύνορα ορισμένων χωρών και ασκούν ιδιαίτερη πίεση στην Ελλάδα, […]
Περιμένοντας στα σύνορα μεταξύ Ελλάδας και πΓΔM νωρίτερα μέσα στη χρονιά.
Οι πρόσφατες περιοριστικές πρακτικές που υιοθέτησαν ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες, οι οποίες δημιουργούν περαιτέρω υπερβολική ταλαιπωρία σε πρόσφυγες και αιτούντες άσυλο ανά την Ευρώπη, έχουν θορυβήσει την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (Υ.Α). Οι πρακτικές αυτές προκαλούν χαοτική κατάσταση στα σύνορα ορισμένων χωρών και ασκούν ιδιαίτερη πίεση στην Ελλάδα, η οποία αγωνίζεται να διαχειριστεί μεγάλο αριθμό ανθρώπων που χρήζουν διαμονής και άλλων υπηρεσιών.
Στις 17 Φεβρουαρίου, η Αυστρία ανακοίνωσε την επιβολή ορίου, σύμφωνα με το οποίο θα επιτρέπει μόνο σε 3.200 άτομα την ημέρα να εισέρχονται στο έδαφός της, ενώ θα δέχεται μόνο νέες 80 αιτήσεις ασύλου ημερησίως. Ακολούθησε η Σλοβενία, η οποία από την πλευρά της ανακοίνωσε παρόμοιο όριο, ώστε να περιορίσει τη διέλευση από τα δικά της σύνορα. Αυτά τα νέα περιοριστικά μέτρα ενδέχεται να παραβιάζουν την ευρωπαϊκή νομοθεσία και υπονομεύουν τις προσπάθειες για μια συνολική και συντονισμένη προσέγγιση για την αντιμετώπιση της προσφυγικής και μεταναστευτικής κρίσης στην Ευρώπη.
Επιπροσθέτως, στις 18 Φεβρουαρίου, οι επικεφαλής των αστυνομικών δυνάμεων στην Αυστρία, τη Σλοβενία, την Κροατία, τη Σερβία και την πΓΔΜ εξέδωσαν κοινή ανακοίνωση για τη συμφωνία τους να σκιαγραφούν το προφίλ και να καταγράφουν τους πρόσφυγες και τους αιτούντες άσυλο στα σύνορα της πΓΔΜ με την Ελλάδα, καθώς και να υιοθετήσουν κι άλλα μέτρα για να διαχειριστούν την κατάσταση.
Ενώ η συντονισμένη δράση μπορεί να συμβάλει στην καλύτερη διαχείριση των μεικτών μεταναστευτικών ροών, η ανακοίνωση έχει ερμηνευθεί με διαφορετικό τρόπο από τις χώρες, δημιουργώντας αυξημένους κινδύνους ως προς την προστασία των προσφύγων και των αιτούντων άσυλο, ειδικά εκείνων που ανήκουν σε ευάλωτες ομάδες, όπως τα ασυνόδευτα και τα χωρισμένα από την οικογένειά τους παιδιά. Στους κινδύνους αυτούς περιλαμβάνεται η απουσία κατάλληλης καταγραφής, εναρμονισμένης με τις ευρωπαϊκές και τις διεθνείς προδιαγραφές, η επιλεκτική επιλογή ανθρώπων με βάση την εθνικότητα και άλλα κριτήρια αντί για την ανάγκη τους για προστασία, η αυξημένη πιθανότητα άτυπων αναγκαστικών επιστροφών, αλλά και το να μένουν οι άνθρωποι εκτεθειμένοι στο ύπαιθρο σε σκληρές συνθήκες μεγάλης κακοκαιρίας και πολύ χαμηλών θερμοκρασιών, κινδυνεύοντας να πέσουν θύματα βίας και εκμετάλλευσης από δίκτυα διακίνησης και εμπορίας ανθρώπων που καραδοκούν για την ευάλωτη λεία τους.
Επιπλέον, οι πρακτικές αυτές υπονομεύουν τα συμπεράσματα στα οποία κατέληξε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο την περασμένη εβδομάδα υπενθυμίζοντας ότι προκειμένου να εισέλθουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση χωρίς να έχουν τα απαραίτητα ταξιδιωτικά έγγραφα, οι άνθρωποι πρέπει να υποβάλλουν αίτηση για άσυλο μόλις φθάνουν σε κράτος – μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Το φαινόμενο ντόμινο που προκάλεσαν οι ημερήσιοι περιορισμοί που έθεσαν η Αυστρία και η Σλοβενία και η κοινή στάση τους με την Κροατία, τη Σερβία και την πΓΔΜ, έχει ήδη δημιουργήσει μεγάλη συγκέντρωση προσφύγων, αιτούντων άσυλο και μεταναστών στην Ελλάδα και στην πΓΔΜ. Σε περίπου 700 ανθρώπους, στην πλειονότητά τους Αφγανούς, έχει απαγορευτεί η είσοδος στη Σερβία. Προκειμένου να υιοθετήσουν μια κοινή στάση και να μετριάσουν φόβους και το πιθανό χάος, τα κράτη πρέπει να ενημερώνουν τους πρόσφυγες και τους αιτούντες άσυλο σχετικά με τις διαδικασίες, με σαφείς λεπτομέρειες για τα κριτήρια για την πρόσβαση στην εισδοχή, το άσυλο ή την επιστροφή, σε συμφωνία με την ισχύουσα νομοθεσία.
Η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες και οι εταίροι της στηρίζουν άτομα που βρίσκονται υπό την εντολή της Υ.Α. και κράτη μέσω της επείγουσας ανταπόκρισης σε όλη την Ευρώπη και παροτρύνουν τις χώρες να εφαρμόσουν μέτρα έκτακτης ανάγκης και να διασφαλίσουν επαρκείς συνθήκες υποδοχής, συμπεριλαμβανομένης της διαμονής, της σίτισης και της πρόσβασης στις διαδικασίες ασύλου από την αρχή της κρίσης το περασμένο καλοκαίρι. Το πρόγραμμα της Υ.Α. για παροχή 20.000 θέσεων στην Ελλάδα σε αιτούντες άσυλο προχωρά πολύ ικανοποιητικά, με στόχο να σταθεροποιήσει την κατάσταση και να μειώσει τις παράτυπες δευτερογενείς μετακινήσεις. Ωστόσο, η Ελλάδα χρειάζεται περαιτέρω υποστήριξη και επίδειξη αλληλεγγύης, καθώς και στήριξη για καλύτερη λειτουργία του προγράμματος μετεγκατάστασης (relocation).
Περίπου το 85% των ατόμων που καταφθάνουν στην Ευρώπη προέρχονται από τις δέκα κυριότερες χώρες προέλευσης προσφύγων. Οι περισσότεροι τρέπονται σε φυγή για να γλιτώσουν από τον πόλεμο και τις διώξεις και χρήζουν διεθνούς προστασίας. Διακινδυνεύουν τη ζωή τους και τη ζωή των παιδιών τους εγκαταλείποντας τις απάνθρωπες συνθήκες και την τραγωδία των συγκρούσεων και των διώξεων στην πατρίδα τους – σε περιοχές όπως το Χαλέπι, οι οποίες βρίσκονται και πάλι στην επικαιρότητα. Κι όμως, κάθε εβδομάδα που περνά, φαίνεται ότι ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες επικεντρώνονται μάλλον στο να κρατούν τους πρόσφυγες και τους μετανάστες έξω από τα σύνορά τους, παρά στο να διαχειρίζονται με υπευθυνότητα τις ροές και να συνεργάζονται για την εξεύρεση κοινών λύσεων. Ορισμένα κράτη μετατοπίζουν το πρόβλημα αντί να επιχειρούν να μοιραστούν πραγματικά την ευθύνη και να δείξουν αλληλεγγύη μεταξύ τους και με τα άτομα που χρήζουν προστασίας.
Ο μόνος τρόπος για να προσεγγίσουμε την τρέχουσα κατάσταση έκτακτης ανάγκης είναι μια ολοκληρωμένη, συντονισμένη στρατηγική, με βάση τον επιμερισμό της ευθύνης, την αλληλεγγύη και την εμπιστοσύνη μεταξύ όλων των ευρωπαϊκών κρατών, τα οποία θα εργάζονται από κοινού.
Η Υ.Α. θα συνεχίσει να παρέχει στήριξη στα κράτη προκειμένου να τα βοηθήσει να διαχειριστούν την κατάσταση με ανθρωπιά και σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα, που συμπεριλαμβάνουν την παροχή στήριξης στην υποδοχή, στα συστήματα ασύλου, τον εντοπισμό και την υποστήριξη ατόμων με ιδιαίτερες ανάγκες, όπως οι οικογένειες με επικεφαλής γυναίκες, τα ασυνόδευτα ή χωρισμένα από την οικογένεια τους παιδιά, τους ηλικιωμένους ή τους πρόσφυγες με αναπηρίες. Η Υ.Α. καλεί επίσης για τη δημιουργία και την επέκταση των αξιόπιστων εναλλακτικών οδών για τους πρόσφυγες προκειμένου να φτάσουν στην ασφάλεια στην Ευρώπη και αλλού, ώστε να διασφαλιστεί ότι η μετακίνησή τους είναι διαχειρίσιμη και ασφαλής. Τέτοιες αξιόπιστες εναλλακτικές οδοί είναι τα διευρυμένα προγράμματα επανεγκατάστασης (resettlement), η εισδοχή για ανθρωπιστικούς λόγους, η οικογενειακή επανένωση και η χορήγηση θεωρήσεων για σπουδές και εργασία.
Μοιράσου το στο Facebook Μοιράσου το στο Twitter
