Ο Κωνσταντίνος Μητράγκας και η Ελληνική Ομάδα Διάσωσης είναι ένας από τους δύο νικητές του Βραβείου Προσφύγων Νάνσεν 2016 έπειτα από τις ηρωικές προσπάθειες που κατέβαλαν κατά το 2015.
ΣΑΜΟΣ, Ελλάδα – Ο Κωνσταντίνος Μητράγκας και οι εθελοντές της Ελληνικής Ομάδας Διάσωσης (ΕΟΔ) ανακοινώθηκαν ως ένας από τους δύο νικητές του Βραβείου Προσφύγων Νάνσεν 2016 της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες. Το βραβείο αναγνωρίζει τις αδιάκοπες προσπάθειες της οργάνωσης να διασώσει τους πρόσφυγες που έφτασαν στα ελληνικά νησιά το 2015, συμβάλλοντας με αυτόν τον τρόπο στην αποκατάσταση της ελπίδας σε μια στιγμή που όλα φαίνονταν χαμένα.
«Ήταν η απόλυτη φρίκη τόσο για αυτούς όσο και για εμάς» θυμάται ο Κωνσταντίνος Μητράγκας. «Πρόκειται για κάτι απερίγραπτο…»
Η Ελλάδα βρίσκεται στο επίκεντρο της κλιμακούμενης προσφυγικής κρίσης στην Ευρώπη από το 2012. Μόνο στη Λέσβο καταγράφηκε αριθμός-ρεκόρ αφίξεων προσφύγων και μεταναστών πέρυσι, καθώς οι συγκρούσεις στη Συρία, το Αφγανιστάν και το Ιράκ εξακολουθούσαν να αναγκάζουν τους ανθρώπους να εγκαταλείπουν τις εστίες τους. Ασφαλή καταφύγια αποδείχθηκαν επίσης και άλλα ελληνικά νησιά, όπως η Σάμος και η Κως. Οι άνθρωποι αυτοί αψήφησαν τα παγωμένα νερά, τα ψεύτικα σωσίβια και τη σφοδρή κακοκαιρία, σε μια εκτεταμένη σειρά από εμπόδια και κινδύνους που χρειάστηκαν να αντιμετωπίσουν στο ταξίδι τους.
Για πολλούς από αυτούς τους ανθρώπους, οι ηρωικές προσπάθειες των εθελοντών της ΕΟΔ το 2015 έκαναν τη διαφορά μεταξύ ζωής και θανάτου.
Οι πάνω από 2.000 εθελοντές της ΕΟΔ διασώζουν ανθρώπους στο Αιγαίο και τα ελληνικά βουνά από το 1978. Με 42 παραρτήματα και 16 βάσεις ετοιμότητας σε όλα τα ελληνικά νησιά, η οργάνωση διάσωσης υπέμεινε μια δραματική χρονιά το 2015 κατά την οποία οι εθελοντές συχνά υπερέβησαν τα όρια του καθήκοντος, προκειμένου να σώσουν ζωές. Πολλοί από αυτούς εργάζονταν νυχθημερόν, έχοντας περιορισμένους πόρους στη διάθεσή τους και θέτοντας συχνά σε κίνδυνο την ίδια τους τη ζωή. Όλοι μαζί επέδειξαν εξαιρετικό κουράγιο και επιμονή μπροστά στις αντιξοότητες.
Ο Κωνσταντίνος Μητράγκας, χειριστής διασωστικού σκάφους και γενικός γραμματέας της κεντρικής διοίκησης της ΕΟΔ, είναι και επιχειρηματίας από τη Θεσσαλονίκη. Όπως οι συνάδελφοί του, εργάζεται στην ΕΟΔ σε εθελοντική βάση, επιβλέποντας τα πάντα, από την εκπαίδευση μέχρι τις σχέσεις με τα μέσα ενημέρωσης.
«Πιστεύω ότι είναι κάτι στην καρδιά σου που σε παρακινεί και σε κάνει εθελοντή» λέει ο Κωνσταντίνος, πατέρας δύο παιδιών. «Φυσικά πολλές φορές φοβόμαστε, αυτό μας κρατάει ζωντανούς. Αν δεν φοβάσαι, δεν είσαι άνθρωπος.»
Η ΕΟΔ προσελκύει συνήθως τους εθελοντές της μέσω ετήσιων εκπαιδευτικών σεμιναρίων που διοργανώνονται για αρκετές εβδομάδες. Χάρη στα σεμινάρια, οι εκπαιδευόμενοι εξοικειώνονται εκτενώς με τους τομείς της έρευνας και διάσωσης (ΕΚΔ), όπως η ορειβατική διάσωση, η θαλάσσια διάσωση, οι φυσικές καταστροφές και οι πρώτες βοήθειες. Κατά τα δύο τελευταία έτη, η ΕΟΔ έχει διαπιστώσει σημαντική αύξηση στον αριθμό των εθελοντών. Εντούτοις, έχει απευθύνει έκκληση για ακόμα περισσότερους, προκειμένου να διευρύνει τη λειτουργία της έπειτα από τη μαζική εισροή προσφύγων του 2015.
Ο Γιάννης, ένας 33χρονος διασώστης και εθελοντής της ΕΟΔ στη Σάμο, ήταν σε επιφυλακή τον περισσότερο καιρό πέρυσι, λαμβάνοντας συχνά κλήσεις από το το Λιμενικό Σώμα μέσα στη νύχτα. Γνωρίζει πόσο σημαντική είναι η ταχεία ανταπόκριση. Σε αυτά τα νερά, ο κίνδυνος υποθερμίας μπορεί να εμφανιστεί μέσα σε 30 λεπτά μόνο. Πολλοί πρόσφυγες υποφέρουν επίσης από θερμοπληξία, αφυδάτωση, τραυματισμούς και ιατρικά προβλήματα κατά την άφιξή τους. «Προσπαθούμε να βρισκόμαστε καθ’ οδόν μέσα σε 30 λεπτά» λέει. «Τον Σεπτέμβριο, αυτό το χρονικό διάστημα μειώθηκε στα 20 λεπτά. Πριν από το 2015 δεν είχε παρουσιαστεί ποτέ τέτοια ανάγκη διάσωσης ανθρώπων στη θάλασσα.»
Ο Γιάννης δεν θα ξεχάσει ποτέ την εικόνα δύο παιδιών που επέπλεαν κρατώντας το ένα το άλλο, έχοντας πεθάνει από υποθερμία προτού προλάβουν να φτάσουν σε αυτά οι διασώστες. Ο Παναγιώτης, αγρότης και εθελοντής δύτης της ΕΟΔ στη Λέσβο, θυμάται επίσης την ανάσυρση αμέτρητων πτωμάτων από βάρκες που είχαν ανατραπεί. Το 2015 ήταν τραυματικό έτος για πολλούς εθελοντές. Συχνά, όμως, κατάφερναν να βρουν δύναμη μέσω της αλληλοϋποστήριξης. «Μιλήστε» συμβουλεύει ο Παναγιώτης. «Ειδάλλως το νερό θα σας ραγίσει την καρδιά.»
Το 2015 οι εθελοντές εργάζονταν 24 ώρες το 24ωρο, ανταποκρινόμενοι σε συνεχείς κλήσεις για διάσωση μέσα στη νύχτα. Στη διάρκεια της χρονιάς, οι εθελοντές πραγματοποίησαν 1.035 επιχειρήσεις διάσωσης, σώζοντας 2.500 ζωές, ενώ βοήθησαν περισσότερους από 7.000 ανθρώπους να φτάσουν σε ασφαλές έδαφος.
Οι εθελοντές εργάστηκαν στο πλευρό της Υπηρεσίας Πολιτικής Προστασίας, του Λιμενικού Σώματος, της Πυροσβεστικής και της Ελληνικής Αεροπορίας. Με τις αδιάληπτες και συντονισμένες προσπάθειές τους για τη διάσωση τόσο πολλών ανθρώπων, οι οποίοι σε αυτήν τη δύσκολη συγκυρία εναπόθεσαν τις ελπίδες τους στην Ευρώπη, οι εθελοντές της ΕΟΔ αποτέλεσαν παγκόσμιο παράδειγμα.
«Ελπίζω ότι δε θα ζήσουμε ποτέ ξανά κάτι τέτοιο» λέει ο Κωνσταντίνος Μητράγκας, κουνώντας το κεφάλι του. «Πρόκειται για μια εμπειρία που δε θα μας εγκαταλείψει μέχρι το τέλος της ζωής μας.»
«Πρέπει να είμαστε ενωμένοι σε περιόδους κρίσης, όπως κάναμε με τους άλλους Έλληνες εθελοντές μας και τον υπόλοιπο κόσμο που ήρθε εδώ για να μας βοηθήσει» λέει εν κατακλείδι. «Ο πλανήτης θα αντιμετωπίσει δύσκολες καταστάσεις στο μέλλον, επομένως πρέπει να είμαστε μαζί για να βοηθήσουμε να σωθούν ανθρώπινες ζωές.»
Μοιράσου το στο Facebook Μοιράσου το στο Twitter
