Ο Omar, 24 ετών, αιτών άσυλο από το Αφγανιστάν, στη διάρκεια ενός μαθήματος ελληνικών στο Σχολείο Ελληνικής Γλώσσας του Δήμου Νεάπολης-Συκεών. Παράλληλα, ο Omar παρακολουθεί μαθήματα σε ένα Επαγγελματικό Λύκειο με κατεύθυνση ηλεκτρονικούς υπολογιστές. © UNHCR/Achilleas Zavallis.
Η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, μαζί με τους εταίρους της, συμπεριλαμβανομένων άλλων οργανισμών του ΟΗΕ, μη κυβερνητικών οργανώσεων, δήμων και τοπικών αρχών, διεξήγαγε μια σειρά συζητήσεων με πρόσφυγες και αιτούντες άσυλο σε όλη την Ελλάδα για να ακούσει τις απόψεις, τις ανησυχίες και τις ανάγκες τους, τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν, καθώς και τις λύσεις που προτείνουν. Η διαδικασία αυτή μας δίνει τη δυνατότητα να λαμβάνουμε τεκμηριωμένες αποφάσεις σύμφωνα με τις ανάγκες και τις συστάσεις των προσφύγων για την επιτυχή ένταξή τους.
Πέρυσι, περίπου 600 αιτούντες άσυλο και πρόσφυγες από 16 διαφορετικές χώρες, μεταξύ των οποίων άνδρες, γυναίκες, παιδιά, άτομα με ιδιαίτερες ανάγκες και νέοι, συμμετείχαν στις συζητήσεις. Τα αποτελέσματα αυτής της διαδικασίας «συμμετοχικής αξιολόγησης» δημοσιεύθηκαν πρόσφατα εδώ. Ενώ τα αποτελέσματα καλύπτουν διάφορους τομείς, επισημάνθηκαν αρκετές βασικές προκλήσεις και συστάσεις που αφορούν στον τομέα της ένταξης.
Οι αναγνωρισμένοι πρόσφυγες ανέφεραν τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν στην έκδοση επίσημων εγγράφων και στο να καταφέρουν να γίνουν αυτάρκεις. Υπογράμμισαν την ανάγκη εκμάθησης της ελληνικής γλώσσας ως προϋπόθεση για την επιτυχή ένταξη, τονίζοντας ότι οι ευκαιρίες εκμάθησης θα πρέπει να είναι διαθέσιμες στους αιτούντες άσυλο κατά την άφιξή τους στην Ελλάδα.
Κατά τη διάρκεια των συζητήσεων, αιτούντες άσυλο και πρόσφυγες διαφόρων εθνικοτήτων εξέφρασαν την ευγνωμοσύνη τους για τη στοχευμένη βοήθεια που έχουν δεχθεί από Έλληνες πολίτες, αλλά ανέφεραν ότι η γνώση της ελληνικής γλώσσας αποτελεί εμπόδιο στη δημιουργία φιλικών σχέσεων.
«Αν δεν γνωρίζεις τη γλώσσα, είσαι σαν τυφλός. Αν αφήσεις έναν τυφλό σε ένα βουνό, δεν θα μπορέσει να βρει τον δρόμο του», ανέφερε ένας πρόσφυγας στη Σάμο.
Η έλλειψη γνώσης της ελληνικής γλώσσας με τη σειρά της επηρέασε άλλους τομείς, όπως την πρόσβαση στη στέγαση και την απασχόληση – ακόμα και για όσους είναι καταρτισμένοι επαγγελματίες.
Μια Αφγανή αιτούσα άσυλο στην Αθήνα δήλωσε: «Εργαζόμουν ως νοσοκόμα στο Αφγανιστάν, όμως εδώ δεν μπορώ να βρω δουλειά ως νοσοκόμα λόγω του γλωσσικού εμποδίου και των διαφορετικών προσόντων που απαιτούνται».
Η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες υπέγραψε πρόσφατα Μνημόνιο Συνεργασίας με το Υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου με στόχο την υποστήριξη της Εθνικής Στρατηγικής της Ελλάδας για την Ένταξη. Η συνεργασία θα καλύπτει πολλούς από τους παραπάνω βασικούς τομείς, συμπεριλαμβανομένης της μείωσης των γραφειοκρατικών εμποδίων για την απόκτηση εγγράφων, την παροχή στοχευμένων μαθημάτων ελληνικής γλώσσας και την υποστήριξη της πρόσβασης σε ευκαιρίες απασχόλησης.
«Η άμεση επικοινωνία μας με τους πρόσφυγες και αιτούντες άσυλο – άνδρες, γυναίκες, κορίτσια και αγόρια – αντιμετωπίζοντάς τους ως εταίρους, είναι θεμελιώδους σημασίας για το έργο μας. Το να ακούμε τις απόψεις τους, τις ανησυχίες τους και τις προκλήσεις που συναντούν, καθώς και τις λύσεις που προτείνουν, μας δίνει τη δυνατότητα να αντιμετωπίσουμε αυτά τα ζητήματα με τον καταλληλότερο τρόπο», δήλωσε η Αντιπρόσωπος της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες στην Ελλάδα, Maria Clara Martin.
Πάνω από το 40% των συμμετεχόντων ήταν γυναίκες και κορίτσια. Ανέφεραν ότι αντιμετωπίζουν σημαντικούς κινδύνους και προκλήσεις, όπως επισφαλείς συνθήκες διαβίωσης και υψηλό κίνδυνο να υποστούν εκμετάλλευση. Η διαβούλευση κατέδειξε ότι οι γυναίκες έχουν λιγότερη πρόσβαση σε πληροφορίες, υπηρεσίες και κοινωνικά δίκτυα απ’ ό,τι οι άνδρες, γεγονός που καθιστά την καθημερινότητα πιο επικίνδυνη για τις ίδιες και τις οικογένειές τους. Τα εμπόδια που συναντούν οι ανύπαντρες μητέρες προκειμένου να καταφέρουν να γίνουν αυτάρκεις και να αποκτήσουν πρόσβαση στην αγορά εργασίας αφορούν μεταξύ άλλων τη γνώση της ελληνικής γλώσσας και την πρόσβαση σε υπηρεσίες φύλαξης για τα παιδιά τους.
Η Ύπατη Αρμοστεία υποστηρίζει τη Γενική Γραμματεία Δημογραφικής και Οικογενειακής Πολιτικής και Ισότητας των Φύλων (ΓΓΔΙΟΠΙΦ) του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, προκειμένου να ενσωματωθούν οι ανάγκες των προσφυγισσών και των κοριτσιών προσφύγων στο Ελληνικό Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την Ισότητα των Φύλων, 2021-2025. Πρόσφατα υπεγράφη σχετικό Μνημόνιο για τον σκοπό αυτό.
Αν και η αξιολόγηση επικεντρώθηκε κυρίως στις προκλήσεις που σχετίζονται με την ένταξη των προσφύγων στην Ελλάδα, συζητήθηκαν και άλλοι τομείς, όπως τα δίκτυα των προσφυγικών κοινοτήτων, οι διακρίσεις, η παιδική προστασία, η υγεία και οι υπηρεσίες για τα άτομα με ιδιαίτερες ανάγκες.
«Οι πρόσφυγες είναι οι αρχιτέκτονες του δικού τους μέλλοντος. Με τη σωστή υποστήριξη, μπορούν να ενταχθούν και να συμβάλουν μακροπρόθεσμα στις οικονομίες και τις κοινωνίες των χωρών που τους φιλοξενούν», πρόσθεσε η Maria Clara Martin.
Διαβάστε εδώ τα αποτελέσματα της συμμετοχής αξιολόγησης για το 2021: https://data2.unhcr.org/en/documents/download/92572
Μοιράσου το στο Facebook Μοιράσου το στο Twitter
