Ο Κheri στέκεται στο δρόμο που συνδέει τη νέα του γειτονιά με τις όχθες της Λίμνης Βόλβης.
© Ο Κheri στέκεται στο δρόμο που συνδέει τη νέα του γειτονιά με τις όχθες της Λίμνης Βόλβης.
“Είναι όμορφα εδώ. Γαλήνια”.
Ο άντρας που μιλάει είναι μικρόσωμος αλλά με επιβλητική παρουσία και μια ηρεμία στις κινήσεις του που τον ξεχωρίζει. Φορά ένα κόκκινο μπουφάν ριγμένο στους ώμους και κοιτά πάντα τον συνομιλητή του στα μάτια. Αν και 34 χρονών δείχνει σαφώς μεγαλύτερος, αλλά όχι τσακισμένος. Δίπλα του βρίσκονται σχεδόν πάντα η γυναίκα και η τετράχρονη κόρη του. Ο Kheri Mando Sliman είναι ένας από τους 1.100 περίπου πρόσφυγες που η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες μετέφερε τις τελευταίες μέρες από την Πέτρα Ολύμπου σε διάφορα διαμερίσματα και δωμάτια ξενοδοχείων ανά την Ελλάδα, σε έναν αγώνα ενάντια στο χρόνο και τον χειμώνα που πλησίαζε απειλητικά.
Η Πέτρα, ένα μικρό χωριό φωλιασμένο στους πρόποδες του Ολύμπου, φιλοξενούσε την πολυπληθή κοινότητα των Yazidi από την προηγούμενη άνοιξη. Το παλιό μοναστήρι που αργότερα είχε μετατραπεί σε σανατόριο, που με τη σειρά του έκλεισε το 2004, δεν διέθετε παρά μόνο τρία μικρά κτίρια, με αποτέλεσμα όλοι σχεδόν οι πρόσφυγες να φιλοξενούνται σε σκηνές. Για ένα χώρο φιλοξενίας σε υψόμετρο 520μ αυτό σήμαινε πως πολύ σύντομα οι ήδη δύσκολες συνθήκες θα ήταν αφόρητες.
Ο χώρος φιλοξενίας της Πέτρας Ολύμπου λίγο πριν την εκκένωση
Χάρη στον καλό συντονισμό όμως, η πολύβουη μέχρι πριν από λίγες μέρες Πέτρα, επέστρεψε στην παλιά χιονισμένη σιωπή της. Το ίδιο και το Κυψελοχώρι και το Χέρσο, χώροι φιλοξενίας που εκκενώθηκαν μερικώς ή πλήρως, υπό το συντονισμό των αρχών. Παράλληλα η Ύπατη Αρμοστεία προχωρά το πρόγραμμα εγκατάστασης προκατασκευασμένων οικίσκων σε δομές φιλοξενίας, έχοντας προσφέρει σε 2.600 πρόσφυγες τη δυνατότητα να αφήσουν πίσω τη ζωή στις σκηνές ενώ συνεχίζει και τη διανομή βασικών ειδών και ρούχων για το χειμώνα.
Για τον Kheri που ακόμη προσπαθεί να συνηθίσει στο καινούριο του περιβάλλον αυτό είναι ένα ακόμη επεισόδιο – ίσως το πιο ευχάριστο – σε αυτά που έχει ζήσει τα τελευταία δύο χρόνια. Κατάγεται από την οροσειρά του Sinjar, κοντά στα σύνορα του Ιράκ με τη Συρία. ‘Ένα μέρος του κόσμου που από το 2014 που δέχθηκε την επίθεση του ISIS, δεν θα μπορούσε να είναι πιο μακρινό, πιο διαφορετικό, από το ήσυχο πεδινό τοπίο της Λίμνης Βόλβης όπου βρίσκεται τώρα. Οι Yazidi ακόμη και πριν τον πόλεμο ήταν πάντα στο στόχαστρο των εξτρεμιστών. Η καθημερινότητα δεν ήταν ποτέ εύκολη για αυτόν και την οικογένειά του. Στο δύσκολο τόπο που ζούσε δεν υπήρχαν πολλές ευκαιρίες για δουλειά, παρά μόνο για ανειδίκευτους εργάτες. Τα έβγαζε πέρα κάνοντας μεροκάματα εδώ και κει και δουλειές του ποδαριού. Ακόμη και ένα ταξίδι προς την κοντινότερη μεγάλη πόλη, τη Μουσούλη, ήταν επισφαλές, καθώς οι διακρίσεις εναντίον των Yazidi ήταν έντονες.
Παίζοντας στην αυλή του νέου τους σπιτιού στη Λίμνη Βόλβη
Η περιοχή του Sinjar φιλοξενεί μια από τις αρχαιότερες κοινότητες της φυλής του. Τον Αύγουστο όμως του 2014 δεν υπήρχε πια καμιά επιλογή για τον Kheri και τους άλλους Yazidi. Με τον ISIS να σφυροκοπάει την περιοχή έφυγαν από τα σπίτια τους κυριολεκτικά μόνο με τα ρούχα που φορούσαν. “Δεν έμεινε κανένας πίσω από την οικογένεια σου;” “Όχι , αλλά εξαρτάται τι εννοείς με τη λέξη οικογένεια”, απαντά. “Για τους Yazidi οικογένεια είναι όλη η κοινότητα” εξηγεί.
Τις πιο δύσκολες στιγμές τις πέρασε αμέσως μετά την πρώτη φυγή. Στα υψίπεδα βρήκαν καταφύγιο αλλά οι συνθήκες ήταν δραματικές. Η ζέστη και η έλλειψη φαγητού και νερού κατέβαλαν πολλούς από τους συντρόφους του, ειδικά τα παιδιά, τις γυναίκες και τους ηλικιωμένους. Με την ιδιαίτερη αξιοπρέπεια και περηφάνεια που τον διακρίνει δεν μπαίνει σε λεπτομέρειες. Αρκείται να πει πως είδε πολλούς να αφήνουν την τελευταία τους πνοή σε εκείνο το μέρος. Για άλλη μια φορά το βλέμμα του περιπλανιέται στο διπλανό δρομάκι που οδηγεί στην όχθη της λίμνης και τη παλιά λουτρόπολη και η αντίθεση του τοπίου με τις αναμνήσεις του είναι εντυπωσιακή.
Ο Kheri μόλις την προηγούμενη μέρα μεταφέρθηκε μαζί με άλλους 600 από την κοινότητα του σε διαμερίσματα που έχει εξασφαλίσει για αυτούς η Ύπατη Αρμοστεία. Ακόμη και τώρα που γλίτωσε από το κρύο της Πέτρας έχει μια γλυκόπικρη διάθεση στα λόγια του. Ο αποχωρισμός από τους συντρόφους του που μεταφέρθηκαν σε άλλες τοποθεσίες εκτός της Βόλβης του έχει στοιχίσει. Ξετυλίγει το νήμα του ταξιδιού από το Sinjar μέχρι την Πέτρα. Η οικογένεια και οι σύντροφοί του έχουν μαζευτεί δίπλα του και ακούν με προσοχή τη διήγηση επιδοκιμάζοντας.
Παιδιά και ενήλικες παίζουν στη βεράντα του διαμερίσματος που τους φιλοξενεί στις όχθες της Λίμνης Βόλβης
“Όταν κάποια στιγμή φύγαμε από το Sinjar, τα σύνορα με την Συρία άνοιξαν στην περιοχή Zakho. Από κει όπως τόσοι άλλοι περάσαμε στην Τουρκία και μετά στην Ελλάδα. Φτάσαμε αρχικά στη Λέσβο. Ταξιδεύαμε περίπου 14 μήνες. Φτάσαμε Φεβρουάριο, με δύσκολες συνθήκες. Τον προηγούμενο Ιούλιο εν τέλει βρεθήκαμε στη Πέτρα. Εκεί βρήκαμε πολύ μεγάλη βοήθεια από την Ύπατη Αρμοστεία αλλά και την Ελληνική Κυβέρνηση”. Αγαπά τους Έλληνες και δεν χάνει ευκαιρία να επαναλάβει πόσο καλά τους φέρθηκαν. Ειδικά τώρα στη Βόλβη νιώθει ασφάλεια και έχει πάλι ένα κανονικό σπίτι.
Όταν έρχεται η ώρα να φύγουμε ο απογευματινός ήλιος έχει αρχίσει να καθρεφτίζεται πάνω στο δρόμο και τη λίμνη. Τίποτα εδώ δε θυμίζει το Sinjar και οι μόνοι ήχοι που σπάνε τη σιωπή δεν είναι αυτοί των όπλων αλλά οι φωνές των οικογενειών και των ανθρώπων της Ύπατης Αρμοστείας και των συνεργαζόμενων οργανώσεων που προσπαθούν να τους βολέψουν στα νέα τους σπίτια. Ο Kheri μάς χαιρετά εγκάρδια. “Σας ευχαριστώ για τη βοήθειά σας και για τη συνομιλία μας”, λέει. Επαναλαμβάνει πως δεν ξέρει γράμματα και ανησυχεί αν θα μας είναι χρήσιμη η συνέντευξη και η ιστορία του καθώς δεν μπορεί να την γράψει ο ίδιος. “Αλλά να ξέρετε. Είμαστε καλά εδώ. Δεν φοβόμαστε πλέον”.
Kείμενο και φωτογραφίες: Χρήστος Τόλης
Μοιράσου το στο Facebook Μοιράσου το στο Twitter
