Νέα στοιχεία σχετικά με τις παράτυπες διελεύσεις από τη Μεσόγειο, που αφορούν το τρίτο τρίμηνο του 2014, καταδεικνύουν μια ανησυχητική αύξηση στον αριθμό των…
Το Ιταλικό Ναυτικό βοηθά μια βάρκα γεμάτη ανθρώπους που προσπαθούν να φτάσουν στην Ευρώπη από τη Βόρεια Αφρική. Περίπου 165.000 άνθρωποι έχουν διασχίσει τη Μεσόγειο μέχρι στιγμής τη φετινή χρονιά, σε σύγκριση με τους 60.000 σε όλη τη διάρκεια του 2013. Εκατοντάδες έχουν πεθάνει προσπαθώντας να φτάσουν στην Ευρώπη.
© M.Sestini
Νέα στοιχεία σχετικά με τις παράτυπες διελεύσεις από τη Μεσόγειο, που αφορούν το τρίτο τρίμηνο του 2014, καταδεικνύουν μια ανησυχητική αύξηση στον αριθμό των ανθρώπων που χάνουν τη ζωή τους επιχειρώντας να ταξιδέψουν προς την Ευρώπη.
Τόσο ο απόλυτος αριθμός όσο και το ποσοστό των ανθρώπων αυτών έχει αυξηθεί σημαντικά. Από την 1η Ιουλίου έως τις 30 Σεπτεμβρίου 2014, συνολικά 90.000 άνθρωποι μετέβησαν στην Ευρώπη μέσω θαλάσσης και τουλάχιστον 2.200 έχασαν τη ζωή τους σε αυτή την προσπάθεια. Συγκριτικά, την περίοδο 1η Ιανουαρίου – 30 Ιουνίου 2014, ο αριθμός τους ήταν 75.000 και 800 αντιστοίχως. Με άλλα λόγια, κατά το πρώτο εξάμηνο του έτους, ένας άνθρωπος που έκανε το ταξίδι προς την Ευρώπη είχε 1,06% πιθανότητες να χάσει τη ζωή του, ενώ κατά το τρίτο τρίμηνο της χρονιάς, οι πιθανότητες αυτές υπερδιπλασιάστηκαν, αγγίζοντας το 2,4%.
Συνολικά, 165.000 άνθρωποι έχουν διασχίσει τη Μεσόγειο μέχρι στιγμής τη φετινή χρονιά, σε σύγκριση με τους 60.000 σε όλη τη διάρκεια του 2013. Πρόκειται για πρωτοφανή αριθμό, ο οποίος αντικατοπτρίζει το επίπεδο της απόγνωσης των ανθρώπων αυτών.
Υπό το πρίσμα των κινδύνων που ελλοχεύουν, η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (Υ.Α.) επαναλαμβάνει σήμερα την έκκλησή της στην Ευρώπη να δεσμεύσει περισσότερους πόρους για τη θαλάσσια διάσωση στην περιοχή της Μεσογείου και να εντείνει τις προσπάθειές της για την παροχή νόμιμων εναλλακτικών στα επικίνδυνα ταξίδια. Στη συλλογική απάντηση της Ευρώπης πρέπει να διατηρηθεί η ισχυρή ικανότητα για τη διάσωση ανθρώπων στη θάλασσα και να αυξηθούν οι ασφαλέστεροι τρόποι προκειμένου οι πρόσφυγες να βρίσκουν καταφύγιο στην Ευρώπη. Εάν η Ευρώπη αποτύχει σε αυτή την προσπάθεια, θα χαθούν πολύ περισσότερες ζωές, ενώ θα γίνουν πιο συχνές οι τραγωδίες, όπως αυτές στα ανοιχτά της Λαμπεντούζα, από τις οποίες συμπληρώνεται ένας χρόνος αυτή την εβδομάδα.
«Δεν καταφέρνουμε να λάβουμε σοβαρά υπόψη τα διδάγματα από τα τραγικά γεγονότα του περασμένου Οκτωβρίου, και όλο και περισσότεροι πρόσφυγες πνίγονται προσπαθώντας να φτάσουν στην ασφάλεια. Τα κράτη μέλη της ΕΕ πρέπει να συνεργαστούν για να συνεχίσουν και να ενισχύσουν το σημαντικό έργο της διάσωσης ανθρώπων στη θάλασσα, το οποίο ως επί το πλείστον πραγματοποιείται στο πλαίσιο της ιταλικής επιχείρησης Mare Nostrum, αλλά και από εμπορικά πλοία», δήλωσε ο Ύπατος Αρμοστής του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, Αντόνιο Γκουτέρες.
Αν και δεν είναι απολύτως γνωστά τα αίτια της φετινής αύξησης στις θαλάσσιες διελεύσεις και τους επακόλουθους θανάτους, διάφοροι παράγοντες φαίνεται να συμβάλουν σε αυτή. Ένας από αυτούς είναι η κατάσταση στη Λιβύη, από την οποία αναχωρούν πολλοί από τους ανθρώπους που πραγματοποιούν τη διέλευση. Η ανασφάλεια που επικρατεί εκεί επηρεάζει σημαντικά ευάλωτες ομάδες, όπως οι αιτούντες άσυλο και οι μετανάστες από την υποσαχάρια Αφρική ή τη Μέση Ανατολή, με αποτέλεσμα πολλοί να τρέπονται σε φυγή. Η Λιβύη οφείλει να συνδράμει στην εξασφάλιση σεβασμού προς τα ανθρώπινα δικαιώματα και το διεθνές δίκαιο, καθώς η ανεπαρκής επιβολή του νόμου επιτρέπει στα δίκτυα διακίνησης ανθρώπων να ευημερούν. Επίσης, στα σκάφη και τις λέμβους συχνά επικρατεί πολύ μεγαλύτερος συνωστισμός, γι’ αυτό και άνθρωποι πεθαίνουν από ασφυξία εντός τους ή ταξιδεύουν χωρίς σωσίβια. Μόνο 11 άνθρωποι διασώθηκαν κατά την τραγωδία που σημειώθηκε τον περασμένο μήνα στα ανοιχτά της Μάλτας, στην οποία μέχρι και 500 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους, όταν το σκάφος τους φέρεται να βυθίστηκε από τους λαθρεμπόρους. Οι επιζώντες πέρασαν αρκετές ημέρες στη θάλασσα παρακολουθώντας αβοήθητοι τα μέλη της οικογένειας και τους φίλους τους να χάνονται.
Παρόλο που δεν ζητούν άσυλο όλοι όσοι πραγματοποιούν το ταξίδι προς την Ευρώπη, τα στοιχεία του τρίτου τριμήνου καταδεικνύουν ότι αυξάνεται το ποσοστό όσων διαφεύγουν πολέμους ή διώξεις. Σχεδόν οι μισοί από όσους διέσχισαν τη Μεσόγειο από την 1η Ιουλίου είναι αιτούντες άσυλο από δύο χώρες με τέτοιες καταστάσεις, τη Συρία και την Ερυθραία. Αν και αποτελούν μόλις ένα μικρό τμήμα του συνόλου του προσφυγικού πληθυσμού παγκοσμίως (περίπου 16,7 εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο, η συντριπτική πλειοψηφία των οποίων φιλοξενείται σε χώρες που συνορεύουν με εμπόλεμες ζώνες), εντούτοις αντιπροσωπεύουν μια αύξηση στον αριθμό των προσφύγων.
Πολλοί από εκείνους που πραγματοποιούν τη διέλευση δεν έχουν κανένα νόμιμο ή ασφαλή τρόπο να φτάσουν στην Ευρώπη. Πρέπει επειγόντως να βρεθούν εναλλακτικές λύσεις προστασίας των πολιτών από τους κινδύνους των ταξιδιών με διακινητές. Αυτές θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν την αύξηση των ποσοστών επανεγκατάστασης και την πρόσβαση σε θεώρηση εισόδου (visa) για ανθρωπιστικούς λόγους για τα άτομα που διαφεύγουν από τον πόλεμο και τις διώξεις. Επίσης, θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν κοινές πολιτικές διαχείρισης των συνόρων, για την ΕΕ και τις χώρες της Βόρειας Αφρικής, οι οποίες να μην αφορούν μόνο την ασφάλεια των συνόρων, αλλά να έχουν ξεκάθαρα στοιχεία προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των προσφύγων.
Η Υ.Α. επίσης καλεί τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις να κάνουν περισσότερα για να διευκολύνουν την οικογενειακή επανένωση. Επιπλέον, τα κράτη θα μπορούσαν να καθιερώσουν προγράμματα προσωπικών χορηγιών και να χρησιμοποιούν προγράμματα όπως οι θεωρήσεις εισόδου για σπουδές ή απασχόληση προς όφελος των προσφύγων. «Πρέπει να βρούμε καλύτερους τρόπους για να επιτρέψουμε σε αυτούς τους απελπισμένους ανθρώπους να βρουν ένα ασφαλές μέρος. Έχουν περάσει από κινδύνους και από τρομακτικές εμπειρίες, τις οποίες πολλοί από εμάς δεν μπορούμε καν να φανταστούμε», δήλωσε ο κ. Γκουτέρες.
Αυτές οι προκλήσεις δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν μόνο από μερικά κράτη. Απαιτείται μια κοινή ευρωπαϊκή ανταπόκριση, βασισμένη στη συνεργασία μεταξύ των κρατών και την υποστήριξη της ΕΕ, ώστε να εξασφαλιστούν πρόσθετες εγκαταστάσεις πρώτης υποδοχής και βοήθεια στον τομέα της επεξεργασίας των υποθέσεων, καθώς και να βρεθούν λύσουν για τα άτομα που έχουν ανάγκη διεθνούς προστασίας.
Σχετική έκθεση της Υ.Α. με τίτλο So close, yet so far from safety, είναι διαθέσιμη στη διεύθυνσηhttp://www.unhcr.org/542c07e39.html.
Μοιράσου το στο Facebook Μοιράσου το στο Twitter
