Καθώς οι Ολυμπιακοί Αγώνες πλησιάζουν στο τέλος, η Ομάδα Προσφύγων ατενίζει το μέλλον

Ρίο ντε Τζανέιρο, Βραζιλία – Οι εφιάλτες έχουν φύγει. Αλλά οι μνήμες παραμένουν.

Η Yolande Mabika θυμάται να τρέχει για τη ζωή της όταν αντάρτες επιτέθηκαν στο σπίτι της στο Μπουκάβου, στο ανατολικό Κονγκό, περισσότερο από 20 χρόνια πριν. Ήταν οκτώ χρονών. Αυτή ήταν η τελευταία φορά που είδε την οικογένειά της. Διασκορπίστηκε προς άγνωστες κατευθύνσεις.

Φρέσκια ακόμα από την συμμετοχή της στο τζούντο στους Ολυμπιακούς Αγώνες, ως μέλος της πρώτης ομάδας προσφύγων, η Yolande, σήμερα σχεδόν 29 χρονών, νιώθει ότι μπορεί να γυρίσει την πλάτη της στο παρελθόν.

“Εξακολουθώ να σκέφτομαι το Κόνγκο, αλλά όλο και λιγότερο – είναι πια παρελθόν για μένα και πλέον δεν σκέφτομαι συνεχώς την οικογένειά μου. Οι μνήμες είναι εκεί, αλλά ο πόνος έχει φύγει. Έχω αποδεχθεί ότι δεν θα τους ξαναδώ, ” δήλωσε σε  συνέντευξή της στην  Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες.

Η Yolande είχε διασωθεί τότε από ένα στρατιωτικό ελικόπτερο, το οποίο την μετέφερε στην πρωτεύουσα Κινσάσα, σ’ ένα καταφύγιο για τα εγκαταλελειμμένα παιδιά και ορφανά. Εκεί, έκλαψε  πολύ στην αρχή.

Στη συνέχεια, άρχισε το τζούντο ως μορφή θεραπείας. Η ζωή της άλλαξε. Όπως λέει και η ίδια ανέπτυξε μια “δυνατή ψυχή”. Ήταν επίσης η απαρχή ενός μακρινού ταξιδιού που τελείωσε στο Ρίο αυτό τον μήνα.

Αν αυτό το κεφάλαιο της ζωής της έχει φτάσει στο τέλος, τότε θ’αποτελεί για την ίδια την πιο σημαντική κληρονομιά αυτών των Αγώνων.

«Η Βραζιλία είναι το σπίτι μου τώρα και θέλω να μείνω εδώ και να χτίσω μια νέα ζωή … Θα ήθελα να εργαστώ με νεαρά κορίτσια που σαν κι εμένα δεν είχαν καμία τύχη, και να τις βοηθήσω να ξεπεράσουν παρόμοια προβλήματα που αντιμετώπισαν κι εγώ,” ανέφερε.

Αλλά πρώτα, έχει εκκρεμότητες στην αρένα.

“Συμμετείχα σ’ αυτή τη διοργάνωση και ολόκληρος ο κόσμος με ξέρει τώρα. Δεν θα σταματήσω έτσι ξαφνικά. Θα συνεχίσω την προπόνηση. Θα διαγωνίζομαι, να γίνω δυνατότερη,” υποσχέθηκε.

“Αυτή ήταν η πρώτη μου μάχη από τότε που έγινα πρόσφυγας στη Βραζιλία … δεν θα σταματήσω. Τώρα όλος ο κόσμος ξέρει ότι είμαι αθλήτρια  Ολυμπιακών αγώνων και θα συνεχίσω να προπονούμαι ώστε να έχω καλύτερα αποτελέσματα σε κάθε διαγωνισμό. ”

Η Yolande μας μίλησε στο κέντρο του τζούντο σε μια γειτονιά του Ρίο ντε Τζανέιρο, όπου προπονείται με τον επίσης πρόσφυγα και φίλο από το Κόνγκο, Popole Misenga, 24 χρονών, ο οποίος διαγωνίστηκε και αυτός με την Ολυμπιακή Ομάδα Προσφύγων.

Το 2013, οι δύο ταξίδεψαν μαζί στο Ρίο για να διαγωνιστούν στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Τζούντο για τη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό. Ο προπονητής έκανε κατάσχεση των διαβατηρίων τους και τους επέτρεπε περιορισμένη πρόσβαση σε φαητό – κάτι που έκανε και πριν. Απηυδησμένοι από την κακοποίηση που διαρκούσε χρόνια, δραπέτευσαν μαζί από το ξενοδοχείο κι έκαναν αίτηση ασύλου.

Και οι δύο αποκλείστηκαν νωρίς από τους φετινούς Ολυμπιακούς. Ωστόσο δεν παύουν ν’αποτελούν πρότυπα για δεκάδες νέους, Βραζιλιάνους με όνειρα κι ελπίδες που προπονούνται καθημερινά στο γυμναστήριο και που ταυτίζονται με την ιστορία των δύο αθλητών και το επίτευγμά τους να ξεπεράσουν τις δυσκολίες με σκληρή δουλειά και επιμονή.

Πράγματι, ολόκληρη η ομάδα προσφύγων, η οποία περιλαμβάνει δρομείς από το Νότιο Σουδάν και την Αιθιοπία καθώς και κολυμβητές από τη Συρία, έχει εμπνεύσει ανθρώπους σε όλο τον κόσμο. Οι ιστορίες θριάμβου έναντι της δυστυχίας έχουν συγκινήσει κι έχουν δώσει ελπίδα σε πολλούς ανθρώπους, ιδιαίτερα στη χώρα υποδοχής τη Βραζιλία, όπου πολλοί άνθρωποι αγωνίζονται σκληρά  μόνο για να επιβιώσουν.

Οι αθλητές έχουν αγγίξει τις καρδιές μας με τις τραγικές προσωπικές τους ιστορίες, αλλά και με τις σεμνές ελπίδες και προσδοκίες τους.

“Αυτές είναι οι ιστορίες φτωχών ανθρώπων σε όλο τον κόσμο, όχι μόνο των προσφύγων. Γι αυτό έχουν προκαλέσει παγκόσμια συγκίνηση. Δεν είναι μόνο ότι βρίσκεσαι σ’ αυτή ή την άλλη πλευρά των συνόρων – είναι ο αγώνας που κάνεις ενάντια στις πιθανότητες,» ανέφερε ο Tegla Loroupe, ο Κενυάτης δρομέας κάτοχος παγκοσμίου ρεκόρ, ο οποίος επελέγη από τη Διεθνή Ολυμπιακή Επιτροπή (ΔΟΕ) να ηγηθεί της ομάδας προσφύγων. “Τους νιώθω όπως τα παιδιά μου.”

Το Ρίο ντε Τζανέιρο, υποστηρίζοντας την ομάδα και την προσπάθειά της, αποκάλυψε αυτή την εβδομάδα μια τοιχογραφία της δεκαμελούς ομάδας προσφύγων ζωγραφισμένη από καλλιτέχνες του δρόμου. Καλύπτει τους τοίχους μιας παλιάς αποθήκης σε μία  παλιά περιοχή του λιμανιού που μέχρι πρόσφατα ήταν παραμελημένη αλλά το Δημοτικό Συμβούλιο προτίθεται να ανανεώσει ως φόρο τιμής στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2016.

“Αυτό είναι η πραγματική κληρονομιά των Αγώνων», δήλωσε ο Robert Malengreau του τμήματος πολιτισμού της πόλης. “Η πρώτη ομάδα προσφύγων στα χρονικά των Ολυμπιακών Αγώνων αποτελεί βασική κληρονομιά των Αγώνων αυτών, και αυτή η τοιχογραφία ταιριάζει και απεικονίζει απόλυτα το γεγονός αυτό.”

Κατά την πρώτη τους μετά τους Ολυμπιακούς αγώνες εμφάνισή τους στο κέντρο εκπαίδευσης, πολλοί αθλητές τους τζούντο, νέοι και γέροι, συγκεντρώθηκαν γύρω τους, περιμένοντας εναγωνίως να μάθουν πληροφορίες σχετικά με την εμπειρία συμμετοχής τους στους αγώνες.

«Είναι το όνειρό μου να πετύχω ότι πέτυχαν αυτοί οι αθλητές,» είπε μια νεαρή Βραζιλιάνα. “Θέλω να γίνω μέλος της ομάδας της Βραζιλίας, να γίνω Ολυμπιονίκης, παγκόσμια πρωταθλήτρια… Αλλά όταν βλέπω την Yolande και τον  Popole ν’αγωνίζοναι, είναι πολύ πειθαρχημένοι. Αποφάσισαν ότι ήθελαν να διαγωνιστούν στους Ολυμπιακούς Αγώνες και το πέτυχαν. ”

Η Rose Nathike Lokonyen, 23 χρονών, από το Νότιο Σουδάν η οποία ηγήθηκε της ομάδας προσφύγων κατά την Τελετή Έναρξης πίσω από τη σημαία της ΔΟΕ, ανέφερε ότι όλα τα μέλη της ομάδας ήταν ενθουσιασμένα με τη θερμή υποδοχή που τους έκαναν, αλλά θα ήθελαν να τους δοθεί η ευκαιρία να συνεχίσουν τις προπονήσεις και να βελτιωθούν.

“Εγώ και όλα τα μέλη της Ολυμπιακής Ομάδας για τους Πρόσφυγες είμαστε πολύ ευτυχισμένοι που διαγωνιζόμαστε στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Ρίο, τους πρώτους που έχουν ομάδα προσφύγων. Αντιπροσωπεύουμε εκατομμύρια πρόσφυγες,» ανέφερε. «Θα ήθελα να εκπροσωπήσω τη χώρα μου στους Ολυμπιακούς Αγώνες, αλλά όταν θα έχει τελιώσει ο πόλεμος. Αν εξακολουθεί να υπάρχει σύγκρουση, θα είναι πολύ δύσκολο. Πρέπει να συμφωνήσουν να φθάσουν στην ειρήνη. Ειρήνη είναι αυτό που όλοι χρειαζόμαστε. ”

As Games near end, Team Refugees looks to the future (ENGLISH)

Μοιράσου το στο Facebook Μοιράσου το στο Twitter