Περίληψη των δηλώσεων της Εκπροσώπου Τύπου Shabia Mantoo της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (Υ.Α.) – στην οποία μπορεί να αποδοθεί το κείμενο – σε συνέντευξη Τύπου στο Palais des Nations στη Γενεύη. Περαιτέρω πληροφορίες είναι διαθέσιμες στις ιστοσελίδες της Υ.Α., www.unhcr.gr και www.unhcr.org, στις οποίες αναρτώνται τακτικά ενημερωτικά δελτία, τις ημέρες που δεν διεξάγεται συνέντευξη Τύπου.
Πρόσφυγες που εισέρχονται στην Πολωνία από την Ουκρανία μέσω του συνοριακού περάσματoς της Μedyka. © UNHCR/Chris Melzer
Περίπου 660.000 πρόσφυγες έχουν διαφύγει από την Ουκρανία σε γειτονικές χώρες τις τελευταίες έξι ημέρες, σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία των κρατών που συλλέγει η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες.
Με αυτόν τον ρυθμό, η κατάσταση δείχνει ότι θα μετατραπεί στην μεγαλύτερη προσφυγική κρίση αυτού του αιώνα στην Ευρώπη. H Ύπατη Αρμοστεία κινητοποιεί πόρους για να ανταποκριθεί όσο το δυνατόν πιο γρήγορα και αποτελεσματικά.
Όλες οι γειτονικές χώρες έχουν μέχρι σήμερα κρατήσει τα σύνορά τους ανοιχτά για τους πρόσφυγες που εγκαταλείπουν την Ουκρανία, κάτι που είναι αξιέπαινο. Οι περισσότεροι έχουν διαφύγει στην Πολωνία, την Ουγγαρία, τη Μολδαβία, τη Ρουμανία, τη Σλοβακία, ενώ άλλοι μετακινούνται προς άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Γνωρίζουμε επίσης ότι ένας αρκετά μεγάλος αριθμός έχει περάσει στη Ρωσική Ομοσπονδία. Οι εθνικές αρχές αναλαμβάνουν την ευθύνη για την καταγραφή, την υποδοχή, την παροχή στέγασης και προστασίας στους πρόσφυγες αυτούς.
Είναι εντυπωσιακή η αλληλεγγύη και η φιλοξενία που βλέπουμε να επιδεικνύουν οι χώρες υποδοχής των προσφύγων, τόσο σε επίπεδο αρχών όσο και τοπικών κοινωνιών.
Η Ύπατη Αρμοστεία καλεί τις κυβερνήσεις να συνεχίσουν να παρέχουν πρόσβαση στο έδαφός τους σε όλους όσοι τρέπονται σε φυγή: Ουκρανοί καθώς και υπήκοοι τρίτων χωρών που ζουν στην Ουκρανία, οι οποίοι προσπαθούν να ξεφύγουν από τη βία. Υπογραμμίζουμε ότι δεν πρέπει να γίνεται καμία διάκριση απέναντι σε οποιονδήποτε άνθρωπο ή ομάδα.
Η Ύπατη Αρμοστεία έχει μακρόχρονη δράση στην ευρύτερη περιοχή με παρουσία σε χώρες όπως η Πολωνία, η Ουγγαρία, η Μολδαβία, η Σλοβακία και η Ρουμανία και συντονίζει την προσφυγική ανταπόκριση μαζί με άλλους οργανισμούς του ΟΗΕ και συνεργαζόμενες Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις, στηρίζοντας τις εθνικές αρχές. Ενισχύουμε την επιχειρησιακή μας δράση στέλνοντας άμεσα περισσότερους πόρους, προσωπικό και βασικά είδη πρώτης ανάγκης στην περιοχή. Προετοιμαζόμαστε παράλληλα για την παροχή οικονομικής βοήθειας μέσω καρτών όπου αυτό είναι αναγκαίο. Εξειδικευμένο προσωπικό της Ύπατης Αρμοστείας στον τομέα της παιδικής φροντίδας και προστασίας είναι επίσης σε ετοιμότητα για να στηρίξει τις εθνικές αρχές.
Στην Πολωνία:
Προσωπικό της Ύπατης Αρμοστείας που βρίσκεται στο πεδίο αναφέρει ότι οι ουρές των αυτοκινήτων στα σύνορα από την πλευρά της Ουκρανίας φτάνουν πολλά χιλιόμετρα. Οι άνθρωποι που έχουν διασχίσει τα σύνορα δηλώνουν ότι περίμεναν έως και 60 ώρες μέχρι να περάσουν. Οι περισσότερες αφίξεις αφορούν γυναίκες και παιδιά από όλες τις περιοχές της Ουκρανίας. Οι θερμοκρασίες πέφτουν κάτω από το μηδέν και πολλοί άνθρωποι αναφέρουν ότι πέρασαν μέρες στον δρόμο περιμένοντας να διασχίσουν τα σύνορα. Η Ύπατη Αρμοστεία βρίσκεται σε συντονισμό με τις αρχές που έχουν διαθέσει βοήθεια καθώς και με εταίρους εντός της Ουκρανίας για τη δημιουργία ομάδων που θα διανείμουν τη βοήθεια αυτή. Μόλις φτάνουν οι πρόσφυγες, καταγράφονται από τις αρχές. Η Ύπατη Αρμοστεία έχει πληροφορηθεί για τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν κάποιοι υπήκοοι τρίτων χωρών που προσπαθούν να εισέλθουν στην Πολωνία και βρίσκεται σε επαφή με τις αρχές προκειμένου να διασφαλιστεί ότι όλοι όσοι χρήζουν διεθνούς προστασίας θα έχουν πρόσβαση στις διαδικασίες. Οι πρόσφυγες που διαθέτουν τα μέσα βρίσκουν μόνοι τους στέγαση, ενώ άλλοι φιλοξενούνται σε τοπικές κοινότητες που έχουν ανοίξει τα σπίτια τους ή σε κέντρα υποδοχής.
Η Ύπατη Αρμοστεία είναι παρούσα στα σύνορα Πολωνίας-Ουκρανίας από τις 24 Φεβρουαρίου για να παρακολουθεί τον ρυθμό των αφίξεων, ενώ μεταφέρει ανθρωπιστική βοήθεια από τα παγκόσμια αποθέματά της σε μια καινούρια αποθήκη που νοικιάζει στα σύνορα (στο Rzeszow). Το γραφείο μας στην Πολωνία κατακλύζεται από αιτήματα για ενημέρωση και για παροχή βοήθειας που φτάνουν από πρόσφυγες. Η Ύπατη Αρμοστεία παρέχει στους νεοαφιχθέντες πληροφόρηση και νομικές υπηρεσίες μέσω μιας νομικής οργάνωσης – εταίρου μας στην Πολωνία.
Στην Ουγγαρία:
Η Ύπατη Αρμοστεία είναι παρούσα στα σύνορα παρακολουθώντας τον αριθμό των προσφύγων και είναι έτοιμη να ενισχύσει την επιχειρησιακή της στήριξη προς την κυβέρνηση. Ο ρυθμός των αφίξεων είναι σταθερός και ο χρόνος αναμονής ποικίλλει. Οι Ουκρανοί και οι πολίτες άλλων εθνικοτήτων με το που φτάνουν, αφού περάσουν από έλεγχο και καταγραφούν, οδηγούνται προς τους σταθμούς συγκέντρωσης, όπου μπορούν να υποβάλουν αίτημα ασύλου και λαμβάνουν προσωρινά έγγραφα. Στήριξη παρέχουν οι ανθρωπιστικοί φορείς των δήμων και μέλη των τοπικών κοινοτήτων.
Στη Ρουμανία:
Υπάρχουν ουρές στις οποίες μπορεί να υπάρχει αναμονή έως και 20 ώρες για την είσοδο στη Ρουμανία. Οι κρατικές αρχές είναι υπεύθυνες για τη διαχείριση της παροχής στέγασης και μεταφοράς – οι νεοαφιχθέντες μεταφέρονται από τα σύνορα σε κέντρα υποδοχής ή σε άλλες δομές. Οι τοπικές κοινωνίες παρέχουν γενναιόδωρη βοήθεια στις μεταφορές και τη στέγαση, ενώ ιδιωτικές εταιρείες αναλαμβάνουν την πληρωμή δωματίων σε ξενοδοχεία. Εθελοντές παρέχουν υπηρεσίες διερμηνείας και άλλου είδους πρακτική βοήθεια. Η Ύπατη Αρμοστεία και άλλοι εταίροι έχουν παρουσία σε όλα τα κύρια συνοριακά σημεία – αυτή τη στιγμή οι αποστολές μας βρίσκονται στο Siret και το Isaccea. Συμμετέχουμε στην ομάδα εργασίας της οποίας ηγείται η κυβέρνηση και είναι υπεύθυνη για τον συντονισμό των αναγκών και την παροχή στήριξης. Παρέχουμε σε όσους φτάνουν ενημέρωση για τις διαδικασίες ασύλου, ενώ μέσω εταίρων παρέχουμε νομική συμβουλευτική και ψυχολογική υποστήριξη. Έχουμε επίσης θέσει σε λειτουργία μια 24ωρη τηλεφωνική γραμμή έκτακτης ανάγκης και ιστοσελίδες παροχής βοήθειας για πρόσφυγες στα ουκρανικά.
Στη Μολδαβία:
Υπάρχει ακόμα αναμονή 24 ωρών στις ουρές σχεδόν 60 χιλιομέτρων που έχουν σχηματιστεί από την Οδησσό έως τα σύνορα με τη Μολδαβία. Όσοι φτάνουν φιλοξενούνται σε προσωρινά κέντρα υποδοχής, ενώ εντοπίζονται επιπλέον δομές. Ορισμένοι έχουν βρει μόνοι τους στέγαση ή φιλοξενούνται από τοπικές κοινότητες. Η Ύπατη Αρμοστεία παρέχει στήριξη για να αυξηθούν οι θέσεις υποδοχής και διανέμει βασικά είδη πρώτης ανάγκης, όπως κουβέρτες, υπνόσακους και είδη προσωπικής υγιεινής. Μια αερομεταφορά από το Ντουμπάι πρόκειται να φτάσει αύριο με περισσότερη ανθρωπιστική βοήθεια. Οι εταίροι της Ύπατης Αρμοστείας έχουν παρουσία σε διάφορα συνοριακά περάσματα της Μολδαβίας και παρέχουν συμβουλευτική στους νεοαφιχθέντες πρόσφυγες.
Στη Σλοβακία:
Η Ύπατη Αρμοστεία επισκέπτεται τακτικά από τις 24 Φεβρουαρίου τα τέσσερα από τα πέντε κύρια συνοριακά περάσματα της χώρας. Οι αφίξεις στη Σλοβακία είναι λιγότερες αλλά η κυβέρνηση διατηρεί μια ανοιχτή και φιλόξενη πολιτική προς τους πρόσφυγες και προέβη γρήγορα σε αλλαγές στη νομοθεσία για το άσυλο προκειμένου να επισπευσθούν οι διαδικασίες ασύλου. Παρέχεται επίσης οικονομική και υλική στήριξη από τοπικές κοινότητες που στηρίζουν τους πρόσφυγες προσφέροντας φαγητό και είδη προσωπικής υγιεινής, δωρεάν μεταφορές, καθώς και στέγαση. Οι τοπικοί δήμοι και τα χωριά δημιουργούν επίσης προσωρινές δομές φιλοξενίας για τους πρόσφυγες.
Στην Ουκρανία:
Η Ύπατη Αρμοστεία ενισχύει την ανταπόκρισή της στην Ουκρανία για να βοηθήσει τον πληθυσμό που έχει εκτοπιστεί και πληγεί από τις συγκρούσεις. Ωστόσο, η έκρυθμη κατάσταση, τα θέματα ασφάλειας, η έλλειψη ασφαλούς πρόσβασης για τους εργαζόμενους στον ανθρωπιστικό τομέα και οι περιορισμοί της κυκλοφορίας αποτελούν τεράστιες προκλήσεις για το ανθρωπιστικό προσωπικό, συμπεριλαμβανομένου του προσωπικού της Ύπατης Αρμοστείας. Η Ύπατη Αρμοστεία συνεχίζει να επιτελεί το έργο της εφόσον αυτό είναι ασφαλές παρέχοντας βοήθεια και συμμετέχοντας σε δράσεις που αφορούν στον τομέα προστασίας. Μεταξύ αυτών είναι η συνεργασία με τους επικεφαλής των εσωτερικά εκτοπισμένων κοινοτήτων για την εκτίμηση των ανθρωπιστικών αναγκών και τον εντοπισμό ασφαλών χώρων που μπορούν να υποδεχτούν εσωτερικά εκτοπισμένους. Η Ύπατη Αρμοστεία ετοιμάζεται επίσης να παραδώσει βοήθεια σε εσωτερικά εκτοπισμένους πληθυσμούς στη δυτική Ουκρανία, όπου είναι ευκολότερη η ανθρωπιστική πρόσβαση. Ενισχύει επίσης τηλεφωνικές γραμμές εθνικής εμβέλειας που παρέχουν στον εκτοπισμένο άμαχο πληθυσμό κρίσιμη πληροφόρηση σε θέματα προστασίας.
Οπτικοακουστικό υλικό (B–roll): media.unhcr.org
Μοιράσου το στο Facebook Μοιράσου το στο Twitter
