A formerly stateless family display their newly-obtained identity documents at their home in Dushanbe, Tajikistan. © UNHCR/Didor Saidulloyev
Εφτά χρόνια μετά την έναρξη της Εκστρατείας της για την Εξάλειψη της Ανιθαγένειας #IBelong (Ανήκω), η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες σε νέα έκκλησή της υπογραμμίζει την ανάγκη για ακόμα μεγαλύτερη δράση προκειμένου να βρεθούν λύσεις στα δεινά που αντιμετωπίζουν εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο που παραμένουν χωρίς ιθαγένεια.
«Έχει σημειωθεί πολύ σημαντική πρόοδος τα τελευταία χρόνια. Όμως, οι κυβερνήσεις πρέπει να κάνουν περισσότερα για να αντιμετωπίσουν τα κενά σε επίπεδο νομοθεσίας και πολιτικής εξαιτίας των οποίων εκατομμύρια άνθρωποι παραμένουν ανιθαγενείς ή παιδιά γεννιούνται ανιθαγενή», τόνισε ο Ύπατος Αρμοστής του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες Filippo Grandi.
Η ανιθαγένεια, ή αλλιώς η κατάσταση που δημιουργείται όταν ένας άνθρωπος δεν αναγνωρίζεται ως πολίτης καμίας χώρας, πλήττει εκατομμύρια ανθρώπους σε όλο τον κόσμο. Οι ανιθαγενείς συχνά δεν έχουν πρόσβαση στα πιο θεμελιώδη δικαιώματα, όπως το να πάνε στο σχολείο, να εργαστούν νόμιμα, να έχουν πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας, να παντρευτούν, ή να καταχωρήσουν τη γέννηση του παιδιού τους.
Από το 2014 που η Ύπατη Αρμοστεία εγκαινίασε την εκστρατεία της #IBelong (Ανήκω) για να επιστήσει την προσοχή και να προωθήσει την εξάλειψη της ανιθαγένειας σε παγκόσμιο επίπεδο, περισσότεροι από 400.000 ανιθαγενείς σε 27 χώρες έχουν αποκτήσει ιθαγένεια, ενώ δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι στην Ασία, την Ευρώπη, την Αφρική και την Αμερική έχουν πλέον τα μέσα να αποκτήσουν ιθαγένεια χάρη σε πρόσφατα θεσμοθετημένες νομοθετικές αλλαγές.
Τα τελευταία επτά χρόνια, 29 κράτη προσχώρησαν στις Συμβάσεις για την Ανιθαγένεια, γεγονός που σηματοδοτεί την ύπαρξη πιο ισχυρής πολιτικής θέλησης να μπει ένα τέλος στην ανιθαγένεια.
«Είναι ενθαρρυντική αυτή η παγκόσμια δυναμική υπέρ της αντιμετώπισης της ανιθαγένειας, την οποία μπορούμε να εξαλείψουμε με συντονισμένες προσπάθειες από τα κράτη. Αλλά εάν δεν επιταχυνθεί η πρόοδος, εκατομμύρια άνθρωποι που εξακολουθούν να στερούνται ιθαγένειας θα παραμείνουν εγκλωβισμένοι σε ένα κενό ανθρωπίνων δικαιωμάτων, χωρίς να είναι σε θέση να έχουν πρόσβαση στα πιο θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα», δήλωσε ο κ. Grandi.
Οι αιτίες που προκαλούν την ανιθαγένεια είναι πολλές και συνήθως είναι το αποτέλεσμα ελλείψεων ή ατελειών στις νομοθεσίες περί ιθαγένειας και στον τρόπο που εφαρμόζονται. Οι διακρίσεις – όσον αφορά την εθνότητα, τη θρησκεία και το φύλο, μεταξύ άλλων – συντελούν σε μεγάλο βαθμό στην ανιθαγένεια.
Οι ανιθαγενείς, επειδή δεν αναγνωρίζονται ως πολίτες, συχνά στερούνται νομικών δικαιωμάτων ή βασικών υπηρεσιών. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να περιθωριοποιούνται οικονομικά και πολιτικά και να είναι ευάλωτοι σε διακρίσεις, εκμετάλλευση και κακομεταχείριση. Επίσης, μπορεί να μην έχουν πρόσβαση σε τεστ, θεραπεία ή εμβόλια κατά του κορωνοϊού, ενώ μπορεί να στηρίζονται ή να προστατεύονται ελάχιστα έναντι των κλιματικών κινδύνων.
Οι κυβερνήσεις έχουν την εξουσία να θεσπίσουν μεταρρυθμίσεις σε επίπεδο νομοθεσίας και πολιτικών προκειμένου να βοηθήσουν τους ανιθαγενείς που βρίσκονται στο έδαφός τους να αποκτήσουν ιθαγένεια ή να αποτρέψουν εξαρχής το φαινόμενο της ανιθαγένειας. Κάτι τέτοιο μπορεί να γίνει μερικές φορές μόνο με μια υπογραφή ή με μια σχετικά απλή νομοθετική αλλαγή. Πρόκειται για ένα ζήτημα που μπορεί να αποτραπεί και να επιλυθεί εύκολα.
Η δεκαετής εκστρατεία #IBelong της Ύπατης Αρμοστείας καλεί τα κράτη να βάλουν τέλος στην ανιθαγένεια έως το 2024.
Πληροφορίες για τους συντάκτες:
Σε παγκόσμιο επίπεδο, τα στατιστικά στοιχεία της Ύπατης Αρμοστείας περιλαμβάνουν αναφορές για 4,2 εκατομμύρια ανιθαγενείς σε περίπου 94 χώρες. Δεδομένου ότι οι περισσότερες χώρες δε συλλέγουν στοιχεία για την ανιθαγένεια, ο πραγματικός αριθμός εκτιμάται ότι είναι πολύ υψηλότερος.
Μέχρι σήμερα, 96 κράτη είναι συμβαλλόμενα μέρη στη Σύμβαση του 1954 για το Καθεστώς των Ανιθαγενών και 76 στη Σύμβαση του 1961 για τη Μείωση της Ανιθαγένειας.
Από την έναρξη της Εκστρατείας #IBelong:
Μοιράσου το στο Facebook Μοιράσου το στο Twitter
