Με την εξάπλωση της πανδημίας και την επιβολή της καραντίνας σε πολλές χώρες του κόσμου, πολλοί νέοι προσέγγισαν την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες για να προσφέρουν κάποιου είδους βοήθεια κατά τη διάρκεια του εγκλεισμού τους. Γι’αυτό το λόγο η Ύπατη Αρμοστεία, προκήρυξε το Διαγωνισμό Τέχνης «Οι Νέοι με τους Πρόσφυγες» δίνοντας την ευκαιρία στους νέους να αναδείξουν τη δημιουργικότητά τους για έναν καλό σκοπό. Μέσα σε δύο μήνες, λάβαμε 2,000 συμμετοχές από 100 χώρες.
Ανάμεσά τους και το σκίτσο της Μαρίας Ηλία από τη Λεμεσό, το οποίο και διακρίθηκε μαζί με έξι άλλα σχέδια συμμετεχόντων από διάφορες χώρες. Το Γραφείο της Ύπατης Αρμοστείας στην Κύπρο συνάντησε τη νεαρή Μαρία και είχαμε μια όμορφη συνομιλία μαζί της.
Η Μαρία σε κερδίζει από την πρώτη στιγμή με την ευγένεια και την καλοσύνη, που αποτυπώνεται στα μάτια και το χαμόγελό της, αλλά και με την μετριοφροσύνη της. Η ζωγραφική είναι ένα από τα ταλέντα της. Η Μαρία είναι απόφοιτος Μαθηματικών του Πανεπιστημίου Κύπρου και παίζει κιθάρα. Με ένα ευρύ φάσμα ενδιαφερόντων και μια έμφυτη επιθυμία για μάθηση διαβάζει κι ενημερώνεται για πολλά θέματα. «Νομίζω ότι δεν υπάρχουν αρκετές ώρες την ημέρα για να διαβάσω ό, τι θα ήθελα,» μας αναφέρει.
Το ενδιαφέρον της Μαρίας για τις εικαστικές τέχνες προέρχεται από τη μητέρα της που την ενθάρρυνε από μικρή ηλικία ν’ασχολείται με τη ζωγραφική. Αλλά το μεγάλο της πάθος ήταν πάντα τα κινούμενα σχέδια. «Θυμάμαι όταν ο καθηγητής της τέχνης μας έδειχνε ένα διάσημο πίνακα και μας ζητούσε να τον ζωγραφίσουμε. Δεν μου άρεσε η αντιγραφή – πάντα μου άρεσε να αλλάζω την εργασία και να φαντάζομαι το έργο με τη μορφή κινούμενου σχεδίου ή κόμικ.»
Η Μαρία κατά καιρούς συμμετέχει σε διαγωνισμούς τέχνης και νωρίτερα φέτος έψαχνε διαδικτυακά για διαγωνισμούς που θα την ενδιέφεραν να συμμετέχει. «Όταν βρήκα τον Διαγωνισμό Τέχνης Νεολαίας με Πρόσφυγες της UNHCR, αμέσως μου κέντρισε το ενδιαφέρον, όχι μόνο επειδή το βραβείο θα ήταν η μεταφορά των διακριθέντων έργων σε κινούμενα σχέδια, αλλά κι επειδή μ’ενδιαφέρει το θέμα – δεν θα λάμβανα μέρος αν δεν πίστευα στο θέμα και στους στόχους του διαγωνισμού,» αναφέρει η Μαρία.
Η ιδέα για το έργο της ξεκίνησε από μια κουβέντα με τον αδελφό της που της εισηγήθηκε να εστιάσει σε κάτι απλό αλλά ουσιώδες – παίρνεις αγάπη όταν δίνεις αγάπη. «Ένιωσα ότι με αυτή την ιδέα θα μπορούσα να ευαισθητοποιήσω άλλους,» αναφέρει. Στη συνέχεια ανέπτυξε το συγκεκριμένο σκίτσο με το γιατρό. Η Μαρία ξεκίνησε και ολοκλήρωσε το σχέδιο σε λιγότερο από μία εβδομάδα, δουλεύοντας πάνω στο έργο καθημερινά μέχρι τις πρωινές ώρες. Εργάστηκε με μολύβι σε ένα μόνο σχέδιο μέχρι να το ολοκληρώσει, ενώ στην πορεία ήταν καλοδεχούμενα τα επικοδομητικά σχόλια της οικογένειάς της.
«Ήθελα να τονίσω την καρδιά και αρχικά σκέφτηκα να το κρατήσω μαυρόασπρο, και μόνο την καρδιά με κόκκινο χρώμα, αλλά κατέληξα να χρωματίσω και τους ήρωες,» αναφέρει. Έτσι ενθουσιάστηκε όταν το Ιαπωνικό στούντιο που ανέλαβε την μεταφορά των διακριθέντων έργων σε κινούμενα σχέδια, ολοκλήρωσε την ιστορία της Μαρίας ξεθωριάζοντας το σκίτσο σε ασπρόμαυρο και κρατώντας το χρώμα μόνο στην καρδιά – έτσι όπως είχε φανταστεί να ξεκινήσει. «Είναι η πρώτη φορά που ένα σχέδιό μου έγινε κινούμενο», μας είπε η Μαρία. «Είμαι τόσο χαρούμενη για αυτό. Μου άρεσε το τελικό αποτέλεσμα!»
Παρόλο που δεν προέρχεται από οικογένεια εκτοπισμένων, η Μαρία εξηγεί ότι το ζήτημα την αφορά από τα σχολικά χρόνια όταν μελετούσε την ιστορία της Κύπρου «Στο τέλος της ημέρας κι εμείς, οι Κύπριοι, είμαστε πρόσφυγες… Δεν θα πρέπει να βλέπουμε τους πρόσφυγες ως μια μάζα – κάθε άνθρωπος είναι ξεχωριστό άτομο και στην τελική κανείς δεν επιλέγει να γίνει πρόσφυγας».
Τόσο το σχολείο όσο και η οικογένειά της έχουν συμβάλει στην διαμόρφωση των αξιών της. «Σίγουρα, έχω επηρεαστεί από το σπίτι και από το σχολείο. Αλλά πραγματικά, ο καθένας από εμάς πρέπει να σκεφτούμε και να επεξεργαστούμε με τον εαυτό μας αυτά τα θέματα,» αναφέρει. «Μετά τη συμμετοχή μου παρατήρησα ότι άρχισαν να με ακολουθούν στα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης περισσότερα άτομα. Ως αποτέλεσμα της συμμετοχής μου σε αυτόν τον διαγωνισμό, ανέπτυξα επίσης μεγαλύτερο ενδιαφέρον για θέματα που σχετίζονται με τους πρόσφυγες. Αγαπώ ιδιαίτερα τις ανθρώπινες ιστορίες.»
Κλείνοντας ρωτήσαμε τη Μαρία τι θα ήθελε να μοιραστεί ως μήνυμα προς την υπόλοιπη Κύπρο. «Ας προσπαθήσουμε να βάλουμε τον εαυτό μας στα παπούτσια του άλλου, έτσι ώστε να μπορέσουμε να τον καταλάβουμε καλύτερα. Επίσης, δεν θα πρέπει να καταδικάζουμε όλους τους πρόσφυγες για πιθανά λάθη που έχουν κάνει μερικοί. Ας είμαστε εμείς πρώτα σωστοί, με τις δικές μας πράξεις, απέναντί τους – αυτό σίγουρα μπορεί να βοηθήσει στην κοινωνική συνοχή.»
Περισσότερες πληροφορίες για το διαγωνισμό
Η επιλογή των επτά βραβευθέντων παγκοσμίως – των οποίων τα σχέδια έχουν μεταφερθεί σε μορφή κινουμένων σχεδίων από το Ιαπωνικό στούντιο SPEED inc. – έγινε από κριτική επιτροπή αποτελούμενη από Υποστηρικτές Υψηλού Προφίλ της Ύπατης Αρμοστείας, μέλη προσφύγων του Παγκόσμιου Συμβουλευτικού Συμβουλίου Νεολαίας, καλλιτέχνες, εμπειρογνώμονες κινουμένων σχεδίων και τους συνεργάτες μας. Η Ύπατη Αρμοστεία έχει επίσης απονείμει πέντε περιφερειακά βραβεία, πέντε βραβεία για κινούμενα σχέδια και 20 ειδικές μνείες. Όλοι οι συμμετέχοντες έχουν λάβει πιστοποιητικό συμμετοχής.
Ο κατάλογος των νικητών, μαζί με τις μαρτυρίες και τα έργα τέχνης τους, βρίσκεται εδώ.
Η Ύπατη Αρμοστεία ενθαρρύνει τις νεότερες γενιές να συμπεριλάβουν περισσότερο τους ανθρώπους που αναγκάζονται να εγκαταλείψουν τη βία και τις διώξεις. Προσπαθούμε να το πετύχουμε αυτό μέσω μιας σειράς πρωτοβουλιών που προτρέπουν τους νέους να μάθουν, να είναι δημιουργικοί, να συζητούν, να προσφέρουν εθελοντική εργασία και να διαμορφώνουν λύσεις.
Μοιράσου το στο Facebook Μοιράσου το στο Twitter