Σύμφωνα με έρευνες της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (Left Behind: Refugee Education in Crisis), η πρόσβαση νεαρών προσφύγων στην τριτοβάθμια εκπαίδευση βρίσκεται σε πολύ χαμηλά επίπεδα. Ενώ τα επίπεδα εγγραφής νέων ανθρώπων στα πανεπιστήμια βρίσκεται στο 36% παγκοσμίως, για τους πρόσφυγες, παραμένει στο 1% – παρά τις μεγάλες βελτιώσεις στον συνολικό […]
Σύμφωνα με έρευνες της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (Left Behind: Refugee Education in Crisis), η πρόσβαση νεαρών προσφύγων στην τριτοβάθμια εκπαίδευση βρίσκεται σε πολύ χαμηλά επίπεδα. Ενώ τα επίπεδα εγγραφής νέων ανθρώπων στα πανεπιστήμια βρίσκεται στο 36% παγκοσμίως, για τους πρόσφυγες, παραμένει στο 1% – παρά τις μεγάλες βελτιώσεις στον συνολικό αριθμό αυτών που φοιτούν χάρη στις επενδύσεις σε υποτροφίες και άλλα προγράμματα.
Ο Ιμπραχήμ, 19, πρωτοετής φοιτητής Νομικής στο Πανεπιστήμιο Λευκωσίας, βρίσκεται ανάμεσα στο 1%. Με τον πατέρα του και την μητέρα του να έχουν μια σταθερή δουλειά και με πολλούς φίλους, Κύπριους κυρίως, νιώθει ότι η Κύπρος είναι πλέον το σπίτι του.
Παλαιστίνιος στην καταγωγή και γεννημένος στη Βαγδάτη, ζει στην Κύπρο μαζί με τους γονείς του και τα τρία του αδέλφια, από το 2006 αφότου δραπέτευσαν από τη βία και τις διώξεις. Ο Ιμπραχίμ ήταν επτά χρονών όταν ο πατέρας του, γνωστός και επιτυχημένος δικηγόρος στη Βαγδάτη, απειλήθηκε για τη ζωή του, λόγω της καταγωγής του, της επαγγελματικής του δράσης καθώς και για τις πολιτικές του θέσεις.
Οι διώξεις εναντίον των Παλαιστινίων την περίοδο εκείνη στο Ιράκ, μετά την πτώση του καθεστώτος του Σαντάμ Χουσεϊν, ήταν καθημερινό φαινόμενο. «Δύο φορές στοχοποιήθηκε ο πατέρας μου από τους Σιίτες. Την ίδια εποχή είχαν σκοτώσει το θείο μου, μόνο και μόνο επειδή ήταν Παλαστίνιος,» αναφέρει ο Ιμπραχήμ που, παρά το νεαρό της ηλικίας του, θυμάται το φόβο που επικρατούσε στη χώρα του, ιδιαίτερα ανάμεσα στην Παλαιστινιακή κοινότητα.
Έτσι, ο δρόμος της προσφυγιάς ήταν η μόνη επιλογή για τον πατέρα και την οικογένεια του Ιμπραχήμ.
Αν και μόλις επτά χρονών, ο Ιμπραχιμ θυμάται ακόμα πόσο δύσκολο ήταν πάρει το δρόμο της προσφυγιάς «Είχα τους φίλους, τους συγγενείς μου κι έκλαιγα πολύ όταν έφυγα. Αλλά καταλάβαινα ότι δεν υπήρχε άλλη επιλογή. Όταν σκότωσαν το θείο μου, οι γονείς μου έπρεπε να πάρουν την δύσκολη απόφαση αφού δεν γινόταν να το διακινδυνεύσουν άλλο.»
Σήμερα, ο Ιμπραχήμ δηλώνει – και φαίνεται – ευτυχισμένος. Ζει μια κανονική, ειρηνική ζωή, με τ’αδέλφια του και τους γονείς του που με σκληρή δουλειά κατάφεραν να ορθοποδήσουν. Ο πατέρας του δημιούργησε εταιρεία εξαρτημάτων αυτοκινήτων, «μια σταθερή δουλειά,» όπως αναφέρει ο Ιμπραχήμ. Η μητέρα του δουλεύει σε φούρνο και τα τρία του αδέλφια πάνε σχολείο.
Ο νεαρός φοιτητής, έχει αυτοπεποίθηση, στόχους και όνειρα για τη ζωή. Για να φτάσει, όμως, μέχρι εδώ ο δρόμος δεν ήταν εύκολος. «Στην αρχή, ήταν όλα πολύ δύσκολα. Η γλώσσα είναι βασικό στοιχείο για την ένταξη. Μέχρι να μάθουμε τη γλώσσα, να μπορέσουμε να επικοινωνήσουμε, να γνωρίσουμε κόσμο…»
Θυμάται την πρώτη μέρα στο δημοτικό σχολείο στη Λάρνακα, 8 χρονών τότε, φοβισμένος, χωρίς κάποιο φίλο και χωρίς να γνωρίζει καθόλου τη γλώσσα. «Θυμάμαι τη μάνα μου, που μου είχε δώσει το πρωί λίγα χρήματα για ν’αγοράσω κάτι από την καντίνα, αλλά το μεσημέρι της τα έδωσα πίσω λέγοντάς της όταν δεν τα χρειαζόμουν κι ότι δεν θα πήγαινα ξανά σχολείο,» θυμάται χαμογελώντας ο Ιμπραχίμ.
Με τη στήριξη όμως των γονιών του, που πίστευαν στην εκπαίδευση και στάθηκαν δίπλα του σε κάθε του βήμα, καθώς και των δασκάλων του, ξεπέρασε σύντομα τα εμπόδια. Έμαθε γρήγορα τα Ελληνικά κι έκανε φίλους. Αποφοίτησε το Λύκειο με πολύ καλό γενικό και σήμερα φοιτά στο Πανεπιστήμιο Λευκωσίας, στον κλάδο κυπριακού δικαίου, με 50% υποτροφία.
«Η νομική μ΄ενδιαφέρει πάρα πολύ και στόχος μου να κάνω μεταπτυχιακό και δοκτοράτο». Τον ρωτάμε ποιος κλάδος της νομικής τον ενδιαφέρει περισσότερο, αλλά ως προωτοετής φοιτητής δεν έχει ακόμα αποφασίσει.
« Μου αρέσει το ποινικό, το συνταγματικό, θέλω επίσης ν’ασχοληθώ με το προσφυγικό και μεταναστευτικό, το οποίο είναι μάθημα επιλογής και αν είναι διαθέσιμο του χρόνου θα το ακολουθήσω,» αναφέρει. «Άλλωστε είμαι κι εγώ πρόσφυγας και μ’ένδιαφέρει να μάθω τις νομικές πτυχές του θέματος. Θέλω να δω πως μπορώ να προσφέρω και σε άλλους πρόσφυγες».
Στα 19 του χρόνια σήμερα, εκτός από τη νομική, τρέφει μεγάλη αγάπη για την πολιτική και δραστηριοποιείται ήδη σε διάφορα σχήματα: σε φοιτητική παράταξη κόμματος, εκπρόσωπος των φοιτητών της Νομικής στο Πανεπιστήμιο, και υπεύθυνος διεθνών σχέσεων του Πανεπιστήμιου στη φοιτητική ένωση. «Μου αρέσει η ενασχόληση με την πολιτική, με τα κοινά. Από μικρός παρακολουθούσα τις ειδήσεις για να ενημερώνομαι τι γίνεται στην Κύπρο και στο εξωτερικό. Θέλω επίσης να διαμορφώνω και να λέω την άποψή μου. Όταν βλέπω την αδικία θέλω να συμβάλω κι εγώ με κάποιο τρόπο για να διορθώσω το σύστημα,» αναφέρει και δεν αποκλείει το ενδεχόμενο ν’ασχοληθεί στο μέλλον με την πολιτική «αφού τελιώσω πρώτα τις σπουδές μου,» σημειώνει χαμογελώντας.
Μπορεί να έχει μόλις τελιώσει η εξεταστική, αλλά φύσει δραστήριος δεν σκοπεύει να μείνει αδρανής μέχρι τον επόμενο Σεπτέμβριο. «Επιθυμία μου να βρω μια δουλειά για ν’ αρχίσω ν΄ αποκτώ εμπειρίες… Δεν μπορείς να βρεις δουλειά στις μέρες μας χωρίς εμπειρίες,» μας λέει όλο αισιοδοξία.
******
Ο Ιμπραχήμ έχει μια πετυχημένη πορεία, αλλά η ιστορία του δεν αποτελεί τον κανόνα. Για τους πρόσφυγες που φθάνουν στην Κύπρο σε μεγαλύτερη ηλικία, ο δρόμος για την εκπαίδευση είναι πολύ πιο μακρύς κι επίπονος. Παρά τις δυνατότητές τους, οι νεαροί πρόσφυγες στην Κύπρο βρίσκονται σε μειονεκτική θέση όσον αφορά την πρόσβασή τους στην πανεπιστημιακή εκπαίδευση καθώς και στην τεχνική και επαγγελματική κατάρτιση. Είναι ζωτικής σημασίας η κυβέρνηση και φορείς τριτοβάθμιας εκπαίδευσης να παρέχουν περισσότερα προγράμματα που θα επιτρέπουν στους πρόσφυγες πρόσβαση στα πανεπιστήμια κάτω από τις ίδιες συνθήκες με τους πολίτες. Για να γίνει αυτό εφικτό, οι μαθητές της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης χρειάζονται περισσότερη υποστήριξη μέσω προγραμμάτων εκτός σχολείου ώστε να μπορούν ν’ ανταποκριθούν στις απαιτήσεις της τριτοβάθμιας εκπαίδευση.
Το γραφείο της Ύπατης Αρμοστείας στην Κύπρο συνεργάζεται με το Πανεπιστήμιο Λευκωσίας για την υποστήριξη των προσφύγων στην Κύπρο προσφέροντας, μεταξύ άλλων, υποτροφίες σε νεαρούς πρόσφυγες για τριτοβάθμια εκπαίδευση. Απευθύνουμε έκκληση και σε άλλους φορείς τριτοβάθμιας εκπαίδευσης σε ολόκληρη την Κύπρο να προσφέρουν παρόμοια ανοίγματα σε νεαρούς πρόσφυγες.
Μοιράσου το στο Facebook Μοιράσου το στο Twitter