Ο αθλητισμός και το σχολείο είναι η παρηγοριά του από τις καθημερινές δυσκολίες που αντιμετωπίζει.
Yasser* trains outside Kofinou Reception Center for Asylum-Seekers before a running competition,
March 2017.
© Volunteer at Kofinou Center for Asylum-Seekers
Ο Yasser * είναι 17 χρονών, αιτητής ασύλου από τη Σομαλία. Ο αθλητισμός και το σχολείο είναι η παρηγοριά του από τις καθημερινές δυσκολίες που αντιμετωπίζει. Ελπίζει ότι μία μέρα θα μπορεί να εκπροσωπεί την Κύπρο ως δρομέας μεγάλων αποστάσεων σε σημαντικούς διεθνείς αγώνες, όμως με την αίτησή του για άσυλο να εκκρεμεί περισσότερο από δυόμισι χρόνια, μάλλον θα πρέπει να περιμένει για πολύ ακόμα.
Εν τω μεταξύ, ο Yasser δεν χάνει καιρό. Όσο μπορεί, λαμβάνει μέρος σε όσους περισσότερους αγώνες μεγάλων αποστάσεων διοργανώνονται στην Κύπρο, από 1,5χλμ μέχρι 15 χλμ, ακόμα και σε μαραθώνιους. Πέρυσι μόνο, συμμετείχε σε τουλάχιστον δέκα τέτοιους διαγωνισμούς τερματίζοντας μέσα στους πέντε πρώτους κάθε φορά.
Ανακάλυψε το πάθος του για αγώνες δρόμου ενώ βρισκόταν στο Κέντρο Υποδοχής Αιτητών Ασύλου στην Κοφίνου. Μια ομάδα εθελοντών τον βοήθησε με τη διαδικασία συμμετοχής αλλά και μεταφοράς του στα σημεία των αγώνων . “Η ζωή στο Κέντρο Υποδοχής στην Κοφίνου ήταν τόσο άθλια μέχρι που άρχισα να λαμβάνω μέρος στους διαγωνισμούς αυτούς”, επισημαίνει ο Yasser.
Ο Yasser ήρθε στην Κύπρο τον Μάρτιο του 2015, σε ηλικία μόλις 15 χρονών, μόνος, χωρίς γονείς ή άλλο νόμιμο κηδεμόνα, αφήνοντας πίσω τη μητέρα του και πέντε αδέλφια. Δεν είχε άλλη επιλογή από τη φυγή από την πατρίδα του τη Σομαλία, μιας χώρας που βρίσκεται σε εμπόλεμη κατάσταση εδώ και 26 χρόνια, οδηγώντας εκατομμύρια πολίτες της στην προσφυγιά.
Η ζωή στην πατρίδα του είχε γίνει αφόρητη όχι μόνο εξαιτίας της αστάθειας που προκαλεί η μακροχρόνια σύγκρουση, αλλά και λόγω των διακρίσεων και κοινωνικού αποκλεισμού που αντιμετώπιζε ως μέλος της εθνικής μειονοτικής ομάδας Ashraf. Επίσης, ο τρόμος που ασκείται από εξτρεμιστικές ομάδες σε πολλά μέρη της χώρας, ιδίως εναντίον νεαρών αγοριών όπως το Yasser, επηρέασε και τον ίδιο. Ανατριχιάζει ακόμα όταν θυμάται τις πιέσεις και απειλές που δεχόταν ο ίδιος και φίλοι του από την εξτρεμιστική στρατιωτική ομάδα Al Shabaab προκειμένου να ενταχθούν στην οργάνωση αλλιώς θα τους σκότωναν.
Όταν ο Yasser έφτασε στην Κύπρο, ζήτησε άσυλο και φιλοξενήθηκε σε στέγη για ασυνόδευτα και χωρισμένα παιδιά υπό την εποπτεία των κρατικών υπηρεσιών κοινωνικής πρόνοιας. Ωστόσο ο Yasser έπρεπε να περάσει από μια διαδικασία αξιολόγησης της ηλικίας του κατόπιν αιτήματος της Υπηρεσίας Ασύλου. Κατόπιν της διαδικασίας που περιλάμβανε οδοντιατρική εξέταση καθώς κι εξέταση καρπού του χεριού ( μέσω ακτινογραφίας) αποφασίστηκε ότι ο Yasser είναι πάνω από 18 χρονών. «Δεν καταλαβαίνω γιατί δεν με πίστεψαν, τους έδωσα το πιστοποιητικό γέννησής μου, αλλά δεν το δέχτηκαν,» αναφέρει ο Yasser ανασηκώνοντας τους ώμους. Τέτοιες διαδικασίες αξιολόγησης ηλικίας εκτός από παρεμβατικές δεν καθορίζουν με ακρίβεια την ηλικία.
Ως αποτέλεσμα της απόφασης ότι δεν ήταν ανήλικος, ο Yasser δεν μπορούσε πλέον να παραμείνει στη στέγη για ασυνόδευτα παιδιά. Χωρίς άλλη διαθέσιμη επιλογή, ζητήθηκε από το Yasser να μετακομίσει στο Κέντρο Υποδοχής Κοφίνου, παρά την ακαταλληλότητα του Κέντρου για ένα παιδί χωρίς γονείς ή νόμιμο κηδεμόνα. Αφού παρέμεινε εκεί για ενάμισι χρόνο κάτω από πολύ δύσκολες συνθήκες, μια τοπική ΜΚΟ τον βοήθησε να φύγει από Κέντρο και να μεταβεί στη Λευκωσία.
Από τότε που ήρθε στη Λευκωσία, ο Yasser προπονείται κάθε απόγευμα στο ΓΣΠ στη Λευκωσία για δύο ώρες, περιλαμβανομένων των Σαββατοκύριακων. Όντας εξαρτώμενος από ένα επίδομα 320 ευρώ το μήνα για να καλύψει όλες του τις ανάγκες – από ενοίκιο, λογαριασμούς κοινής ωφέλειας, φαγητό, ρουχισμό, μέχρι μεταφορικά – εύλογα κανείς αναρωτιέται: Πώς καταφέρνει να είναι ένας τόσο καλός αθλητής χωρίς κατάλληλη διατροφή και αθλητικό εξοπλισμό; «Δεν ξέρω πώς, απλά το κάνω,» ανέφερε στην Ύπατη Αρμοστεία όταν τον συναντήσαμε τον περασμένο Δεκέμβριο, για να προσθέσει όμως ντροπαλά ότι θα τα κατάφερνε ακόμα καλύτερα μ’ ένα ζευγάρι παπούτσια ειδικά για το τρέξιμο, ίσως και αθλητικές φόρμες.
Από σήμερα ο Yasser θα μπορεί να προπονείται με τα σωστά αθλητικά παπούτσια κι ένδυση χάρη στην ευγενική προσφορά ενός αθλητικού καταστήματος που προσέγγισε η Ύπατη Αρμοστεία. “Έχω δει πολλή καλοσύνη από τους Κύπριους και επιλέγω να κρατώ αυτή την καλοσύνη κλειδωμένη στην καρδιά μου ώστε να παίρνω θάρρος κάθε φορά που αντιμετωπίζω προβλήματα ή όταν κάποιοι άλλοι μου συμπεριφέρονται άσχημα,” μας αναφέρει ο Yasser.
Στη Σομαλία, ο Yasser πήγε σχολείο για οκτώ χρόνια και τα αγαπημένα του θέματα ήταν η Χημεία και η Βιολογία. Από τον περασμένο Οκτώβριο, ο Yasser παρακολουθεί τριετές πρόγραμμα γυμνασίου στο KASA College στη Λευκωσία με κατεύθυνση τα ξενοδοχειακά και τουριστικά. Το Κολλέγιο αποφάσισε να προσφέρει κάποιες θέσεις σε παιδιά πρόσφυγες για τα οποία η δημόσια εκπαίδευση δεν ήταν δυνατή και ο Yasser, ως ένας από αυτούς, εντάχθηκε στο πρόγραμμα του σχολείου αφού πέρασε τις σχετικές εξετάσεις.
“Κι αυτό είναι καλό για μένα, γιατί από το επόμενο έτος, όταν θα γίνω 18 ετών, θα μπορώ να εργάζομαι παράλληλα με τις σπουδές μου και να γίνω ανεξάρτητος. Είμαι πολύ ευγνώμων στο κολλέγιο KASA για αυτή την ευκαιρία που μου δίνει, ” αναφέρει ο Yasser.
Ύστερα από δυόμισι χρόνια στην Κύπρο, εξακολουθεί να είναι αιτητής ασύλου, με την έκβαση της υπόθεσής του να εκκρεμεί στο δικαστήριο.
Εν τω μεταξύ όμως το πενιχρό επίδομα δεν έρχεται καν εγκαίρως. “Είναι μέσα Δεκεμβρίου, αλλά τα κουπόνια για τα τρόφιμα δεν έχουν εκδοθεί ακόμα και δεν έχω άλλα τρόφιμα,” είπε ο Yasser στην Ύπατη Αρμοστεία όταν συναντηθήκαμε τον Δεκέμβριο.
Ωστόσο, παρά τις πολλές κακουχίες και τα δεινά, ο Yasser δεν χάνει την ελπίδα του.
Το σχολείο και η καθημερινή προπόνηση στο ΓΣΠ είναι η παρηγοριά του στην καθημερινή του μοναξιά. Έχει τώρα μια νέα διάσταση στη ζωή. “Η ζωή στην Κύπρο είναι τόσο διαφορετική τώρα από ό, τι ήταν όταν έφτασα για πρώτη φορά. Νιώθω ότι είμαι πιο ολοκληρωμένος τώρα. Πηγαίνω στο σχολείο, προπονούμαι τ’ απογεύματα και έχω πολλούς Κύπριους φίλους. Αυτό που είναι πραγματικά σημαντικό για μένα τώρα είναι να έχω απάντηση στο αίτημά μου για άσυλο και να παίρνω έγκαιρα την κοινωνική βοήθεια μέχρι να δικαιούμαι να εργαστώ, » λέει ο Yasser.
*Αλλαγή ονόματος για σκοπούς προστασίας
Μοιράσου το στο Facebook Μοιράσου το στο Twitter