Έκθεση της Ύπατης Αρμοστείας, η οποία δημοσιεύθηκε σήμερα, δείχνει ότι ο παγκόσμιος εκτοπισμός λόγω πολέμων, συγκρούσεων και διώξεων βρίσκεται στα υψηλότερα επίπεδα που έχουν καταγραφεί μέχρι σήμερα, και συνεχίζει να κλιμακώνεται. Η νέα ετήσια έκθεση, Παγκόσμιες Τάσεις της Ύπατης Αρμοστείας, δείχνει μια απότομη κλιμάκωση στον αριθμό των ανθρώπων που αναγκάστηκαν […]
Global Trends 2014
Έκθεση της Ύπατης Αρμοστείας, η οποία δημοσιεύθηκε σήμερα, δείχνει ότι ο παγκόσμιος εκτοπισμός λόγω πολέμων, συγκρούσεων και διώξεων βρίσκεται στα υψηλότερα επίπεδα που έχουν καταγραφεί μέχρι σήμερα, και συνεχίζει να κλιμακώνεται.
Η νέα ετήσια έκθεση, Παγκόσμιες Τάσεις της Ύπατης Αρμοστείας, δείχνει μια απότομη κλιμάκωση στον αριθμό των ανθρώπων που αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους, με 59.5 εκατομμύρια βιαίως εκτοπισθέντων στο τέλος του 2014 σε σύγκριση με 51.2 εκατομμύρια το προηγούμενο έτος και 37.5 εκατομμύρια πριν από μια δεκαετία. Η αύξηση από το 2013 ήταν η υψηλότερη που έχει ποτέ καταγραφεί σ’ένα μόνο χρόνο.
Η κύρια αιτία της κλιμάκωσης παρατηρήθηκε από τις αρχές του 2011 όταν ξέσπασε ο πόλεμος στη Συρία, καθιστώντας την παγκοσμίως τη μεγαλύτερη πηγή εκτοπισμού. Το 2014, κατά μέσο όρο 42.500 άνθρωποι έγιναν πρόσφυγες, αιτούντες άσυλο, ή εσωτερικά εκτοπισμένοι κάθε μέρα, που αντιστοιχεί σε τετραπλάσια αύξηση σε διάστημα τεσσάρων χρόνων. Σε παγκόσμιο επίπεδο, ένας στους 122 ανθρώπους είναι σήμερα είτε πρόσφυγας, ή εσωτερικά εκτοπισμένος, ή αιτητής ασύλου. Αν ήταν χώρα, θα ήταν η 24η μεγαλύτερη σε πληθυσμό παγκοσμίως.
«Είμαστε μάρτυρες μιας ραγδαίας ανατροπής δεδομένων, ολισθαίνοντας ανεξέλεγκτα σε μια εποχή στην οποία η κλίμακα του παγκόσμιου αναγκαστικού εκτοπισμού, καθώς και η αντιμετώπιση που απαιτείται πλέον, σαφώς επισκιάζει οτιδήποτε έχουμε δει ποτέ προηγουμένως,” δήλωσε ο Ύπατος Αρμοστής του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, Αντόνιο Γκουτέρες. «Είναι τρομακτικό το γεγονός ότι από τη μιά υπάρχει όλο και μεγαλύτερη ατιμωρησία γι’αυτούς που ξεκινούν τις συγκρούσεις, και από την άλλη υπάρχει όπως φαίνεται απόλυτη αδυναμία από πλευράς διεθνούς κοινότητας να συνεργαστεί για να σταματήσει τους πολέμους, να οικοδομήσει και να διατηρήσει την ειρήνη.”
Η Έκθεση της Ύπατης Αρμοστείας καταδεικνύει ότι στη μια περιοχή μετά την άλλη, ο αριθμός των προσφύγων και των εσωτερικά εκτοπισμένων ατόμων βρίσκεται σε ανοδική πορεία. Κατά τα τελευταία πέντε χρόνια, τουλάχιστον 15 συγκρούσεις έχουν ξεσπάσει ή αναζωπυρωθεί: Οκτώ στην Αφρική (Ακτή Ελεφαντοστού, την Κεντροαφρικανική Δημοκρατία, τη Λιβύη, το Μάλι, στη βορειοανατολική Νιγηρία, το Νότιο Σουδάν και φέτος στο Μπουρούντι), τρεις στη Μέση Ανατολή (Συρία, Ιράκ και Υεμένη), μία στην Ευρώπη (Ουκρανία) και τρείς στην Ασία (Κιργιζία, και σε αρκετές περιοχές του Μιανμάρ και το Πακιστάν). Λίγες από αυτές τις κρίσεις έχουν επιλυθεί και οι περισσότερες εξακολουθούν να παράγουν νέο εκτοπισμό. Το 2014 μόλις 126,800 πρόσφυγες κατάφεραν να επιστρέψουν στις χώρες καταγωγής τους, ο μικρότερος αριθμός σε 31 χρόνια.
Εν τω μεταξύ, οι δεκαετίες αστάθειας και συγκρούσεων στο Αφγανιστάν, τη Σομαλία και αλλού είχαν ως αποτέλεσμα είτε τη συνεχιζόμενη μετακίνηση εκατομμυρίων ανθρώπων από τις χώρες αυτές ή – και όλο και συχνότερα – τον εγκλωβισμό τους επί σειρά ετών στο περιθώριο της κοινωνίας και την παραμονή τους σε μια κατάσταση τρομερής αβεβαιότητας ότι θα παραμείνουν εσωτερικά εκτοπισμένοι ή πρόσφυγες μακροπρόθεσμα. Μεταξύ των πρόσφατων και ιδιαίτερα ορατών συνεπειών των συγκρούσεων στον κόσμο και τον τρομερό πόνο που προκαλούν υπήρξε η δραματική αύξηση του αριθμού των προσφύγων που ζητούν ασφάλεια μέσω επικίνδυνων θαλάσσιων ταξιδιών, όπως παρατηρείται μεταξύ άλλων στη Μεσόγειο, στον Κόλπο του Άντεν και την Ερυθρά Θάλασσα, και στην Νοτιοανατολική Ασία .
Το 50% είναι Παιδιά
Η Έκθεση Παγκόσμιες Τάσεις της Ύπατης Αρμοστείας δείχνει ότι μόνο μέσα στο 2014, 13.9 εκατομμύρια άνθρωποι εκτοπίσθηκαν δια της βίας από τα σπίτια τους – τέσσερις φορές περισσότεροι από το 2010. Παγκοσμίως καταγράφηκαν 19.500.000 πρόσφυγες (σε σχέση με 16.7 εκατομμύρια το 2013), 38.2 εκατ. εκτοπίστηκαν στο εσωτερικό των χωρών τους (σε σχέση με 33.3 εκατ. το 2013), και 1,8 εκατομμύρια άνθρωποι ανέμεναν την έκβαση των αιτήσεων ασύλου (1.2 εκατ. το 2013). Πάνω από το 50% των προσφύγων παγκοσμίως είναι παιδιά.
“Με τεράστια ελλείμματα στον τομέα της χρηματοδότησης και τα σοβαρά κενά όσον αφορά το παγκόσμιο καθεστώς για την προστασία των θυμάτων του πολέμου, οι άνθρωποι που έχουν ανάγκη από συμπάθεια, βοήθεια και καταφύγιο εγκαταλείπονται,» δήλωσε ο Γκουτέρες. “Για μια εποχή πρωτοφανούς μαζικού εκτοπισμού, χρειαζόμαστε μια άνευ προηγουμένου ανθρωπιστική ανταπόκριση και μια ανανεωμένη παγκόσμια δέσμευση προς τις αξίες της αποδοχής και της προστασίας των ανθρώπων που προσπαθούν να ξεφύγουν συγκρούσεις και διώξεις.”
Η Συρία είναι η χώρα με τον μεγαλύτερο αριθμό παγκοσμίως τόσο των εσωτερικά εκτοπισμένων ατόμων (7.6 εκατ.) και προσφύγων (3.88 εκατ. στο τέλος του 2014). Αφγανιστάν (2.59 εκατ.) και Σομαλία (1.1 εκατ.) είναι οι επόμενες μεγαλύτερες χώρες προέλευσης των προσφύγων.
Ακόμα και εν μέσω της πρωτοφανούς απότομης αύξησης του αριθμού, η παγκόσμια κατανομή των προσφύγων παραμένει να είναι άνιση μεταξύ των πλουσιότερων και λιγότερο πλούσιων κρατών. Σχεδόν εννέα στους 10 πρόσφυγες (86 τοις εκατό) ήταν στις περιφέρειες και τις χώρες που θεωρούνται λιγότερο αναπτυγμένες οικονομικά. Το ένα τέταρτο του συνόλου των προσφύγων βρισκόταν σε χώρες, οι οποίες κατατάσσονται στον κατάλογο των λιγότερο ανεπτυγμένων κρατών του ΟΗΕ.
Ευρώπη (αύξηση 51%)
H σύγκρουση στην Ουκρανία, το ρεκόρ των 219.000 ανθρώπων που προσπάθησαν να διασχίσουν τη Μεσόγειο και ο μεγάλος αριθμός Σύρων προσφύγων στην Τουρκία – η οποία το 2014 ήταν η μεγαλύτερη χώρα υποδοχής προσφύγων παγκοσμίως με 1.59 εκατ. Σύρους πρόσφυγες στο τέλος του έτους – αύξησε την προσοχή του κοινού και τη δημόσια συζήτηση γύρω από το προσφυγικό ζήτημα, τόσο θετικά όσο και αρνητικά. Στην ΕΕ, η πλειοψηφία των αιτήσεων ασύλου υποβλήθηκαν στη Γερμανία και τη Σουηδία. Συνολικά, ο αριθμός των βιαίως εκτοπισμένων στην Ευρώπη ανήλθε στα 6.7 εκατ. στο τέλος του έτους, σε σύγκριση με 4.4 εκατ. στο τέλος του 2013, με σχεδόν το ένα τέταρτο να είναι Σύροι στην Τουρκία και Ουκρανοί στην Ρωσική Ομοσπονδία.
Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική (αύξηση 19%)
Η συμφορά και η τραγωδία που επέφερε ο πόλεμος στη Συρία, με 7,6 εκατομμύρια εκτοπισμένους στο εσωτερικό της χώρας, και 3,88 εκατ. προσφύγων στις χώρες της γύρω περιοχής και πιο πέρα, κατέστησαν τη Μέση Ανατολή τη μεγαλύτερη περιοχή παγκοσμίως που παράγει αλλά και υποδέχεται πρόσφυγες. Πέραν του ανησυχητικά υψηλού αριθμού προσφύγων από τη Συρία προστέθηκε ο καινούργιος εκτοπισμός τουλάχιστον 2.6 εκατ. ανθρώπων στο Ιράκ, όπου συνολικά 3.6 εκατ. άνθρωποι ήταν εσωτερικά εκτοπισμένοι το τέλος του 2014, καθώς και 309.000 ανθρώπους καινούργιοι εκτοπισμένοι στη Λιβύη.
Η υποσαχάρια Αφρική (αύξηση 17%, με εξαίρεση τη Νιγηρία)
Οι συχνά παραβλεπόμενες πολλαπλές συγκρούσεις στην Αφρική, περιλαμβανομένης της Κεντρικής Αφρικανικής Δημοκρατίας, του Νοτίου Σουδάν, της Σομαλίας, Νιγηρίας, Λαϊκής Δημοκρατίας του Κονγκό και αλλού, συνολικά παρήγαγαν το 2014 τεράστιους αριθμούς βιαίως εκτοπισμένων σε μια κλίμακα μόνο οριακά χαμηλότερη από ό, τι στη Μέση Ανατολή. Συνολικά, η υποσαχάρια Αφρική είχε 3.7 εκατ. πρόσφυγες και 11,4 εκατ. εσωτερικά εκτοπισμένους, εκ των οποίων τα 4.5 εκατ. είχαν πρόσφατα εκτοπιστεί το 2014. Η αύξηση του 17% δεν περιλαμβάνει τη Νιγηρία, καθώς η μεθοδολογία υπολογισμού των εσωτερικά εκτοπισμένων άλλαξε κατά τη διάρκεια του 2014. Η Αιθιοπία αντικατέστησε την Κένυα ως τη χώρα που φιλοξενεί τον μεγαλύτερο προσφυγικό πληθυσμό στην Αφρική και την πέμπτη μεγαλύτερη παγκοσμίως.
Ασία (αύξηση 31%)
Για πολλά χρόνια μία από τις μεγαλύτερες περιοχές παραγωγής προσφύγων παγκοσμίως, ο αριθμός των προσφύγων και των εσωτερικά εκτοπισμένων ατόμων στην Ασία αυξήθηκε κατά 31% το 2014 στα 9 εκατ. Το Αφγανιστάν, που μέχρι πρότινος ήταν η χώρα παραγωγής του μεγαλύτερου αριθμού προσφύγων, παραχώρησε το θλιβερό πρωτείο στη Συρία. Συνεχιζόμενος εκτοπισμός παρατηρήθηκε στο εσωτερικό του Μιανμάρ καθώς και από το Μιανμάρ το 2014, συμπεριλαμβανομένων των Rohingya από τη δυτική Πολιτεία του Rakhine και στις περιοχές Κατσίν και Βόρεια Shan. Το Ιράν και το Πακιστάν παρέμειναν δύο από τις τέσσερις κορυφαίες χώρες υποδοχής προσφύγων.
Αμερική (αύξηση 12%)
Η Αμερική παρουσίασε επίσης αύξηση στον αριθμό των βιαίως εκτοπισμένων. Ο αριθμός των Κολομβιανών προσφύγων μειώθηκε κατά 36.300 στους 360.300 κατά τη διάρκεια του έτους, αν και κυρίως η μείωση οφείλεται στην αναθεώρηση του αριθμού των προσφύγων που καταγράφηκαν από τη Βενεζουέλα. Η Κολομβία συνέχισε, ωστόσο, να έχει έναν από τους μεγαλύτερους πληθυσμούς εσωτερικά εκτοπισμένων στον κόσμο, καταγράφοντας 6 εκατ. άτομα εκ των οποίων οι 137.000 έγιναν εκτοπισμένοι για πρώτη φορά κατά τη διάρκεια του έτους. Με περισσότερους ανθρώπους να ξεφεύγουν από τη βία των συμμοριών ή άλλες μορφές δίωξης στην Κεντρική Αμερική, οι Ηνωμένες Πολιτείες κατέγραψαν 36.800 περισσότερες αιτήσεις ασύλου σε σύγκριση με το 2013, που αντιστοιχεί σε αύξηση 44%.
Η πλήρης έκθεση Παγκόσμιες Τάσεις με αυτές και περισσότερες πληροφορίες, περιλαμβανομένων των δεδομένων για συγκεκριμένες χώρες, ασυνόδευτα παιδιά πρόσφυγες, ατόμων που επιστρέφουν στις χώρες τους, καθώς και υπολογισμούς για ανιθαγενείς είναι διαθέσιμο σε www.unhcr.org/2014trends.
Μοιράσου το στο Facebook Μοιράσου το στο Twitter
